________________
२६८
उत्तराध्ययनसूत्रे आवसता-शास्त्रमर्यादानुसारेण वसता गुरुकुलवासे, इत्यर्थः । भगवदुक्तमर्थ बोधयितुं सुधर्मा स्वामी पुनः प्राह-' इह खलु' इत्यादि । इह खलु-जिनशासने एव, न तु शाक्यादिशासने, द्वाविंशतिः द्वाविंशतिसंख्यकाः, परीषहामार्गाच्यवननिर्जरार्थ तीर्थकरगणधरादिभिर्य परिसह्यन्ते ते परीषहाः। श्रमणेन-श्राम्यतीति श्रमणः-तपस्वी, तेन । उक्तञ्च
यः समः सर्वभूतेषु, उसेषु स्थावरेषु च।।
तपश्चरति श्रद्धात्मा, श्रमणोऽसौ प्रकीर्तितः ॥१॥ होकर “आउसंतेणं" 'आवसता' यह तृतीयान्तविभक्तिवाली भी हो सकती है। इसका अर्थ-"शास्त्रमर्यादा के अनुसार गुरुकुल में रहने वाले" ऐसा होता है। ___भगवान् ने क्या कहा है सो कहते हैं-(इह खलु ) इस जिनशासन में निश्चय से (बावीसं परीसहा) बाईस परीषह (समणेणं भगवया महावीरेणं कासवेणं पवेड्या) श्रमण-काश्यपगोत्री श्रा भगवान् वर्धमान स्वामी ने केवल ज्ञानद्वारा साक्षात् करके कहे हैं । मार्ग से पतन न हो सके तथा कमों की निर्जरा हो इस हेतु से तीर्थकर एवं गणधर आदि के द्वारा जो सहन किये जाते हैं उनका नाम परीषह है,
और वे बाईस हैं। इनके सहन करने का उपदेश केवल जिनशासन में ही है अन्यत्र नहीं है । श्रमण के लक्षण इस प्रकार हैं
"यः समः सर्वभूतेषु, त्रसेषु स्थावरेषु च ।
___ तपश्चरति शुद्धात्मा श्रमणोऽसौ प्रकीर्तितः ॥ એ પ્રમાણે તૃતીયાન્ત વિભક્તિ પણ થઈ શકે છે. એને અર્થ શાસ્ત્રમર્યાદા અનુસાર ગુરુકુલમાં રહેવાવાળા એ મુજબ થાય છે.
सापाने ४ छ ते ४ामां आवे छे-" इह खलु" त्याहि. २॥ शासनमा निश्चयथा बावीसं परीसहा मापीस २२ परिष समणेणं भगवया महावीरेणं कासवेणं पवेइया श्रम-श्यप गोत्री श्री सपान व भान स्वामी કેવલજ્ઞાન દ્વારા સાક્ષાત કરીને કહેલ છે. માર્ગથી પતન ન થાય તથા કર્મોની નિર્જરા બને તેવા હેતુથી તીર્થકર તેમજ ગણધર આદિ દ્વારા જે સહન કરવામાં આવે છે તેનું નામ પરીષહ છે. અને તે રર છે. તેને સહન કરવાને ઉપદેશકેવળ જીન શાસનમાં જ છે. અન્યત્ર નથી. શ્રમણુનું લક્ષણ આ પ્રકારનું છે–
यः समः सर्वभूतेषु, त्रसेषु स्थावरेषु च तपश्चरति शुद्धात्मा श्रमणोऽसौ प्रकीर्तितः ॥
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૧
