________________
८१०
प्रज्ञापनासूत्रे
स्थित्या अवस्थानापेक्षया संख्येयप्रदेशिकः स्कन्धश्चतुः स्थानपतितो भवति, तथा च स्थित्यपेक्षया संख्येयप्रदेशिकः स्कन्धः संख्ये प्रदेशिक स्कन्धस्य असंरूयेयभागहीनो वा संख्येयभागहीनो वा संख्येयगुणहीनो वा, असंख्येयगुणहीनो वा भवति, असंख्येयभागाभ्यधिको वा संख्येयभागाभ्यधिको वा संख्येयगुणाभ्यधिको वा असंख्येयगुणाभ्यधिको वा भवति, 'वण्णाइ उवरिल्ला चउफासपज्जवेहिय छट्टाणवडिए' वर्णादिभिः-वर्णगन्धरसैः, उपरितनचतु: स्पर्शपर्यवैश्व - शीतोष्ण स्निग्धरूक्ष स्पर्शपर्यवैरित्यर्थः, षट्स्थानपतितो भवति, तदभि लापस्तु पूर्वोक्तरीत्याऽवसेयः, गौतमः पृच्छति - ' असं खिज्जपए सियाणं पुच्छा ?' हे भदन्त ! असंख्येयप्रदेशिकानां स्कन्धानां कियन्तः पर्यवाः प्रज्ञप्ताः ? इति पृच्छा, भगवान् आह - 'गोयमा ! हे गौतम ! 'अणंता पज्जवा पण्णत्ता' असंख्येयस्कंध दूसरे संख्यातप्रदेशी स्कंध से स्थिति में असंख्यात भाग हीन, संख्यात भाग हीन, संख्यातगुण हीन अथवा असंख्यातगुण हीन होता है। अधिक हो तो असंख्यात भाग अधिक संख्यातभाग अधिक, संख्यातगुण अधिक अथवा असंख्यातगुण अधिक होता है। वर्णादि की अपेक्षा से तथा उपर्युक्त चार अर्थात् शीत, उष्ण, स्निग्ध और रूक्ष स्पर्शो की अपेक्षा से षट्स्थानपतित होता है। उनका कथन पूर्ववत् समझ लेना चाहिए ।
गौतम - असंख्यातप्रदेशी स्कंधों की पृच्छा, अर्थात् हे भगवन् ! असंख्यात प्रदेशी स्कंधों के कितने पर्याय कहे हैं ?
भगवान् - हे गौतम! असंख्यातप्रदेशी स्कंधों के अनन्त पर्याय कहे हैं ।
છે, તેથી જ એક સંખ્યાત પ્રદેશી સ્કન્ધ બીજા સંખ્યાત પ્રદેશી સ્કન્ધથી સ્થિતિમાં અસ ંખ્યાત ભાગહીન, સખ્યાત ભાગડ્ડીન સંખ્યાત ગુડ્ડીન અથવા અસંખ્યાત ગુણહીન થાય છે. અધિક હાય તેા અસંખ્યાત ભાગ અધિક સખ્યાત ભાગ અધિક, સંખ્યાતગુણુ અધિક અથવા અસંખ્યાત ગુણ અધિક થાય છે, વર્ણાદિની અપેક્ષાએ તથા ઉપર્યુક્ત ચાર અર્થાત્ શીત, ઉષ્ણુ, સ્નિગ્ધ અને રૂક્ષ સ્પર્શોની અપેક્ષાએ ષડ્થાન પતિત થાય છે. તેમનું કથન પૂર્વવત્ સમજી सेवु लेखे.
શ્રી ગૌતમસ્વામી–અસ`ખ્યાત પ્રદેશી સ્કન્ધાની પૃચ્છા, અર્થાત્ હે ભગવન્! અસખ્યાત પ્રદેશી કન્યાના કેટલા પર્યાય કહ્યા છે?
શ્રી ભગવા—હે ગૌતમ ! અસ`ખ્યાત પ્રદેશી કન્યાના અનન્ત પર્યાય
ह्या छे,
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર :૨