SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 125
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ सूर्यज्ञप्तिप्रकाशिका टीका सू० १५ प्रथमप्राभृते चतुर्थ प्राभृतप्राभृतम् ११३ 'तया णं उत्तमकटपत्ता उकोसिया अट्ठारसमुहुत्ता राई भवई, जहण्णए दुबालमुहुत्ते दिवसे भवई' तत्र खलु उत्तमकाष्ठाप्राप्ता उत्कर्षिका अष्टादशमुहूर्त्ता रात्रि भवति, जघन्यो द्वादशमुहूत्तों दिवसो भवति। तत्र तदनु खलु सर्वबाद्यमण्डलगतचारचरणकाले खलु इति निश्चितम्, उत्तमकाष्ठा प्राप्ता--परमप्रकर्षतां गता, उत्कर्षिका-उत्कृष्टा अष्टादशमुहूर्त्तात्मिका-३६ षट् त्रिंशद्धटिकात्मिका रात्रि भवति । तथा च जघन्य:-न्यूनतमः-परमाल्पः द्वादशमुहूर्तात्मक:२४ चतुर्विशतिपरिकात्मको दिवसो भवति ।। 'एस णं पढमे छम्मासे एस णं पढमस्स छम्मासस्स पज्जवसाणे' एष खलु प्रथमः षण्मासः, एप खलु प्रथमस्य षण्मासस्य पर्यवसानः॥ एष खलु-पूर्वोकनियमप्रवर्तकः प्रथमः-आदित्यसम्बत्सरस्याद्यः षण्मासः, आद्यस्यादित्य सम्बत्सरस्य प्रथमस्य षण्मासस्य पर्यवसानः-प्रथमपण्मासान्त, 'ता पविसमाणा सूरिया दोच्चं (तया णं उत्तमकट्टपत्ता उक्कोसिया अट्ठारसमुहुत्ता राई भवइ जहण्णए दुवालसमुहत्ते दिवसे भवइ) तब उत्तम काष्ठा प्राप्त अठारह मुहूर्तात्मिका रात्री होती है, तथा जघन्य बारह मुहूर्त का दिवस होता है, अर्थात् सर्वबाह्य मंडलगत चार चरण काल में परम प्रकर्षप्राप्त उत्कर्षिका नाम उत्कृष्ट से अठारह मुहूर्त प्रमाण वाली-३६ छत्तीस घटितात्मक रात्री होती है। तथा जघन्य माने अत्यन्त अल्प बारह मुहूर्तात्मक-२४ चोवीस घटिका प्रमाण वाला दिवस होता है। __ (एस णं पढमे छम्मासे एस णं पढमस्स छम्मासस्स पज्ज वसाणे) यह प्रथम छहमास कहा है, यही प्रथम छहमास का पर्यवसान नाम अन्त है। अर्थात् यह पूर्वोक्त नियम प्रवर्तक प्रथम माने सूर्य संवत्सर का आदि का छहमास है, यही आद्यसूर्यसंवत्सर का प्रथम के छमास का पर्यवसान अन्त है। (ता पविसमाणा सूरिया दोच्चं छहम्मासं अयमाणा पढमंसि अहोरतसि બાહ્યમંડળનું યક્તપરિમાણુ થઈ જાય છે. (तया ण उत्तमकट्ठपत्ता उक्कोसिया अट्टारसमुहुत्ता राई भवइ जहण्णए दुवालसमुहुत्ते दिवसे भवइ) त्यारे उत्तम 1 1 अढा२ भुडूतनी रात्री थाय छ भने धन्य मार મુહૂર્તને દિવસ થાય છે. અર્થાત્ સર્વબાહ્ય મંડળમાં ગતિ કરવાના સમયે પરમપ્રકર્ષ પ્રાપ્ત ઉત્કષિક અર્થાત્ વધારેમાં વધારે અઢાર મુહૂર્ત પ્રમાણુવાળી ૩૬ છત્રીસ ઘડિ યુક્ત રાત્રી હોય છે. તેમજ જધન્ય અર્થાત્ અત્યંતના ચોવીસ ઘડિ પ્રમાણવાળો બાર મુહુર્ત हिवस डाय छे. (एस णं पढमे छम्मासे एस णं पढमस्स छम्मासस्स पज्ज पसाणे) ॥ शत प्रथम છ માસ કહેલ છે, આજ પહેલા છ માસનું પર્યવસાન અર્થાત્ અંતભાગ છે. અર્થાત્ આ પૂર્વોક્ત નિયમ પ્રવર્તક પ્રથમ એટલે કે સૂર્યસંવત્સર આદિના છ માસ કહ્યા છે, આજ पडेटा सूर्यवत्सरना पडसा छ भासनु पर्यवसान अर्थात् भन्तना समय छे. (ता पविसमाणा सूरिया दोच्चं छम्मा अयमाणा पढमंसि अहोरत्तंसि बाहिराणतरं मंडलं उवसंकमित्ता શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર : ૧
SR No.006351
Book TitleAgam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1981
Total Pages1076
LanguageSanskrit, Hindi, Gujarati
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_suryapragnapti
File Size74 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy