________________
प्रमेयबोधिनी टीका पद २८ सू० ६ नैरयिकादीनामोजाहाराधिकारनिरूपणम् ६१७ यस्थायाम् , लोमाहारः पर्याप्तावस्थायाम् , नैरयिकयर्जानां लोमाहारः, नैरयिकाणान्तु लोमाहारः आभोगनिवर्तितोऽपि, द्वीन्द्रियादीनां मनुष्यपर्यन्तानां प्रक्षेपाहार आमोगनिवर्तित एवेति भावः । 'आहारपयस्स पढमो उद्देसो समत्तो' इति आहारपदस्य प्रथमोद्देश: समाप्तः ॥२८-१॥ ६॥ ___ अष्टाविंशतितमे आहारपदे द्वितीयोदेशकः ।।
अधिकार संग्रहगाथामूलम्-'आहार१ भवियर सण्णी३ लेसा४ दिट्टी५ य संजत कसाए७ । णाणे८ जोगू९ व ओगे१० वेदे ११ य सरीर१२ पज्जत्ती१३” ॥१॥ छाया-आहारः १ भव्यः २ संज्ञी ३ लेश्या ४ दृष्टिश्च ५ संयतः ६ कषायः ७ । ज्ञानम्
८ योगः ९ उपयोगः १० वेदश्च ११ शरीरम् १२ पर्याप्तिः १३ ॥१॥ टीका-अष्टाविंशतितमस्य आहारपदस्य प्रथमाद्देशके प्ररूपणं विधाय द्वितीयोद्देशक प्रकारान्तरेण प्ररूपयितुम् द्वारसंग्रहगाथामाह-'आहार १ भविय २ सण्णी ३ लेसा ४ दिट्ठी होता है, किसी अन्य को नहीं होता। अपर्याप्त अवस्था में सभी जीवों का आहार अनाभोगनिर्तित ही होता हैं । लोमाहार पर्याप्त अवस्था में होता है नरयिकों को छोडकर लोमाहार होता है। नारकों का लोमाहार आभोगनिर्वतित भी होता है। द्वीन्द्रियों से लेकर मनुष्यों तक प्रक्षेपाहार आभोगनितित होता है ।।सू०६॥
प्रथम उद्देशक सम्पूर्ण आहारपद-द्वितीयोदेशक
संग्रह गाथा शब्दार्थ-(आहार) आहार (भविय) भव्य (सण्णी) संज्ञी (लेस) लेश्या (दिदी य) और दृष्टि (संजय) संयत (कसाए) कषाय (णाणे) ज्ञान (जोगुवओगे) योग, उपयोग (वेदे य) और वेद (सरीर-पजत्ती) शरीर, पर्याप्ति ।गा०१॥
टीकार्थ-अट्ठाईस वें आहारपद के प्रथम उद्देशक की प्ररूपणा कर के दूसरे વર્તિત જ હોય છે. જેમાહાર પર્યાપ્તાવસ્થામાં થાય છે. નરયિકે સિવાય મહાર હોય છે. નારકોને માહાર આગનિવર્તિતપણ હોય છે. કીન્દ્રિયથી લઈને મનુષ્ય સુધી પ્રક્ષેપાહાર भासोगनिवतित थाय छ. ॥१०॥
પ્રથમ ઉદ્દેશ્ય સપૂર્ણ આહાર પદ-દ્વિતીયેશક
સંગ્રહ ગાથા शहाथ-(अहार) मा३।२ (भविय) मध्य (सण्णी) सज्ञी (लेसा) वेश्या (दिद्वीय) भने ४ष्टि (संजय) संयत (कसाए) ४५य (णाणे) ज्ञान (जोगुवओगे) योपयोn (वेदेय) अनेये (सरीरपज्जत्ती) शरी२-प्रति ॥ १॥
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૫