________________
प्रमेययोधिनी टीका पद ३ सू.८ सूक्ष्मवादरजीवाल्पबहुत्वम् सूक्ष्मपृथिवीकायिकपर्याप्तकानाम् 'मुहुम आउकाइया पज्जत्तयाणं' सूक्ष्मा
कायिकपर्याप्तकानाम् ‘सुहुम ते उकाइया पज्जत्तयाणं' सूक्ष्म तेजःकायिक पर्याप्तकानाम् 'मुहुम वाउकाइया पज्जत्तयाणं' सूक्ष्म वायुकायिक पर्याप्तकानाम् 'मुहुम वणस्सइकाइया पज्जत्तयाण' सूक्ष्म वनस्पतिकायिक पर्याप्तकानाम् 'मुहुम निगोया पज्जत्तयाणं' सूक्ष्म निगोदपर्याप्तकानां 'बायर पज्जत्तयाणं' बादर पर्याप्तकानाम् 'बायर पुढवीकाइया पज्जत्तयाणं' बादर पृथिवीकायिक पर्याप्तकानाम् 'बायर आउकाइया पज्जत्तयाणं' बादराप्कायिक पर्याप्तकानाम् 'बायर तेउकाइया पज्जत्तयाणं' बादर तेजाकायिकपर्याप्तकानाम् 'बायर वाउकाइया पज्जत्तयाणं' बादर वायुकायिक पर्याप्तकानाम् 'वायर वणस्सइकाइया पज्जत्तयाणं' बादर वनस्पतिकायिक पर्याप्तकानाम् 'पत्तेयसरीर वायर वणस्सइकाइया पज्जत्तयाण' प्रत्येक शरीर बादरवनस्पतिकायिकपर्याप्तकानाम् 'बायर निगोया पज्जत्तयाण' बादर निगोदपर्याप्तकानाम् 'बायर तसकाइय पज्जत्तयाण य' बादर त्रसकायिक पर्याप्तकानाश्च मध्ये 'कयरे कयरेहितो' कतरे कतरेभ्यः 'अप्पा वा, बहुया वा, तुल्ला वा, विसेसाहिया वा' अल्पा वा, बहुका बा, तुल्या वा, विशेपाधिका वा भवन्ति ? भगवान् उत्तरयति-'गोयमा !" हे गौतम ! 'सव्वत्थोवा बायर तेउकाइया पज्जत्तया' सर्वस्तोकाः-सर्वेभ्योऽल्पाः, बादर तेजाकायिकाः स्कायिक पर्याप्तों, सूक्षम वायुकायिक पर्याप्तों, सूक्ष्म वनस्पतिकायिक पर्याप्तों, सूक्ष्म निगोद के पर्याप्तकों, बादर पर्याप्तकों, बादर पृथ्योकायिक पर्याप्तों, बादर अप्कायिक पर्याप्तों, बादर तेजस्कायिक पर्याप्तों, बादर वायुकायिक पर्याप्तों, बोदर वनस्पतिकायिक पर्याप्तों, प्रत्येक शरीर बादर वनस्पतिकायिक पर्याप्तों, बादर निगोद पर्याप्तकों तथा बादर सकायिक पर्याप्तकों में से कौन किसकी अपेक्षा अल्प, बहुत, तुल्य या विशेषाधिक हैं ?
श्री भगवान् उत्तर देते हैं-हे गौतम ! सब से कम पर्याप्त तेजस्कायिक हैं, उनसे पर्याप्त बादर त्रसकायिक असंख्यात गुणा अधिक સૂમ વાયુકાયિક પર્યાપ્તકે, સૂક્ષ્મ વનસ્પતિકાયિક પર્યાપ્તકો, સૂફમ નિગાહના પર્યાપ્તકે, બાદર પર્યાપ્તકે, બાદર પૃથ્વીકાયિક પર્યાપ્ત, બાદર અષ્કાયિક પર્યાપ્ત, બાદર તેજસ્કાયિક પર્યાપ્તો, બાદર વાયુકાયિક પર્યાપ્ત, બાર વનસ્પ તિકાયિક પર્યાપ્ત, પ્રત્યેક શરીર બાર વનસ્પતિકાયિક પર્યાપ્ત, બાદર નિગોદ પર્યાપ્તક તથા બેહર ત્રસકાયિક પર્યાપ્તકમાંથી કેણ કેની અપેક્ષાએ અપ, ઘણા, તુલ્ય અગર વિશેષાધિક છે ?
શ્રીભગવાન ઉત્તર આપે છે-હે ગૌતમ ! બધાથી ઓછા પર્યાપ્ત તેજ
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૨