________________
९००
प्रज्ञापनासूत्रे आज्ञेश्वरसेनापत्यम् कारयन्तः पालयन्तो महताऽहतनाटयगीतवादिततन्त्रीतलतालत्रुटितघनमृदङ्गपटुप्रवादितरवेण दिव्यान् भोगभोगान् भुञ्जाना विहरन्तिआसते इत्याशयः, 'ईसाणे इत्थ देविंदे देवराया परिवसइ' ईशानोऽत्र-ईशानकल्पे, देवेन्द्रो देवराजः परिवसति, सच किं विशिष्ट इत्याह-'मूलपाणी' शूलपाणिः-त्रिशूल:-त्रिशूल: पाणौ यस्य स शूलपाणिः 'वसहवाहणे' वृषभवाहनः, वृषभो वाहनं यस्य स वृषभवाहन:-'उत्तरलोगाहिवई' उत्तरार्द्धलोकाधिपतिः, उत्तरार्द्धरूपलोकाधिपतिरित्यर्थः, 'अट्ठावीस विमाणावाससयसहस्साहिवई' अष्टाविंशति विमानावासशतसहस्राधिपतिः ‘अश्यंबरवत्थधरे' अरजोऽम्बरवस्त्रधरः-अरजांसि-रजोरहितानि अम्बरवत् वस्त्राणि धरतीति अरजोऽम्बरवस्त्रधरः, 'सेसं जहा सकस्स जाव पभासेमाणे' शेषं यथा शक्रस्य देवेन्द्रस्य देवराजस्य प्रतिपादितं तथा ईशानस्यापि देवेन्द्रस्य प्रतिपानीयम्, यावत्-आल. गितमालामुकुटो नवहेमचारुचित्तचञ्चलकुण्डलविलिख्यमानगण्डो महद्धिको महाद्युतिको महायशाः, महाबलः, महानुभागः, महासौख्यो हारविरजितवक्षाः, महायशस्वी, महाबल और महानुभाग हैं। उनके वक्षस्थल हार से सुशोभित रहते हैं। उनकी भुजाएं कडों और त्रुटितों से स्तब्ध रहती हैं। वे अंगद, कुंडल और कर्णपीठ के धारक होते हैं। हाथों के अद्भुत आभूषणों से सुशोभित होते हैं । अद्भुत माला और अनुलेपन धारण करते हैं । उनका शरीर देदीप्यमान होता है। लम्बी वनमाला के धारक होते हैं। अपने दिव्य वर्ण गंध आदि से दशों दिशाओं को उद्योतित और प्रकाशित करते रहते हैं। वहां वे अपने -अपने लाखों विमानों का, अपनी-अपनी सपरिवार अग्रमहिषियों का, अपने-अपने सहस्रों सामानिक देवों का, अपने-अपने त्रायस्त्रिंश देवों का, अपने-अपने लोकपालों का, अपनी-अपनी परिषदों का, अपने-अपने अनीको का, अपने-अपने अनीकाधिपतियों का. મહાનુભાગ છે. તેઓના વક્ષસ્થળ હારથી સુશોભિત રહે છે. તેમની ભુજાઓ કાડાં અને ત્રુટિતેથી સ્તબ્ધ રહે છે. તેઓ અંગદ, કુંડલ, અને કણપીઠના ધારક હોય છે. હાથના અદૂભુત આભૂષણથી સુશોભિત હોય છે. અદ્ભુત માલા અને અનુલેપન ધારણ કરે છે. તેમના શરીર દેદીપ્યમાન હોય છે. લાંબી વનમાલાના ધારક હોય છે. પિતાના દિવ્ય વર્ણ ગંધ આદિથી દશે દિશાઓને ઉદ્યોતિત અને પ્રકાશિત કરતા રહે છે. ત્યાં પોતપોતાના લાખો વિમાનના, પોતપોતાની સપરિવાર અમહિષિના. પિતાના સામાનિક દેવના પિતા પિતાના ત્રાયશ્ચિંશક દેના, પિતાપિતાના લેકપાલન, પિતાપિતાની પરિષદના, પિતપોતાની અનીકેના, પોતપોતાના અનીકાધિપતિના, પિતપતાના હજારો આત્મરક્ષકોના, તથા અન્ય બહુસંખ્યક ઈશાન કલ્પવાસી વૈમાનિક દે અને
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૧