________________
मुनिहर्षिणी टीका अ. १० निर्ग्रन्थीनिदानकर्म (२) वर्णनम् ३८१ दक्षिणगामी दक्षिणदिशागामी नारको भवति । आगमिष्यति भविष्यत्यपि काले दुर्लभबोधिका दुष्पापजैनधर्मप्राप्तिको भवति, तत्-तस्माद् एवम्-अनेन प्रकारेण खलु-निश्चयेन, हे आयुष्मन्तः ! श्रमणाः ! तस्य निदानस्य अयमेतद्पः एता. दृशः, फलविपाकः फलपरिणामो भवति यद्-यस्मात् केवलिप्रज्ञप्तं धर्म पतिश्रोतुम् न शक्नोति-समर्थों न भवति ॥ मू० २२ ॥
इति प्रथमं निदानम् ॥ १ ॥ अथ साध्वीमुद्दिश्य द्वितीयनिदानमाह-एवं खलु' इत्यादि ।
मूलम्-एवं खलु समणाउसो ! मए धम्मे पण्णत्ते इणमेव निग्गंथे पावयणे जाव सव्वदुक्खाणं अंतं करेंति । जस्स णं धम्मस्स निग्गंथी सिक्खाए उवट्रिया विहरमाणी पुरा दिगिछाए जाव उदिण्णकामजाया विहरेजा, सा य परकमेजा, सा य परकममाणी पासेज्जा-से जा इमा इत्थिया भवइ, एगा एगजाया एगाभरणपिहाणा तेल्लपेला इव सुसंगोविया, चेलपेल्ला इव सुसंपरिग्गहिया, रयणकरंडकसमाणा, तीसे णं अइजायमाणीए वा निज्जायमाणीए वा पुरओ महं दासीदास० तंचेव जाव किं ते आसगस्स सदति । तं पासित्ता णिग्गथी णिदाणं करेइ ॥ सू० २३ ॥ अधर्मपरायण और अधर्म से ही आजीविका करने वाला होता है, यावत् - मरकर दक्षिणगामी नरयिक होता है और दूसरे जन्म में दुर्लभबोधी होता है, अर्थात् उसको जैनधर्म की प्राप्ति नहीं होती है। हे आयुष्मान श्रमणो ! उस निदानकर्म का इस प्रकार पापरूप फल होता है, जिससे वह केवलिभाषित धम नहीं सुन सकता है ।सू० २२॥
इति प्रथम निदान ॥ १ ॥ આજીવિકા કરવાવાળો હોય છે. આથી મરી જતાં દક્ષિણગામી નૈરયિક થાય છે. અને બીજા જન્મમાં દુર્લભબધી થાય છે અર્થાત્ તેને જૈનધર્મની પ્રાપ્તિ થતી નથી. તે આયુષ્માન શ્રમણ ! તે નિદાનકમનું આ પ્રકારે પાપરૂપ ફલ થાય છે, જેથી તે કેવલિભાષિત ધર્મ સાંભળી શકતું નથી. (સૂ૦ ૨૨).
ઈતિ પ્રથમ નિદાન (૧)
શ્રી દશાશ્રુત સ્કન્ધ સૂત્ર