________________
सूर्यज्ञप्तिप्रकाशिका टीका सू० ५६ दशमप्राभृतस्य विशतितम प्राभृतप्राभृतम् गाथा:- सप्पणिहा अज्जम अभिवड़ी चित्तआस इंदग्गी।
रोहिणी जिट्ठा मिगसिर विस्साऽदिति सवणपि उ देवा ॥१॥ अज अज्जम अभिवुड्डी चित्ता आसो तहा विसाहाओ। रोहिणि मूलो अदा वीसं पुस्सो धणिहा य ॥२॥ भग अज अज्जम पूसो साई अग्गीय मित्त देवा य । रोहिणि पुव्वासाढा पुणव्वसु वीस देवा य ॥३॥ अहिवसु भगभिव्वुडी हत्थस्स विसाह कत्तिया जेट्ठा। सोमा उ सवणो पिउ वरुण भगाभिवुड़ी य ॥४॥ चित्ता स विसाहग्गी मूलो अदाय विस्स पुस्सोय ।
एए जुगपुव्वड्डे विसट्टि पव्वेसु णक्खत्ता ॥५॥ छाय- सोऽर्यमाऽभिवृद्धिश्चित्रा अश्व इन्द्राग्नी।
रोहिणी ज्येष्ठा मृगशिरा विश्वाऽदितिः श्रवणा पितृ देवाः ॥१॥ अंजोऽयमा अभिवृद्धिश्चित्रों अश्वैस्तथा विशौखा । रोहिणी मूल मार्दा विशाखा पुष्यो धनिष्ठा च ॥२॥ भगः अजः अर्यमा पुष्यं स्वाती अग्नयश्च मित्रदेवाश्च । रोहिणी पूर्वापाढा पुनर्वसू विश्वदेवाश्च ॥३॥ अहिः वसुः भगः अभिवृद्धिः हस्त विशाखाकृत्तिका ज्येष्ठा । सोमः श्रवणः पित् वरुणः भगः अभिवृद्धिश्च ॥४॥ चित्रा विशाखा अग्निः मूलं आर्द्रा च विश्वः पुष्यं च ।
एतानि युगपूर्वाद्धे द्विपष्टि पर्वेषु नक्षत्राणि ॥५॥ एतासाम् अक्षरगमनिका व्याख्या यथा-एकस्मिन् पञ्चवर्षात्मके युगे चतुर्विंशति अधिकानि शतसंख्यकानि पर्वाणि भवन्तीत्युक्तं प्राक् । तेषां पर्वाणाम् अर्द्धमितानि पर्वाणि द्वापष्टि ६२ संख्यकानि युगस्य पूर्वाः भवन्ति । अवशिष्टानि चापराः भवन्ति । तत्र युगपूर्वार्दै कानि कानि च पर्वाणि कस्मिन् कस्मिन्नक्षत्रे परिसमाप्ति मुपगच्छेयुरिति ज्ञानार्थ इन गाथाओं का अर्थ इसप्रकार है-पांच वर्षात्मक एक युगमें एकसो चोवीस पर्व संख्या होती है यह पहले कहा है। उन पर्यों के अर्द्ध प्रमाण पर्व ६२ बासठ युग के पूर्वार्द्ध में होता है,। शेष उत्तरार्द्ध में होते हैं। उन पर्यों में युग प्रशित ४१ छ. २ २॥ प्रमाणे छ. (सप्प धणिवा अज्जम) त्याEि At uथा साना અર્થ આ પ્રમાણે છે–પાંચ વર્ષવાળા એક યુગમાં એકસો વીસ ૫ર્વ સંખ્યા થાય છે આ પહેલાં કહ્યું જ છે, એ પર્વોના અર્ધા પ્રમાણના પર્વ ૬૨ બાસઠ યુગના પૂર્વાર્ધમાં થાય છે, બાકીના બાસઠ ઉત્તરાર્ધમાં થાય છે. એ પમાં યુગના પૂવદ્ધમાં કયા કયા પર્વ કયા કયા નક્ષત્રોમાં સમાપ્ત થાય છે, એ જાણવા માટે પાંચ કરણ ગાથા કહી છે.
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર : ૨