________________
२३९
मुनिहर्षिणी टीका अ. ६ उपासकपतिमावर्णनम् । तिरश्चीनं-तिर्यग्गतं कृत्वा ईरयेत् । अयं विधिरन्यमार्गाभावे, सति-विद्यमाने परक्रमे मार्गान्तरे संयतमेव ईर्यासमित्यनुसारमेव पराक्रामेत् गच्छेत् न ऋजुकं-सरलं गच्छेत् यथा जीवरक्षा भवेत्तथा गच्छेदिति भावः। श्रमणभूतः= साधुसदृशः सः। तस्य-उपासकस्य केवलं ज्ञातीयं-स्वजनसम्बन्धिकं प्रेमबन्धनं-स्नेहरूपबन्धनम् , अव्युच्छिन्नम् अत्रोटितं भवति । एवम्-अनेन प्रकारेण तस्य-उपासकस्य ज्ञातिवीथिं-ज्ञातीनां स्वगोत्रजानां वीथि: गृहपङ्क्तिः , तां प्राप्तुं-भिक्षार्थ गन्तुं कल्पते ११ ॥ सू० २८ ॥
अथ श्रमणोपासकानां प्रतिमाधारिणां ज्ञातिकुले भिक्षाविधिमाह'एत्थ णं से इत्यादि
मूलम्-एत्थ णं से पुवागमणेणं पुवाउत्ते चाउलोदणे पच्छाउत्ते भिलिंगसूवे, कप्पइ से चाउलोदणे पडिगाहित्तए, नो से कप्पइ भिलिंगसूवे पडिगाहित्तए । तत्थ णं से पुव्वागमणेणं पुवाउत्ते भिलिंगसूवे पच्छाउत्ते चाउलोदणे कप्पइ से भिलिंगसूवे पडिगाहित्तए, नो कप्पइ चाउलोदणे पडिगाहिलिये पैर को संकुचित करके चले और टेढा करके चले किन्तु जीवसहित मार्ग पर सीधा न चले । यह विधि दूसरा मार्ग न होने पर प्रयत्नशील होकर करे । अगर जीवरहित दूसरा मार्ग हो तो ईर्यासमिति के अनुसार दूसरे मार्ग से चले, अर्थात् जिस प्रकार जीवरक्षा हो वैसे चलना चाहिये । यह प्रतिमाधारी श्रावक श्रमणभूतसाधुसदृश होता है किन्तु इसके केवल ज्ञातिवर्ग से प्रेमबन्धन का व्यवच्छेद नहीं होता है । वह स्वज्ञाति में ही भिक्षावृत्ति के लिए जाता है ११ ॥ सू० २८ ॥ આડા અવળા થઈને ચાલે છે. કિન્તુ જીવવાળા માર્ગ પર સીધા ચાલતા નથી. આ વિધિ બીજો માર્ગ ન હોય ત્યારે પ્રયત્નશીલ થઈને કરે, અગર જીવરહિત બીજો માર્ગ હાય તે ઈર્ષા સમિતિને અનુસરી બીજ માર્ગથી ચાલે અર્થાત જે પ્રકારે જીવરક્ષા થાય એવી રીતે ચાલવું જોઈએ. આ પ્રતિમાપારી શ્રાવક શ્રમણભૂત-સાધુ જેવા હોય છે, કિન્તુ તેને કેવલ જ્ઞાતિવર્ગથી પ્રેમબન્ધનને વ્યવચ્છેદ હેત નથી, તે સ્વજ્ઞાતિમાંજ ભિક્ષાवृत्तिने भाटे जय छे. (सू० २८)
શ્રી દશાશ્રુત સ્કન્ધ સૂત્ર
