SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 428
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ सूर्यज्ञप्तिप्रकाशिका टीका सू० ७२ द्वादश प्राभृतम् ४१७ यद्येकेन मासेन एतावन्तोऽहोरात्रा भवन्ति तदा द्वादशभि र्मासैः कियन्तः स्युरिति - (३०३) ×१२=३६०३=३६० + ६ = ३६६ अहोरात्राः, इत्युपपद्यते यथोक्तम्- 'तिणि छावट्ठे राईदियसए' इत्यादिकं मूलोक्तमिति । अथ मुहूर्त्तविषयकं प्रश्नसूत्रमाह - 'ता से णं केवइए मुत्तग्गेणं आहिए विएज्जा ?' तावत् स खलु कियता मुहूर्त्ताग्रेण आख्यात इति वदेत् ॥ तावदिति पूर्ववत् सः - प्रथमोदित आदित्यसम्वत्सरः कियता मुहुर्त्ताग्रेण - मुहूर्त्तपरिमाणेन आख्यातः - प्रतिपादित इति वदेत् कथय भगवन्निति गौतमस्य प्रश्नः, ततो भगवानाह - 'ता दसमुहुत्तसहस्साई णव आसीते मुहुत्तसए मुहुत्तग्गेणं आहिए ति वएज्जा' तावद् दश मुहूर्त्तसहस्राणि नव अशीतानि मुहूर्त्तशतानि मुहूर्त्ताग्रेण आख्यात इति वदेत् || - तावदिति प्राग्वत् तस्य आदित्यसंवत्सरस्य मुहूर्त्तपरिमाणं खलु दश सहस्राणि अशीत्युत्तराणि नवशतानि च मुहूर्त्तानाम् - १०९८० एतत्परिमाणेन मुहूर्त्ताग्रेण मुहूर्त्तपरिमाणेन एष आदित्य सम्वत्सर आख्यात इति वदेत् स्वशिष्येभ्य उपदिशेत् । अत्राप्यङ्कोत्पादनप्रक्रिया यथाएकस्मिन् सौरमासे मुहूर्त्तपरिमाणं पञ्चदशोत्तराणि नवशतानि - ९१५ भवन्तीत्युक्तं प्राक्, सकते हैं ? ३०३ ) +१२=३६०३=३६० + ६=३६६ तीनसो छियासठ अहोरात्र मिल जाते हैं । कहा भी है- ( तिन्नि छावडे राईदियस ए) इत्यादि । मूलोक्त प्रमाण संगत हो जाता है । अब इसके मुहूर्त विषय में श्रीगौतमस्वामी प्रश्न करते हैं - (ता सेणं केचइए मुत्तग्गेणं आहिएति वजा ) यह पूर्व कथित आदित्यसवत्सर कितने मुहूर्त परिमाण से प्रतिपादित किया है ? सो हे भगवान् आप कहिए । इस प्रकार से श्रीगौतमस्वामी के प्रश्न करने से इसके उत्तर में श्री भगवान् कहते हैं - (ता दस मुहुत्तसहस्साई णवअसीते मुहुत्तसए मुहुत्तग्गेणं आहिएत्ति बएज्जा) आदित्य संवत्सर का मुहर्तपरिमाण दस हजार नवसो अस्सी १०९८० मुहूर्त इतने मुहूर्त परिमाणवाला आदित्यसंवत्सर कहा है ऐसा स्वशिष्यों को कहे यहां पर भी अंकोत्पादन प्रक्रिया इस प्रकार से हैं - एक सौर मास का मुहूर्त परिमाण नवसो पंद्रह ९१५ होते हैं ऐसा पहले कहा ही है, तो यदि एक छासह आड़ेोरात्र भजी लय छे. उधुं पए। छे, - (तिगि छावडे राईदियस ए) हत्याहि भूझोउत પ્રમાણ સંગત થઈ જાય છે. डुवे खाना भुहूर्तना संभधभां श्री गौतमस्वामी प्रश्न पूछे छे - ( ता से णं केवइए मुहुत्तग्गेणं आहिएत्ति बएज्जा) मा पूर्व प्रथित माहित्यसंवत्सर डेंटला मुहूर्त परिमाणुवालु પ્રતિપાદિત કરેલ છે ? તે હે ભગવાન મને કહેા. આ પ્રમાણે શ્રીગૌતમસ્વામીના પૂછવાથી तेना उत्तरमां श्री भगवान् हे छे - ( ता दस मुहुत्त सहा साई णव य तीसे मुहुत्तसए मुहुत्तग्गेणं आहिएत्ति वएज्जा) माहित्यस ंवत्सरनुं मुहूर्त परिमाण हय हलर नवसो में सी १०८८० મુદ્ભૂત પરિમાણવાળું આદિત્યસંવત્સર કહેલ છે, તેમ સ્વશિષ્યાને કહેવુ. અહીંયાં પણુ અંકત્પાદન પ્રક્રિયા આ પ્રમાણે છે એક સૌર માસનું મુહૂ પરિમાણ નવસે। પર્ શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર : ૨
SR No.006352
Book TitleAgam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1982
Total Pages1111
LanguageSanskrit, Hindi, Gujarati
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_suryapragnapti
File Size77 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy