Page Text
________________
प्रज्ञापनासूत्रे भवन्ति देवनां तेतृत्पादसद्भावेन देवास्तत्र ताभिः सह परिचारणावन्तो भवन्ति देवीनां तत्परिग्रहे यथासंभवं भावतः कायप्रवीचाररूपविषयोपभोगसंभवात् , किन्तु-'सणंकुमार. माहिंदवंभलोगलंतगमहामुक्कसहस्सारआणयपाणय भारणच्चुएसु कप्पेसु देवा अदेवीया सपरियारा' सनत्कुमारमाहेन्द्र ब्रह्मलोकलान्तकमहाशुक्रसहस्रारानतप्राणताच्युतेषु कल्पेषु देवा अदेवी का:-देवीरहिता एव सपरिवाराः-शब्झादिविषयोपभोगशालिनो भवन्ति, तेषु देवीना मनुत्पादात् किन्तु सौधर्मेशानवति देवीभिः साई तेषां यथाक्रमं स्पर्शरूपशब्दमनःप्रवीचाररूपपरिचारणा सद्भावात्, 'गेवेज्ज अणुत्तरोवाइया देवा अदेवीया अपरियारया' नवग्रैवेयकानुत्तरौपपातिकाः देवा अदेवी का अपरिवारकाः-शब्दादि विषयोपभोगवर्जिताश्च भवन्ति तत्र देवीनामनुत्पादाद अत्यन्तमन्दपुरुषवेदोदयत्वेन मनसाऽपि परिचारणाऽसंभवात् किन्तु-'नो चेव ण देवा सदेवीया अपरिचारा' नो चैत्र खलु कथमपि देवाः सदेवीका अप. रिचारा भवन्ति तेषां तथा भवस्वाभाव्यात्, प्रतवक्तव्यतामुपसंहरन्नाह-'से तेणटेणं परिचारणा सहित भी होते हैं, देवियों वहां जन्म लेती हैं, अतः वे देव उन देवि यों के साथ रहते हैं और उनके साथ परिचार भी करते हैं। किन्तु सनत्कुमार, माहेन्द्र, ब्रह्मलोक, लान्तद, महाशुक्र, सहस्रार, आनत, प्राणत, आरण और अच्युत कल्पों में देव देवियों वाले नहीं होते, अर्थात् इन कल्पों में देवियों का जन्म नहीं होने से वहां के देव देवियों के साथ नहीं रहते, परन्तु परिचारणा (विषयभोग) सहित होते हैं। ये देव सौधर्म और ईशान कल्प में उत्पन्न देवियों के साथ स्पर्श, रूप, शब्द और मन के द्वारा परिचारणा करते हैं। नव ग्रैवेयकों के और पांच अनुत्तर विमानों के देव देवियों से भी रहित और परिचारणा से भी रहित होते हैं। उनका पुरुषवेद अत्यन्त मन्द होता है, अतएव वे मन से भी परिचारणा नहीं करते। किन्तु देवसदेवीक हों और ઈશાન ક૯૫ના વૈમાનિક દેવ સદેવીક અર્થાત્ દેવીઓ વાળા પણ હોય છે, અને પરિચારણું સહિત પણ હોય છે, દેવિ ત્યાં જન્મ લે છે તેથી તે દેવે તે દેવીઓની સાથે રહે છે અને તેમની સાથે પરિચારણું પણ કરે છે.
परंतु सनमा२, माउन्द्र, प्रोटोal-d, महाशु सहसा२, मानत, प्रामुत, આપણુ અને અગ્રુત કમાં, દેવ દેવીઓ વાળા નથી હોતા અર્થાત્ આ કપમાં દેવીએનાં જન્મ નહીં થવાથી ત્યાંના દેવ દેવીઓની સાથે નથી રહેતાં, પરંતુ પરિચારણા (વિષયભોગ) સહિત હોય છે. આ દેવ સૌધર્મ અને ઇશાન કોમાં ઉત્પન્ન દેવીઓની સાથે સ્પર્શ, રૂપ, શબ્દ અને મન દ્વારા પરિચારણા કરે છે.
નવવેયકોનાં અને પાંચ અનુત્તર વિમાનનાં દેવ દેવીઓથી રહિત અને પરિચારથી રહિત પણ હોય છે. તેમને પુરૂષદ, અત્યન્ત મંદ હોય છે. તેથી જ તેઓ મનથી પણુ પરિચારણ નથી કરતાં પરંતુ દેવ સદેવીક હોય અને પરિચારણાથી રહિત હોય એવું
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૫
| SR No. | 006350 |
| Book Title | Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 05 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1980 |
| Total Pages | 1173 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_pragyapana |
| File Size | 76 MB |