Page Text
________________
૨૮૨
जम्बूद्वीपप्रज्ञप्तिसूत्रे 'दरीहवा ओवायाइ वा पवायाइ विसमाइ वा विज्जलाइवा' दर्यवपात प्रपातविषमविजलानीति वा । तत्र-दरी-कन्दरा, अवपात:-अवपतन्ति जना यत्र सोऽवपातः, यत्र समकाशेऽपिचलन् जनः पतति सोऽवपातो बोध्यः, प्रपातः - भृगुः प्रपातस्त्वतटो भृगुः' इत्यमरः विषमं आरोहावरोहौ यत्र स्थाने दुःशकौ भवतस्तत्स्थानं विषममित्युच्यते विज लं चिक्कणकर्दमसंवलिस्थानं, यत्र हि जनोऽतर्कित एव पततीति । 'णो इणढे समडे' नो अयमर्थः समर्थः यतः खलु 'भरहे वासे' भरते वर्षे तस्यां समायां 'बहुसमरमणिज्जे भूमिभागे पण्णत्ते' 'बहुसमरमणीयो भूमि भागः प्रज्ञप्तः । तत्र-औपम्यमाह-'से जहा णामए' तद्यथा नामकम् 'आलिंगपुक्खरेइवा' आलिङ्गपुष्कर इति वा । अयं वर्णकग्रन्थः पूर्ववद बोध्य इति । पुनगो तमस्वामी पृच्छति अस्थि णं भंते ! तीसे समाए भरदे बासे खाणूइवा' हे भदन्त सन्ति खलु तस्यां समायां भरते वर्षे स्थाणव इति वा ? स्थाणु शाखापत्ररहिततरुः 'कंटगाइ वा तणाइ वा तत्र कण्टकाः प्रसिद्धाः, तृणानि प्रसिदानि, कचवराः अवस्कराः 'कचरा इति भाषा प्रसिद्धाः । भगवानाह-'णो इणटे समटे नो अयहोते है दरी कन्दराएँ होती है ! अवपात-दिन में भी चलता हुआ मनुष्य जिसमें गिर जाता है ऐसे छिपे हुए गुप्त गढे होते हैं। प्रपात-भृगु होते है विषमस्थान-जहां चढना और उतरना मुश्किल से हो ऐसे स्थान होते हैं ? एवं विजलस्थान-चिकनी कीचड़वाले स्थान होते है ! इसके उत्तरमें प्रभु कहते हैं-हे गौतम ! "णों इणढे समठे"यह अर्थ समर्थ नहीं है-अर्थात् उस कालमें भरत क्षेत्रमें ऐसे स्थान नहीं होते हैं, क्योंकि उस समय तो भरत क्षेत्रमें बहुसम रमणीय भूमिभाग होता है। "से-जहाणामए अलिंगपुक्खरेइ वा." और वह भूमिभाग ऐसा बहुसमरमणीय होता है कि जैसा मृदंगका मुखपुट होता है, इस सम्बन्ध का वर्णन करेने वाला सूत्रपाठ पहिले लिखा जा चुका है। अब पुनः गौतमस्वामी प्रभुसे ऐसा पूछते हैं-"अस्थि णं भंते तीसे समाए भरहे वासे खाणह वा कंटगतणय कयवराइ वा० इत्यादि" हे भदन्त ! उस काल में इस भरत क्षेत्र में क्या स्थाणुशाखा पत्र आदि से रहित वृक्ष होते हैं ? कंटक होते हैं ! कचवर-कूडा कर्कट मादि होता है ! ખાડાઓ હોય છે? દરી કંદરાઓ હોય છે? અવતે દિવસે પણ ચાલતા માણસે જેમાં પડી જાય છે. એવાં ગુપ્ત ખાડાઓ હોય છે ? પ્રપાત ભૃગુ હોય છે? વિષમ સ્થાને જયા ચઢવું અને ઉતરવું કઠણ છે એવા સ્થાને હોય છે ? અને વિજલસ્થાને ચીકણા કાદવવાળા સ્થાને હોય छ ! सेना पसभा प्रभु ४ छ, गौतम ! 'णो इणढे समहें' मा अर्थ समर्थ नथी. એટલે કે તે કાળમાં ભરતક્ષેત્રમાં એવા સ્થાને હોતા નથી કેમકે તે કાળે તે ભરતક્ષેત્ર બહ समरमणीय भूमिमाथी सुशामित डाय छे. 'से जहा णामए ओलिंगपुक्खरे वा." मन તે ભૂમિભાગ એ બહુસમરમણીય હોય છે કે જે મૃદંગનો મુખપુટ હોય છે. એનાથી સમ્બદ્ધ સૂત્રપાઠ પહેલાં લખવામાં આવ્યા છે.
हवेश गौतम प्रभुने मारीत प्रश्न रे 'अस्थि ण भंते तीसे समाए भरहेपासे खाणूह वा कटग तणय कयवराइ वा.' इत्यादि महन्त ! ते Mi क्षेत्रमा શું સ્થાણુઓ શાખાં પત્ર રહિત વૃક્ષો હોય છે ? કાંટા હોય છે ? તૃણ ઘાસ હોય છે
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર
| SR No. | 006354 |
| Book Title | Agam 18 Upang 07 Jambudveep Pragnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1980 |
| Total Pages | 992 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_jambudwipapragnapti |
| File Size | 62 MB |