________________
२६८
दशाश्रुतस्कन्धसूत्रे
णाणि वा बीयाणि वा रए वा परियावजेज्जा, नो से कप्पड़ नोहरितए वा विसोहित्तए वा, कप्पड़ से अहारियं रिइत्तए । सू०१५ ||
छाया - मासिकीं भिक्षुप्रतिमां प्रतिपन्नस्य अक्षिण प्राणिनो वा बीजानि बारजो वा पर्यापद्येरन नो तस्य कल्पते निहतु वा विशेोधियतुं वा, कल्पते तस्य यथेरितुम् || सू० १५ ॥
टीका- 'मासि' इत्यादि । मासिकीं भिक्षुप्रतिमां प्रतिपन्नस्य साधोः, अक्ष्णि= नेत्रे प्राणिनः = शलभादयो जन्तवः, बीजानि वा, रजः = धूलिर्वा पर्यापद्येरन् प्रविशेयुश्चेत्तदा तस्य निर्हतुं निराकर्तुं नैव कल्पते, वा=अथवा विशोधयितुं न कल्पते । किं तर्हि तस्य कल्पते ?, यथेर्यम्, ईरितु विहर्तुं कल्पते ॥ सू० १५।। अथ प्रतिमाप्रतिपन्नस्य विहारे सूर्यास्तगमने किं कर्तव्य ? - मित्याह - 'मासि' इत्यादि ।
मूलम् - मासियं णं भिक्खुपडिमं पडिवन्नस्स अत्थेव सुरिए अत्थमेजा तत्थ एव जलंसि वा थलंसि वा दुग्गंसि वा निपांसि वा पव्वयंसि वा विसमंसि वा गड्डाए वा दरीए वा कप से तं रयणिं तत्थेव उवाइणावित्तए, नो से कप्पड़ पदमवि गमित्तए । कप्पड़ से कलं पाउप्पभायाए रयणीए जाव
अब प्रतिमाप्रतिपन्न मुनि के नेत्र में जन्तु या रजकण आदि पड जाय तो वह क्या करे ? सो कहते हैं 'मासियं णं' इत्यादि ।
मासिकी भिक्षुप्रतिमाप्रतिपन्न साधु की आँख में यदि कोई जीव, बीज या धूलि पड जाय तो उसे निकालना अथवा विशोधन - उपचार करना नहीं कल्पे, किन्तु ईर्ष्या-समिति के अनुसार विहार करना कल्पे । यदि मच्छर आदि प्राणी आँख में से जीता हुआ निकलने की संभावना हो तो उस जाव को निकालना कल्पे | सू० १५ ॥
હવે પ્રતિમાપ્રતિપન્ન મુનિના નેત્રમાં જન્તુ અથવા રજકણ આદિ પડી જાય तो ते शु रे ? ते हे छे - 'मासियं णं' छत्याहि.
માસિકીભિક્ષુપ્રતિમાપ્રતિપન્ન સાધુની આંખમાં જો કે જીવ, ખીજ કે ધૂળ પડી જાય તે તેને કાઢવાનું કે વિશાધન-ઉપચાર કરવાનું કલ્પે નહીં. કિન્તુ ધૈર્યા– સમિતિ અનુસાર વિહાર કરવા ક૨ે. જો મચ્છર આદિ પ્રાણી આંખમાંથી જીવતુ નીકળવાની સંભાવના હોય તે તે જીવને કાઢવાનું ક૨ે (સૂ. ૧૫)
શ્રી દશાશ્રુત સ્કન્ધ સૂત્ર
