________________
७९०
१७०७७२००
सूर्यप्रज्ञप्तिसूत्र (१७६८), चतुःपश्चाशता सहस्रैर्नवभिश्च शतै गुण्यन्ते जाताः (१७६८), चतुः पञ्चाशता सहस्र नवभिश्च शतैर्गुण्यन्ते जाताः १७६८ x ५४९००-९७०६३२०० नवकोटयः सप्ततिर्लक्षा स्त्रिषष्टिः सहस्राणि द्वे शते । ततोऽस्य राशेरेकेन शतसहस्रण अष्टानवत्याशते (१०९८००) मण्डलानयनाय भागो हियते-१७०६३२०० =८८४ लब्धान्यष्टौ शतानि चतुरशीत्यधिकानि मण्डलानामिति । अथ सूर्यविषयः प्रश्नः 'ता जुगेणं सूरे कइ मंडलाई चरइ ?' तावत् युगे सूर्यः कति मण्डलानि चरतीति गौतमस्य प्रश्नस्ततो भगवानाह-'ता णवपण्णरसमंडलसए चरइ' तावत् नव पञ्चदशमण्डलशतानि चरति-पञ्चदशोत्तराणि नवशतानि मण्डलानां चरति ९१५ । अत्रापि युक्तिरुच्यते-यदि द्वाभ्या महोरात्राभ्यामेकं सूर्यमण्डलं लभ्यते तदा सकलयुगभाविरष्टादशभिहोरात्रशते स्त्रिंशदधिकैः कतिमण्डलानि स्युरिति राशित्रयस्थापना-x==९१५ अत्रान्त्येन राशिना त्रिंशदको चोपन हजार नव सो से गुणा करे-१७६८४५४९००=९७०६३२०० । तो इस प्रकार नव करोड सत्तर लाख तिरसठ हजार एवं दो सो होते हैं, इसकी मंडल संख्या लाने के लिये-(१०९८००) एक लाख नव हजार आठसो से भाग करे-१००००-८८४ तो इस प्रकार आठ सो चोरासी मंडल हो जाते हैं। ___ अब सूर्य विषयक श्री गौतमस्वामी प्रश्न पूछते हैं-(ता जुगेणं सूरे कइ मंडलाइं चरइ) हे भगवन् ! एक युग में सूर्य कितने मंडल में गमन करता है ? इस प्रकार श्री गौतमस्वामी के प्रश्न को सुनकर उत्तर में श्री भगवान् कहते हैं-(ता णव पण्णरस मंडलसए चरइ) नव सो पंद्रह मंडलों ९१५। में गमन करता है। यहां पर भी इस प्रकार युक्ति होती है-यदि दो अहोरात्र में एक सूर्य मंडल लभ्य होता है, तो सकल युगवर्ति अठारह सो तोस अहोरात्र से कितने मंडल लब्ध हो सकते हैं ? इसको समझने के लिये तीन राशि को स्था
હત સંખ્યા ચેપનહજારનવસો (૫૪૦૦) થાય છે. તેથી અહીં (૧૭૬૮) સત્તર અડસઠ नयापनडनसाथी गुए।४।२ ४२३॥ १७६८+५४ ८००-८७०९३२००) शु।१२ ४२वाथी નવકડિસિત્તેરલાખ ત્રેસઠહજાર અને બસે થાય છે. આની મંડળ સંખ્યા લાવવા માટે (૧૦૯૮૦૦ એકલાખ નવપુજારઆઠસોથી ભાગ કરે જેથી જલ્દ૬૩°=૮૮૪ આ રીતે આઠસોશી મંડળ થઈ જાય છે.
वे सूर्य समधी श्रीगीतभस्वामी प्रश्न पूछे छ.- (ता जुगेण सूरे कइ मडलाई ) હે ભગવન એક યુગમાં સૂર્ય કેટલા મંડળમાં ગમન કરે છે? આ પ્રમાણે શ્રીગત भस्वामीना पूछपाथी उत्तरमा श्रीमावान् ४ छ.-(ता णव पण्गरसमडलसए चरइ) નવસોપંદર મંડળ ૯૧પમાં ગમન કરે છે. અહીં પણ આ પ્રમાણે યુક્તિ બતાવે છે–જે બે અહોરાત્રમાં એક સૂર્યમંડળ લભ્ય થાય તે સંપૂર્ણ યુગવતિ અઢારસેત્રીસ અહોરાત્રથી કેટલા મંડળ લબ્ધ થઈ શકે? આ સમજવા માટે ત્રણ રાશિની સ્થાપના કરવી.
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર: ૨
