________________
प्रमेयबोधिनी टीका द्वि. पद २ सू. २६ ईशानाददेवस्थानानि
कुण्डल मृष्टगण्डस्तलकर्णपीठधारी, विचित्रहस्ताभरणः, विचित्रमाल्यानुलेपधरः, कल्याणकप्रवरवस्त्रपरिहितः, कल्याणकप्रवरमाल्यानुलेपनः, भास्वरबोन्दिः, प्रलम्बनमालाधरो दिव्येन वर्णगन्धादिना दशदिश उदद्योतयन् प्रभासयन् स्वेषां स्पेषां विमानावासादीनाम् आधिपत्यं पौरपत्यं कुर्वन् पालयन महताऽहतनाट्यगीतवादिततन्त्रीतलतालघनमृदङ्गत्रुटितपटुप्रवादितरवेण दिव्यान् भोगभोगान्
९१३
नो विहरति, किन्तु 'नवरं' नवरम्-पूर्वापेक्षया विशेषस्तु 'अट्टहं विमाणावाससय सहस्ताणं' अष्टानां विमानवासशतसहस्राणाम् 'सत्तरिए सामाणियसाहस्सीणं' सप्ततेः सामानिकसाहस्रीणाम् 'चउण्ड सत्तरीणं आयरक्खदेवसाहस्सीण स्थल हार से सुशोभित रहता है। उसकी भुजाएं कटकों एवं त्रुटित से स्तब्ध रहती हैं । वह अंगद, कुंडल और कर्णपीठ नामक आभूषण का धारक है । हाथों में अद्भुत आभरण पहनता है । विचित्र माला और अनुलेपन को धारण करने वाला, कल्याणकारी तथा उत्तम वस्त्रों का परिधान करने वाला, कल्याणकर श्रेष्ठ माला एवं अनुलेपन का धारक, देदीप्यमान देह वाला, लम्बी वनमाला का धारक तथा अपने दिव्य वर्ण गंध आदि से दशों दिशाओं को उद्योतित एवं प्रकाशित करता हुआ अपने विमानों आदि का अधिपतित्व, अग्रेसरत्व, करता हुआ, उनका पालन करता हुआ, नाटक, गीत और कुशल वादकों द्वारा वादित वीणा, तल, ताल, त्रुटिन, मृदंग आदि वाद्यों की निरन्तर होने वाली ध्वनि के साथ दिव्य भोगों को भोगता रहता है।
पहले की अपेक्षा इसकी विशेषता यह है कि यह आठ लाख विमानों का, सत्तर हजार सामानिक देवों का तथा दो लाख अस्सी તેમજ ત્રુટિતાથી સ્તબ્ધ રહે છે. તે અંગદ, કુંડલ અને કણુ પીઠના ધારક હાય છે. હાથામાં આભૂષણ પહેરે છે. અદ્ભુત માળા અને અનુલેપનના ધારક છે. કલ્યાણ કારી અને અત્યુત્તમ વસ્ત્રોનું પરિધાન કરે છે. કલ્યાણ કર તથા ઉત્તમ માલા અને અનુલેપન ધારણ કરે છે. દૈદીપ્યમાન દેહવાળા હાય છે. લાંખી લટકતી વનમાળા પહેરે છે અને પેાતાના બ્ય વણુ ગંધ આદિથી દશે દિશાઓને પ્રકાશમાન તથા પ્રભાસિત કરતા પોતપોતાના વિમાનાવાસાનું અધિપતિત્વ, અગ્રેસરત્વ, કરતા રહિને તેમનુ પાલન કરતા નાટક, ગીત અને કુશળ વાદકા દ્વારા વાઢિત વીણા તલ, તાલ, ત્રુટિત મૃદંગ આદિ વાદ્યોના નિરન્તર થનારા ધ્વનિની સાથે દિવ્ય ભેગાને ભાગવતા રહે છે.
પહેલાની અપેક્ષાએ આની વિશેષતા એ છે કે આ આઠ લાખ વિમાનાનાસત્તર હજાર સામાનિક દેવાના તથા બે લાખ એ’સી હજાર આત્મરક્ષક દેવાનુ અધિપતિત્વ કરે છે. ચાર લેાકપાલાના તથા બહુસખ્યક અન્ય માહેન્દ્ર કલ્પ
प्र० ११५
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૧
