________________
% 3D
सूर्यप्रक्षप्तिसूत्रे दशोत्तरैर्नवभिः शतैः पञ्चदशगुण्यन्ते तदा जातानि त्रयोदशसहस्राणि सप्तशतानि पञ्चविंशत्यधिकानि-१३७२५ एतेभ्यः पुष्यसत्कानि सप्तविंशतिः शतानि अष्टाविंशत्यधिकानि शोध्यन्ते यथा-१३७२५-२७२८=१०९९७ स्थितानि शेषाणि दशसहस्राणि नवशतानि सप्तनवत्यधिकानि । पूर्व छेदराश्यो षिष्टि सप्तपष्टिरूपयोगुणनेन जातानि एकचत्वारिंशच्छतानि चतुःपश्चाशदधिकानि=४१५४ एभिर्भागो ह्रियते १४३०४-२४३५४ लब्धे द्वे नक्षत्रे, ते च अश्लेषा मघारूपे, आश्लेषा नक्षत्रं च अर्द्धक्षेत्र प्रतिपादितं वर्तते, अत एतद् गताः पञ्चदश सूर्यमुहर्ता उद्धरिताः वेदितव्याः, यानि च शेपाणि तिष्ठन्ति पइविंशतिः शतानि नवाशीत्यधिकानि-२६८९ तानि मुहूर्त्तानयनाथ त्रिंशता गुण्यन्ते-२६८९-३०=८०६७० जातानि अशीतिः सहस्राणि पट्शतानि सप्तत्यधिकानि ८०६७० एतेषां छेदराशिना पूर्वस्थितेन चतुः पञ्चाशदधिकैकचत्वारिंशच्छतरूपेण-४१५४ भागो हियते १६७४-१९४५६४ होता है तथा छेद्रराशि बासठ रहता है, पश्चात् नव सो पंद्रह को गुणा करे तो तेरह हजार सात सो पचीस होते हैं। इसमें से पुष्य नक्षत्र का सत्तावीस सो अठावीस शोधित करे अर्थात् कम करे जैसे कि १३७२५-२७२८-१०९९७ दस हजार नव सो सत्ताणवे शेष रहते हैं। पहले छेद राशिरूप बासठ सड. सठ रूप राशि का गुणन से चार हजार एक सो चोपन ४१५४ से इनका भाग करे ११४-२४ तो इस प्रकार दो नक्षत्र अश्लेषा एवं मघा लब्ध होते हैं, अश्लेषा नक्षत्र अर्द्धक्षेत्र रूप प्रतिपादित किया है, अतएव पंद्रह सूर्य मुहूर्त शोधित समझें । तथा शेष जो छाइस सो नवासी २६८९ रहते हैं उनको मुहूर्त लाने के लिये तीस से गुणा करे २६८९+ ३०-८०६७० तो अस्सी हजार छस्सो सित्तेर होते हैं इस संख्या को प्रथम कही गई छेद राशि जो इकतालीस सो चोपन रूप है ४१५४ उससे भाग करे ४६५४=१९३६ इस प्रकार અને હાર શશિની બેથી અપવર્તન કરે તે ગુણકાર રાશિ નવસે પંદર થાય છે તથા છેદ શશિ બાસઠ રહે છે. તે પછી નવસો પંદરને ગુણાકાર કરે તે તેરહજાર સાતસો પચીસ ૧૩૭૨૫ થાય છે. આનાથી પુષ્ય નક્ષત્રના સત્યાવીસ અઠયાવીસને શોધિત કરવા એટલેકે આમાંથી આટલા બાદ કરવા જેમકે ૧૩૭૨૫-૨૭૨૮=૧૦૯૯૭ આ રીતે દસ હજાર નવસો સત્તાણુ શેષ રહે છે. પહેલાની છેદરાશી બાસઠ સડસઠ રૂપ રાશિના ગુણાકાર કરવાથી ચારહજાર એકસે ચેપન ૪૧૫૪થી આને ભાગ કરે ૧૧-૨ રૂડ તે આ રીતે બે નક્ષત્ર અશ્લેષા અને મઘા આવે છે. અલેષા નક્ષત્ર અર્ધક્ષેત્ર રૂપ પ્રતિપાદિત કરેલ છે. તેથી પંદર સૂર્ય મહંત શેધિત થયા તેમ સમજવું તથા શેષ જે છવીસસે નેવાસી ર૬૮૯ રહે છે તેના भडत ४२१॥ भाटे त्रीसथी शु।४।२ ४२३॥ २६८+30=८० १७० ते। मेसी०१२ से! સિત્તેર આવે છે. આ સંખ્યાને પહેલાં કહેલ છેદરાશિ જે એકતાલીસસો ચેપન રૂપ છે ૪૧૫૪ તેનાથી ભાગ કર. ૨૩૨=૧૯આ રીતે ઓગણીસ મુહૂર્ત લબ્ધ થાય
४
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર: 2