________________
प्रज्ञापनासूत्रे घाताः सन्ति तस्य एकोऽतीतः केवलिप्तमुद्घातो बोध्यः, 'एवं पुरेक्खडावि' एवम्-अतीतो तरीत्या पुरस्कृता अपि-भाविनोऽपि केवलिसमुद्घाताः कस्यचिद् मनुष्यस्य मनुष्यत्वे सन्ति कस्यचिन सन्ति रस्य सन्ति तस्य एको भावी केवलिसमुद्घातो बोध्यः, तथा च सर्वेष्वपि स्वपरस्थानेषु मनुष्यत्वव्यतिरेकेण अतीता भाविनश्च केवलिसमुद्घाताः प्रतिषेद्धन्याः, मनुष्यवर्जेषु मनुष्यत्वप्ररूपणे अतीताः केवलिप्तमुद्घाताः प्रतिषेधनीयाः, भावी पुनः केवलिसमुद्धातः कस्याप्यस्ति कस्यापि नास्ति यस्याप्यस्ति तस्यापि एक एवेति मावः, मनुष्यस्य मनुष्यत्वप्ररूपणे अतीतः केवलिसमुद्धातः कस्यापि अस्ति कस्यापि नास्ति यस्याप्यस्ति तस्याप्येक एव, तथैव भाव्यपि बोध्यः, 'एवमेए चउबीसं चउबीसा दंडगा' एवम्-उक्तरीत्या एते केवलिसमुद्धातविषयाश्चतुर्विंशतिश्चतुर्विंशका दण्डकाः षट्पश्चाशदुत्तरसहस्ररूपाः ज्ञेयाः ।। सू० ६॥
नैरयिकसमुद्घातवक्तव्यता मूलम्-नेरइया णं भंते! नेरइयत्ते केवइया वेयणासमुग्घाया अईया? गोयमा ! अणंता, केवइया पुरेक्खडा? गोयमा! अणंता, एवं जाव वेमाणियत्ते, एवं सत्वजीवाणं भाणियव्वं जाव वेमाणियाणं वेमाणि यत्ते, एवं जाव तेयगसमुग्घाया, णवरं उवउजिऊण नेयध्वं जस्तत्थि वेउव्वियतेयगा, नेरइयाणं भंते ! नेरइयत्ते केवइया आहारगसमुग्घाया अतीता ? गोयमा ! नत्थि, केवइया पुरेक्खडा १ गोयमा ! पत्थि, एवं जाव वेमाणियत्ते, णरं मणूसत्ते अतीता असंखेज्जा पुरेक्खडा असंखेज्जा, एवं जाव वेमाणियाणं, णवरं वणस्तइकाइयाण मणूसत्ते अतीता अणंता, पुरेक्खडा अणंता, मणूसाणं मणूसत्ते अतीता सिय संखेज्जा सिय असंखेज्जा, एवं पुरेक्खडावि, सेसा सव्वे जहा नेरइया, एवं एएचउवीसं चउवीसा दंडगा, नेरइया णं भंते ! नेरइयत्ते केवइया अतीत केवलिसमुद्घात होता है, किसी के नहीं होता है, जिसके होता है, एक ही होता है। इसी प्रकार भावी भी समझना चाहिए। इस प्रकार केवलीसमुदघात संबंधी चौवीसों दंडकों में से प्रत्येक में चौबीस दंडक घटित किए गए हैं। ये सब मिल कर एक हजार छप्पन दण्डक होते हैं ।। सू०६॥ કેઈના નથી થતા. જેના થાય છે, એક જ થાય છે, એ પ્રમાણે ભાવી પણ સમજવા જોઈએ.
એ પ્રકારે કેવલિસમુદ્દઘાત સમ્બન્ધી ગ્રેવીસે દંડકમાંથી પ્રત્યેકમાં વીસ દંડક ઘટિત કરેલા છે, એ બધા મળીને એક હજાર છપન દંડક થાય છે. સૂ ૬
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૫
