________________
३४६
सूर्यप्रज्ञप्तिसूत्रे चिन्तायाम् (४७२६३१)+1=(४७२६३४४१ ४७२६३ १३५६ ८६, योजन
९
९+६१ = ५४७ करणार्थमेकषष्टया षष्टया च ह्रियमाणे हरे अपूर्णाङ्कौ समुत्पन्नौ । अर्थात् प्रथमं नवमुहूर्ता एकपष्टया गुणनेन एकोनपञ्चाशदधिकं पञ्चशतं ५४९ जातम्, तत चोपरितनाङ्काः षष्टया सवर्णनेनोपरितनाः भाज्यस्था अङ्काः २८३५८०१ अष्टाविंशतिलक्षाणि पञ्चत्रिशत्सहस्राणि एकोत्तराणि अष्टौशतानि, एवं च हरस्थेन षष्टया ६०, हरस्थानि एकोनपश्चाशदधिकानि पञ्चशतानि यदि गुण्यन्ते तदा ५४९४ ६० = ३२९४० हरस्थानाङ्काः सम्पन्नाः। हराकै ३२९४० रेभिर्यदि भाज्याङ्काः-२८३५८०१ हियन्ते तदा लब्धाः ८६८षडशी तिर्योजनानि पञ्चषष्टिभागा योजनस्य एकस्य च षष्टिभागस्य एकषष्टिधा छिन्नस्य सत्काश्चतुर्विंशतिर्भागाः । ततश्च पूर्वस्मात् पूर्वेस्मात् मण्डलात् अनन्तराहै ? इस प्रकार के विचार में (४७२६३) +1=(४७२६३+१,४७२६३३४
९+६१ % ५४७ = ४३१४, ८६, इसको योजन बनाने को इससठ से एवं साठसे कम करने से अपूर्णाङ्क ही आता है अर्थात् प्रथम नवमुहूर्त को इकसठसे गुणा करने से पांचसो उनपचास होता है तत्पश्चात् ऊपर दिखलाये गये अंको को साठसे गुणा करने से ऊपर के भाज्य का अंक २८३५८०१ अठाईसलाख पैंतीसहजार आठसो एक होता है इसको साठसे अर्थात् पांचसो उनपचास को गुणा करे तब ५४९+६०३२९४० अंक हो जाता है उसको ३२९४० को जो भाज्य अंक २८३५८०१ है हरण करे-कम करे तो ८६ छियासी योजन तथा एक योजनका साठिया पांच भाग तथा इकसठ से छिन्न चोवीस भाग इतना लब्ध होता है। तदनन्तर पूर्व पूर्व के मंडल से अनन्तर अनन्तर के पश्मिा यश ? २॥ २॥ वियामा (४७२६३३3)+१=४७२६३११४१ ४७२६३१३
+६१ = ५४% ૨૬૬ ૮૮ ૪ આને જન બનાવવા માટે એકસઠથી અને સાઠથી ન્યૂન કરવાથી અપૂર્ણાંક જ આવે છે. અર્થાત્ નવ મુહૂર્તને એકસઠથી ગુણવાથી પાંચસો ઓગણપચાસ થાય છે. તે પછી ઉપર બતાવવામાં આવેલ અંકેને સાઠથી ગુણવાથી ઉપરનો ભાજ્યઅંક ૨૮૩૫૮૦૧ અઠયાવીસ લાખ પાંત્રીસ હજાર આઠસે એક થાય છે. આને સાઠથી અર્થાત્ પાંચ ઓગણપચાસને ગુણાકાર કરે તે પ૪૯૬=૩૨૯૪૦ અંક આવે છે તેને ૩૨૯૪૦ને જે ભાજ્યઅંક ૨૮૩૫૮૦૧ અઠયાવીસ લાખ પાંત્રીસ હજાર આઠસે એક છે તેનાથી હરણ કરે એટલે કે ઓછા કરે તે ૮૬૫ છાસી જન તથા એક એજનના સાઠિયા પાંચ ભાગ એકસાઠથી છેદેલ વીસ ભાગ આટલું પ્રમાણ ઉપલબ્ધ થાય છે. તે પછી પહેલા પહેલાના મંડળમાંથી પછી પછીના મંડળના પરિરય પરિમાણના વિચારમાં પૂરા
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર: ૧
