________________
प्रमेयबोधिनी टीका पद ११ सू० ९ भाषाद्रव्यग्रहणनिरूपणम्
३८३
"
अयखंडाण वा, तउखंडाण वा, तंबखंडाण वा, सीसखंडाण वा, रयणखंडाण वा, जायवखंडाण वा, खंडएण भेदे भवइ से तं खंडा भेदे १, से किं तं पयराभेदे ? पयराभेदे जं णं वंसाण वा, वेत्ताण वा, नलाण वा, कदलीथंभाण वा अब्भपडलाण वा, पयरेण भेदे भवइ, से तं पयरा भेदे से किं तं चुणिया भेदे ? चुणिया भेदे जं णं तिलचुण्णाण वा, मुग्गचुण्णाण वा, चुण्णियाए भेदे भवइ से तं चुणिया भेदे३, से किं तं अणुतडिया भेदे ? अणुतडिया भेदे जं णं अगडाण वा, तडागाण वा, दहाण वा, नदीण वा, वावीण वा, पुक्खरिणीण वा, दीहियाण वा, गुंजालियाण वा, सराण वा, सरसराण वा, सरपंतियाण वा, सरसरपंतियाण वा अणुतडिया भेदे भवइ, से तं अणुतडिया भेदे४, से किं तं उक्करिया भेदे ? उक्करिया भेदे जं णं मूसाण वा, मंडूसाण वा, तिलसिंगाण वा, मुग्गसिंगाण वा, माससिंगाण वा, एरंडबीयाण वा, फूडिता उक्करिया भेदे भवइ, से तं उक्करिया भेदे५, एएसि णं भंते ! दव्वाणं खंडा भेएणं पथराभेदेणं चुष्णिया भेदेणं अणुतडिया भेदेणं उक्करिया भेद्रेण य भिजमाणाणं कयरे कयरेहिंतो अप्पा वा, बहुया वा, तुल्ला वा विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवाइं दव्वाई उक्करिया भेदेणं भिजमाणाइं अणुतडियाभेएणं भिजमाणाई अनंतगुणाई, चुणिया भेदेणं भिजमाणाइं अनंतगुणाई, पयराभेदेणं भिज्जमाणाई अनंतगुणाई, खंडा भेदेणं भिजमाणाई अर्णसगुणाई | सू. १०।
9
छाया -- तेषां खलु भदन्त ! द्रव्याणां कतिविधो भेदः प्रज्ञप्तः ? गौतम ! पञ्चविधो भेदः प्रज्ञतः, तद्यथा-खण्डभेदः, प्रतरभेदः, चूर्णिकाभेदः, अनुतटिकाभेदः, उत्कटिकाभेदः, तत्
भाषाद्रव्य के भेद
शब्दार्थ - (तेसि णं भंते ! दव्वाणं कतिविहे भेदे पण्णत्ते ?) हे भगवन् ! उन द्रव्यों के कितने प्रकार के भेद कहे हैं ? (गोयमा ! पंचविधे भेदे पण्णत्ते) हे गौतम !
ભાષા દ્રવ્યના ભેદ
शहार्थ - (तेसिणं भंते! दव्वाणं कतिविहे भेदे पण्णत्ते) हे लगपत् ते द्रव्योना डेटला
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૩