Page Text
________________
७७०
सूर्यप्राप्तिसूत्रे
% 3D
२०८३२ : ४१५४=५७६६ लब्धाः पूर्णाङ्काः पश्च शेषस्थाने तिष्ठन्ति द्वाषष्टिः । ततः तस्या द्वाषष्टया अपवर्त्तना क्रियते अर्थात् हरांशौ द्वाषष्टया अपवर्तितौ जातौ हरांशौ यथा ४६६४ अत्र हरांशयोरपवर्तनाकः ६२ अनेन भक्तौ हरांशी उपरितने एकं भवति हरस्थानेऽस्मिन् ४१५४ सप्तषष्टि भवति- अत उक्तं मूले षट्षष्टिमुहूर्ता, एकस्य च मुहूर्तस्य पञ्च द्वाषष्टिभागाः एकस्य च द्वाषष्टिभागस्य एकः सप्तषष्टिभागः ६६।५ इति यथातथमुपपद्यते एतेन इदम् उक्तम् अवधार्य राशिप्रमाणं । सम्प्रति शेषविधिमाह-'एयमवहारे' इत्यादिना एतं-पूर्वमनन्तरोदितस्य राशेः रूपमवधार्यराशिमिच्छाऽमावास्या संगुणं, याममावास्यां ज्ञातुमिच्छसि तत् संख्यया गुणितं कुर्यात् अत ऊर्ध्व च नक्षत्राणि शोधनीयानि, ततश्चोर्ध्व नक्षत्राणां शोधनकविधि-शोधनकप्रकारं-वक्ष्यमाणप्रकारप्रमाणं निशामयत-आकर्णयत । तत्र प्रथमतः पुनर्वसु राशि जो-४१५४ है इससे विभक्त करे ते। २०८३२:४१५४-५ , इस प्रकार पूर्णाङ्क पांच लब्ध होता है तथा बासठ शेष रहते हैं। उस बासठ की संख्या का अपवर्तना करे अर्थात् हरांश को बासठ से अपवर्तित करे जैसे ६२ यहां पर हरांश का अपर्तन अङ्क ६२ से विभक्त करे तो हरांश के उपर में एक होता है तथा हरस्थान ४१५४ के नीचे के स्थान में सरसठ होता है अतः कहा है कि छियासठ मुहूर्त तथा एक मुहूर्त का बासठिया पांच भाग तथा एक बासठिया भाग का एक सरसठिया भाग ६६-५। इस प्रकार यथार्थ होता है। इस प्रकार यह अवधार्य राशि प्रमाण कहा है। अब शेष विधि कहते हैं(एय मवहारे) इत्यादि इस पूर्वोक्त राशि रूप अवधार्य राशि को जो अमा. वास्या को जानना चाहे उतनी संख्या से गुणा करे माने उसके पहले वीति गई अमास जितनी हो उस संख्या से गुणा करे । अब नक्षत्रों का शोधनक प्रकार कहता हूं सो सुनिये । છે. ૨૦૮૩૨–આ સંખ્યાને હવે પછી કહેવામાં આવનાર છેઃ રાશી જે ૪૧૫૪ ચારહજાર એક ચેપન છે, તેનાથી ભાગે તે ૨૦૮૩૨૪૧૫૪=૧, ૨, આ રીતે પૂર્ણ ક પાંચ લબ્ધ થાય છે. તથા બાસઠ શેષ રહે છે. એ બાસઠની સંખ્યાનું અપવર્તન કરે અર્થાત્ હરાંશને બાસઠથી અપવર્તિત કરે જેમકે જે અહીંયાં હરાંશના અપવર્તન એકને બાસઠથી ભાગે તે હરાંશની ઉપર એક આવે છે. તથા હર સ્થાન ૪૧૫૪ના સ્થાનમાં સડસઠ આવે છે. રંતુ આથી કહ્યું છેકે છાસઠ મુહુર્ત તથા એક મુહૂર્તન બાસઠિયા પાંચ ભાગ તથા એક બાસડિયા ભાગને એક સડસઠ ભાગ ૬૬-૫ આ રીતે યથાર્થ થઈ જાય છે, આ शत मा अवधाय शानु प्रमाणु डेस छ. हुवे मालीनी विधि सतावे =(एय मवहारे) ઈત્યાદિ આ પૂર્વોક્ત રાશીરૂપ અવધાર્ય રાશીનો જે અમાસને જાણવી હોય એટલી સંખ્યાથી ગુણાકાર કરે એટલે કે તેનાથી પહેલાં વીતેલી જેટલી અમાસ હોય એ સંખ્યાથી ગુણાકાર કરવો, હવે નક્ષત્રના શેધક પ્રકારનું કથન કરું છું તે સાંભળો-નક્ષત્રના
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર: ૧
| SR No. | 006351 |
| Book Title | Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1076 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_suryapragnapti |
| File Size | 74 MB |