________________
D
५२८
प्रज्ञापनासूत्रे अथ अष्टाविंशतितमं आहारपदम्
संग्राहक गाथाद्वयम् । मूलम्-सचित्ता हारट्ठी२ केवइ३ किं वा वि४ सव्वओ चेव ५।
कइभागं६ सव्वे७ खलु परिणामे८, चेव बोद्धव्वे ॥१॥ एगिदियसरीरादी लोमाहारो तहेय मणभक्खी
एतेसिं तु पयाणं विभावणा होंति कायव्या ॥२॥ छाया-सचिता० १ आहारार्थिनः २ कियता ३ किंवापि ४ सर्वतश्चैव ५ । कतिभागम् ६ सर्वान् ७ खलु परिणामः ८ चैत्र बोद्धव्यः ॥१॥ एकेन्द्रियशरीरादि ९ लोमाहारः १० तथैव मनोभक्षितः ११, एतेषां तु पदानां विभावना भवति कर्तव्या ॥२॥
टोका-सप्तविंशतितमे पदे नारका दिगतिसमापनानां कर्मवेदनापरिणामः प्रतिपादितः, सम्प्रति-अष्टाविंशतितमे पदे आहारपरिणामं प्रतिपादयितुं प्रथम सङ्ग्रह गाथाद्वयमाह'सचित्ता १ हारट्टो २ इत्यादि सचित्त पदोपलक्षितः प्रथमोऽधिकारः, तद्यथा नैरयिकाः खलु भदन्त ! कि सचित्ताहाराः? अचित्ताहारा वा? इत्यादि १, 'आहारार्थिनः", इति द्वितीयोऽधिकारः २, 'कियता'-कालेन आहारार्थः संजायते इत्यादिरूपस्तृतीयोऽधि कारः ३, "कियापि'-माहारमाहारयन्तीति चतुर्थोऽधिकारः ४, 'सर्वतश्चैव'-इति पदोपल. क्षितः पञ्चमोऽधिकारः ५, तद्यथा "नैरयिकाः खलु किं सर्वतः परिणमयन्ति ?' इत्यादि, चेय शब्दः समुच्चयद्योतकः ५, गृहीतानां पुद्गलानाम् 'कतिभागम्' आहारयन्तीत्येवमादिः षष्ठोऽधिकारः ६, 'यान् पुद्गलान आहारत्वेन गह्णन्ति तान् किम् 'सर्वान्'-अपरिशेषान् खलु आहारयन्ति कि वा असन् देशतः आहारयन्ति' इत्येवरूपपदोपलक्षितः सप्तमोऽधिकार: ७, एवम्-'परिणाम:'-परिणामपदोपलक्षितोऽष्टमोऽधिकारोऽवगन्तव्यः, तद्यथा-'नैरयिकाः खलु भदन्त ! यान् पुद्गान् आहारतया गृह्णन्ति ते खलु तान् पुद्गलान् कीदृशतया भूयोविचक्षा से और बहुत्व की विवक्षा से भी अभगक है, अर्थात आठों कर्मप्रक तियों का वेदन करता है अथवा वेदन करते हैं। भगवती प्रज्ञापना का सत्ताईसवां पद समाप्त ॥२७॥
अट्ठाईसवां आहारपद
संग्राहकगाथार्थ शब्दार्थ-(सच्चित्ताहारट्टी) सच्चित्ताहार, आहारार्थी (केवति) कितने काल में (किं या चि) और क्या आहार करते हैं (सव्वतो चेव) तथा सर्वतः सब
અઠયાવીસમું આહાર પદ
સંગ્રાહક ગાથાઓ At--(सचित्ताहारट्टी) सचित्त माथा (केयति) ८८ मा (किं वा वि) भने । माहा२ ४३ छ (सव्वतो चेव) तथा सत:-अधा प्रदेशाथी (कतिभागं) मा मास (सचे) माना (खलु) निश्चय (परिणामे) परिमन (चेव) भने (बोद्धव्वे) nा मे (एगिदिय.
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૫