SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 382
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ ३७० जम्बूद्वीपप्रज्ञप्तिसूत्रे युक्तेति वक्तव्यं स्यात् । एवं माध्याः फाल्गुन्या आषाढयाः कुलं वा उपकुलं वा कुलोपकुलं वा, अवशेषिकाणां कुलंवा उपकुलं वा युनक्ति । यदा खलु भवन्त ! श्राविष्ठी पुर्णिमा भवति, तदा खलु श्राविष्ठी अमावास्या भवति ? हन्त गौतम ! यदा खलु श्राविष्ठी तदेव वक्तव्यम्, यदा खलु प्रौष्ठपदी पूर्णिमा भवति तदा खलु फाल्गुनी अमावास्या भवति ? यदा खलु फाल्गुनी पूर्णिमा भवति तदा खलु प्रौष्ठपदी अमावास्या भवति, हन्त गौतम ! तदेव । एवमेतेनाभिलापेन इमाः पूर्णिमा अमावास्या नेतन्याः, आश्विनी पूर्णिमा चैत्री अमावास्या कार्तिकी पूर्णिमा वैशाखी अमावास्या मार्गशीर्षी पूर्णिमा ज्येष्ठा मूली अमावास्या पौषी पूर्णिमा आषाढी अमावास्या ॥ सू० २५॥ टीका-'कइणं भंते ! कुला' कति खलु भदन्त ! कुलानि अर्थात् कुलसंख्यकानि नक्षआणि कथितानि तथा-'कइ उपकुला' कति-कियत्संख्यकानि उपकुलानि-उपकुलसंज्ञकानि नक्षत्राणि तथा-'कइकुलोवकुला पन्नत्ता' कति-कियत्संख्यकानि कुलोपकुलानि-कुलोपकुल संज्ञकानि नक्षत्राणि प्रज्ञप्तानि कथितानीति कुलोपकुलसंज्ञकनक्षत्रविषयकः प्रश्नः, भगवानाह-'गोयमा' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम ! 'बारसकुला बारसउवकुला चत्तारि कुलोवकुला पन्नता' द्वादशकुलानि अर्थात अष्टाविंशति नक्षत्रेषु मध्ये द्वादशसंख्यकानि नक्षत्राणि कुलसंज्ञकानि भवन्ति तथा-द्वादशोपकुलानि अर्थात् अष्टाविंशति नक्षत्राणां मध्ये द्वादशनक्षत्राणि उपकुलसंज्ञकानि भवन्ति तथा चत्वारि कुलोपकुलानि, अष्टाविशति नक्षत्रेषु मध्ये चत्वारि नक्षत्राणि कुलोपकुलसंज्ञकानि प्रज्ञप्तानि-कथितानीति भगवत उत्तरमिति । तत्र नक्षत्रों का कुल द्वार कथन 'कइणं भंते ! कुला, कइ उवकुला' टीकार्थ-गौतमस्वामी ने प्रभु से ऐसा पूछा है-हे भदन्त ! कुल संज्ञक नक्षत्र कितने कहे गये हैं ? 'कइ उवकुला' उपकुल संज्ञक नक्षत्र कितने कहे गये हैं ? और 'कई कुलोवकुला' कितने नक्षत्र कुलोपकुल संज्ञक कहे गये हैं ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं 'गोयमा ! बारसकुला, बारस उवकुलाचतारि कुलोवकुला' गौतम! इन २८ नक्षत्रों में से १२ नक्षत्र कुल संज्ञक हैं, १२ नक्षत्र उपकुल संज्ञक हैं और ४ नक्षत्र कुलोपकुल संज्ञक हैं । 'तं जहा' जो कुलसंज्ञक नक्षत्र हैं वे १२ नक्षत्र નક્ષત્રના કુળદ્વારનું કથન 'कइणं भंते ! कुला कइ उबकुला इत्यादि । ટીકાથ–ગૌતમસ્વામીએ પ્રભુને આમ પૂછ્યું છે–હે ભદન્ત ! કુલ સંજ્ઞક નક્ષત્ર કેટલા वाम माया छ ? 'कइ उवकुला' ५५ स नक्षत्र ६i वामां माया छ ? भने 'कई कलोवकुला' tai नक्षत्र सोपस सज्ञ वामां माया छ ? माना rai प्रभु ४ छे. 'गोयमा ! बारसकुला, बारस उवकुला चत्तारि कुलोवकुला' है ગૌતમ! આ અઠયાવીસ નક્ષત્રોમાંથી ૧૨ નક્ષત્ર કુલ સંજ્ઞક છે, ૧૨ નક્ષત્ર ઉપકુલ સંજ્ઞક છે અને ૪ નક્ષત્ર કુલે પકુલ સંશક છે “તું કar” જે કુલ સંજ્ઞક નક્ષત્ર છે તે ૧૨ નક્ષક્ષ જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર
SR No.006356
Book TitleAgam 18 Upang 07 Jambudveep Pragnapti Sutra Part 03 Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1978
Total Pages567
LanguageSanskrit, Hindi, Gujarati
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_jambudwipapragnapti
File Size35 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy