Page Text
________________
५७०
वोका कि केन्द्रिय विकलेन्द्रिय पञ्चेन्द्रिय तिर्यग्योनिक मनुष्यवानव्यन्तरज्योतिष्कवैमानिकाश्चाविक्रोधेन मानेन मायया लोभेन चाष्टौ कर्मप्रकृतीः प्रागुक्तरूपाश्चिन्वन्ति, गौतमः पृच्छति - 'जीपा णं भंते ! कहिं ठाणेहिं अट्ठकम्मपगडीओ चिणिस्संति ?' हे भदन्त ! जीवाः कषायपरिणताः खलु कतिभिः स्थानैः कारणैः अष्टकर्मप्रकृती श्रेष्यन्ति ? भगवानाह - गोयमा !' हे गौतम ! ' चउहिं ठाणेहिं अडकम्मपगडीओ चिणिस्संति' जीवाः कषायपरिताः चतुर्भिः स्थानैः कारणैः, अष्टकर्मप्रकृतीचेष्यन्ति, 'तं जहा- कोहेणं माणेणं मायाए लोभेणं' तद्यथा - क्रोधेन, मानेन, मायया, लोभेन- चेत्यर्थः, 'एवं नेरइया जाव वैमाणिया ' एवम् समुच्चय जीवोक्तिरीत्या नैरथिकाः यावत् - असुरकुमारादि भवनपति प्रभृति वैमानिक पर्यन्ताः कषायपरिणताः जीवाः क्रोधेन मानेन मायया लोभेन चाष्टौ कर्मप्रकृतीचेष्यन्ति, इत्येवं कर्मपुद्गलोपादानरूपं चयनं प्रतिपाद्याथ उपचयवन्धोदीरणा वेदना निर्जरा विषयकान् असुरकुमार आदि दश भवनपतियों, पृथ्वीकायिक आदि पांच एकेन्द्रियों, तीन विकलेन्द्रियों, पंचेन्द्रिय तिर्यंचों, वानव्यन्तरों, ज्योतिष्कों और वैमानिकों के के विषय में भी ऐसा ही कहना चाहिए । कि वे क्रोध आदि चार कारणों से आठ कर्मप्रकृतियों का चय करते हैं ।
itracarat प्रश्न करते हैं - हे भगवन् ! कषायपरिणत हुए जीच कितने कारणों से आठ कर्मप्रकृतियों का चय करेंगे ?
प्रज्ञापनासूत्रे
भगवान् हे गौतम! कषायपरिणत जीव चार कारणो से आठ कर्मप्रकृतियों का चयन करेंगे ? वे चार कारण ये हैं- क्रोध, मान, माया और लोभ । इसी प्रकार नारकों के लेकर वैमानिकों तक चौबीसों दंडकों के जीवों के संबंध में कह लेना चाहिए, असुरकुमार, भवनपति आदि सभी जीव क्रोध, मान, माया और लोभ के द्वारा आठ कर्मप्रकृतियों को चय करेंगे !
इस प्रकार कर्मपुद्गलों के उपादान ( ग्रहण) रूप चयन का प्रतिपादन करके આદિ દશ ભવનપતિયા, પૃથ્વીકાયિક આદિ પાંચ એકેન્દ્રિયા, ત્રણ વિકેલેન્દ્રિયા, પચેન્દ્રિય તિયચા, મનુષ્ય, વાનન્યન્તરા, જ્યાતિષ્કા અને વૈમાનિકાના વિષયમાં પણ એવુ કહેવુ જોઇએ કે તે ક્રોધ આદિ ચાર કારણેાથી આઠ કમ પ્રકૃતિયોના ચય કરે છે.
શ્રી ગૌતમસ્વામી પ્રશ્ન કરે છે-હે ભગવન્ ! કષાય પરિણત થયેલ જીવ કેટલા કારણાથી આઠ ક પ્રકૃતિયાના ચય કરશે ?
શ્રી ભગવાન્ હે ગૌતમ! કષાય પરિણત જીવ ચાર કારણેાથી આઠ ક પ્રકૃતિયાના यय २शे. ते यार अगो मा छे-शेष, भान, भाया भने सोल मे अहारे नारथी લઈને વૈમાનિકા સુધી ચાવીસે દંડકાના જીવાના સમ્બન્ધમાં કહેવુ' જોઈ એ અર્થાત્ નારક, અસુરકુમાર, ભવનપતિ આદિ બધા જીવ ક્રોધ, માન, માયા, અને લાભના દ્વારા આઠ ક પ્રકૃતિયાના ચય કરશે.
श्री प्रज्ञापना सूत्र : 3
| SR No. | 006348 |
| Book Title | Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 03 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1977 |
| Total Pages | 955 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_pragyapana |
| File Size | 62 MB |