________________
४७
मुनिहर्षिणी टीका अ. २ शबलदोषवर्णनम्
शय्यातरगृहे पीठ--फलक-शय्या-संस्तारक-भस्म-सवस्त्रशिष्यादिग्रहणे न कापि क्षतिः, किन्तु लुञ्चनार्थ भस्म तद्गृहतो न ग्राह्यम्, लुश्चनसमये मुखे भस्मनिपाते शय्यातरपिण्डग्रहणदोषसम्भवात् । इत्येव त्रिकालहितकृतो वीतरागस्य भगवतो मतम् ॥ सू० ११ ॥
मूलम्-आउट्टियाए पाणाइवायं करेमाणे सबले ॥सू०१२॥
छाया-आकुटया प्राणातिपातं कुर्वन् शबलः ॥ १२ ॥
टीका-'आउट्टियाए'--इत्यादि । आकुटया-'इदं करोमी'-त्येवं बुवा प्राणातिपात घड्जीवनिकायहिंसां कुर्वन् शबलो भवति । बुद्धिपूर्वकजीवधाते शबलस्वदोषभाग भवतीत्यर्थः । सू० १२ ॥ " यह धनिक मुझे अन्न पान नहीं देता है, मैं इसके घर क्यो आया ?" इत्यादि अनेक संकल्प-विकल्प से द्वेष की उत्पत्ति होती है, अतः शय्यातर के घरसे आहार आदि का ग्रहण करना योग्य नहीं हैं। शय्यातर के घर से पीठ, वाजौठ, फलक-पाट पाटला शय्या, संस्तारक, भस्म तथा वस्त्रसहित शिष्य आदि का ग्रहण करने में कोइ भी हानि नहीं है । किन्तु केशलुश्चन के लिये भस्म आदि उनके घरसे नहीं लेना चाहिये । लुश्चन समय में भस्म मुख में गिरने से शय्यातरपिण्ड ग्रहण का दोष लगता है। यह तीन काल के हितको देखने वाले वीतराग की आज्ञा है ॥ सू० ११॥
_ 'आउट्टियाए पाणाइ० ' इत्यादि । "मैं यह करता हूँ" ऐसा जान-बूझ कर षड्जीवनिकाय की हिंसा जो करता है उसको शबल दोष होता है, अर्थात् बुद्धिपूर्वक प्राणातिपात करने से शबल दोष ધનિક મને અન્ન પાન દેતે નથી હું અહીં કેમ આવ્ય” ઈત્યાદિ અનેક સંકલ્પવિકલ્પથી દ્વેષની ઉત્પત્તિ થાય છે. તેથી શય્યાતરના ઘેરથી આહાર આદિનું ગ્રહણ કરવું
ગ્ય નથી શય્યાતરને ઘેર પીઠ બાજોઠ ફલક-પાટ પાટલા, શય્યા સસ્તારક ભસ્મ તથા વસ્ત્રસહિત શિષ્ય આદિને ગ્રહણ કરવામાં કઈ પણ હાનિ નથી. પરંતુ કેશલુ ચનને માટે ભસ્મ આદિ તેના ઘરમાંથી ન લેવું જોઈએ લંચન સમયમાં ભસ્મ મોઢામાં પડવાથી શેયાતરપિંડગ્રહણને દેષ લાગે છે. આ ત્રણકાળના હિતને જોવાવાળા વીતરાગની આજ્ઞા છે. (૧૧)
'आउट्टिय ए पाणाइत्यादि. मा ४३ छु ' मेj -मुझीन પજીવનિકાયની હિંસા જે કરે છે તેને શબલ દેષ થાય છે. અર્થાત બુદ્ધિપૂર્વક
શ્રી દશાશ્રુત સ્કન્ધ સૂત્ર
