________________
प्रमेयबोधिनी टीका पद ३ सू.४० महादण्डकानुसारेण सर्वजीवाल्पबहुत्वम् ४३१ पाधिका भवन्ति ६५, तेभ्योऽपि-'मुहुमआउकाइया अपज्जत्तया विसेसाहिया' सूक्ष्माप्कायिकाः अपर्याप्तकाः विशेषाधिका भवन्ति ६६, तेभ्योऽपि 'सुहुमवाउकाइया अपज्जत्तया विसेसाहिया' सूक्ष्मवायुकायिकाः अपर्याप्तकाः विशेषाधिका भवन्ति ६७, तेभ्योऽपि-'सुहुमतेउकाइया पज्जत्तया संखिज्जगुणा' सूक्ष्मतेज:कायिकाः पर्याप्तकाः संख्येयगुणा भवन्ति ६८, अपर्याप्तकसूक्ष्मापेक्षया पर्याप्तक सूक्ष्माणां स्वभावा देव बाहुल्येन सद्भावात्, तथाचोक्तं प्रज्ञापनायाः संग्रहण्याम्
'जीवाणमपजत्ता बहुतरगा बायराण चिन्नेया । सुहुमाण य पज्जत्ता ओहेण य केवली विति' ॥१॥ जीवानामपर्याप्तकाः बहुतरकाः खलु विज्ञेयाः । सूक्ष्माणाञ्च पर्याप्ताः ओधेन च केवलिनो विदन्ति ॥१॥
तेभ्योऽपि 'सुहुमपुढवीकाइया पजत्तया विसेसाहिया ६९' सूक्ष्मपृथिवीकायिकाः पर्याप्तकाः विशेषाधिका भवन्ति, तेभ्योऽपि-'मुहुमआउकाइया पन्जत्तया विसेसाहिया ७०' सूक्ष्माप्कायिकाः पर्याप्तकाः विशेषाधिकाः भवन्ति, 'तेभ्योऽपि-'सुहुमवाउकाइया पज्जत्तया विसेसाहिया' सूक्ष्मवायुकायिकाः यिक अपर्याप्त विशेषाधिक हैं । (६६) उनकी अपेक्षा सूक्ष्म वायुकायिक अपर्याप्त विशेषाधिक हैं। (६७) उनकी अपेक्षा सूक्ष्म तेजस्कायिक पर्याप्त संख्यातगुणा हैं, क्योंकि अपर्याप्तक सूक्ष्म जीवों की अपेक्षा पर्याप्तक सूक्ष्म स्वभाव से ही अधिक होते हैं। प्रज्ञपनासूत्र की संग्रहणी में कहा है-'केवली भगवान् कहते हैं कि बादर जीवों में अपर्याप्त अधिक होते हैं और सूक्ष्म जीवों में तथा समुच्चयरूप में पर्याप्त अधिक होते हैं।' (६८)
सूक्ष्म तेजस्कायिक पर्याप्त जीवों की अपेक्षा सूक्ष्म पृथिवीकायिक पर्याप्त विशेषाधिक हैं । (६९) उनकी अपेक्षा सूक्ष्म अप्कायिक पर्याप्त विशेषाधिक हैं। (७०) उनकी अपेक्षा सूक्ष्म वायुकायिक पर्याप्त
અપેક્ષાએ સૂક્ષ્મ અકાયિક અપર્યાપ્ત વિશેષાધિક છે. (૬૬) તેમની અપેક્ષાએ સૂમ વાયુકાચિક અપર્યાપ્ત વિશેષાધિક છે. (૬૭) તેમની અપેક્ષાએ સૂમ તેજ સ્કાયિક પર્યાપ્ત સંખ્યાતગણ છે, કેમકે અપર્યાપ્તક સૂક્ષમ છાની અપેક્ષાએ પર્યાપક સૂક્ષ્મ સ્વભાવમાં જ અધિક હોય છે. પ્રજ્ઞાપના સૂત્રની સંગ્રહણીમાં કહ્યું છે-કેવલી ભગવાન કહે છે કે બાદર છવોમાં અપર્યાપ્ત અધિક હોય છે. અને સૂક્ષમ છવામાં તથા સમુચ્ચય રૂપમાં પર્યાપ્ત અધિક હોય છે. (૬૮).
સૂકમ તેજસ્કાયિક પર્યાપ્ત જેની અપેક્ષાએ સૂમ પૃથ્વીકાયિક પર્યાપ્ત विशेषाधि छ. (66) तेभनी अपेक्षा सय ५र्यात विशेषाधि४ छे. (७०)
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૨