________________
८७८
प्रज्ञापनासूत्रे भूमिप्रदेशात्, 'जाव यावत्-ऊर्ध्वम्-उपरिभागे चन्द्रसूर्यग्रहनक्षत्रतारारूपाणाम् बहूनि योजनशतानि, बहूनि योजनसहस्राणि, बहूनि योजनशतसहस्राणि, बहुकाः योजनकोटी, बहुकाः योजनकोटिकोटी:, 'उडूं' दूरं 'उप्पइत्ता' उर्व दरम् उत्प्रेत्य-उद्गत्य 'एत्थ णं' अत्र खलु 'सोहम्मे णाम कप्पे पण्णत्ते' सौधर्मों नाम कल्पः प्रज्ञप्तः कीदृशः ? इत्याह-' पाइणपडीणायए' प्राचीनप्रतीचीनायतः पूर्वपश्चिमायामः "उदोणदाहिणविच्छिन्ने' उदीचीनदक्षिणविस्तीर्णः, उत्तरदक्षिणविस्तरः, 'अद्धचंदसंठाणसंठिए' अर्द्धचन्द्रसंस्थानसंस्थितः-अर्द्धचन्द्रसदृशाकारः, 'अच्चिमालिभासरासिवण्णाभे' अचिर्माला भासराशिवर्णाभः, अर्चिषां ज्योतिषां मालावत् भासां दीप्तीनाम्, राशिवत् वर्णाभा-वर्णकान्तिर्यस्स स अचिर्माला भासराशिवर्णाभः, असंखेज्जाओ जोयणकोडीओ' असंख्येयाः योजनकोटीः, 'असंखेज्जाओ जोयणकोडाकोडीओ' असंख्येयाः योजनकोटिकोटी: 'आयामविक्खंभेणं' आयामविष्कम्भेण, परिणाह :विस्तारेण 'असंखेजाओ जोयणकोडाकोडीओ परिक्खेवेणं' असंख्येयाः योजनकोटिकोटीः, परिक्षेपेण-परि. भूमिभाग से यावत् ऊपर चन्द्र, सूर्य, ग्रह, नक्षत्र और तारा रूप ज्योतिष्क विमानों से अनेक सौ योजन, अनेक सहस्र योजन, अनेक लाख योजन, अनेक करोड योजन, यहां तक कि अनेक कोडाकोडी योजन की ऊंचाई पर जाकर सौधर्म नामक कल्प है । वह सौधर्मकल्प किस प्रकार का है, यह बतलाते हैं-सौधर्मकल्प पूर्व और पश्चिम दिशा में लम्बा तथा उत्तर और दक्षिण दिशा में चौडा है । अर्द्ध चन्द्रमा के आकार का है । उसका वर्ण-कान्ति ज्योतियों की माला के समान तथा दीप्ति की राशि के समान है। उसकी लम्बाई और चौडाई असंख्य करोड बल्कि असंख्य कोडाकोडी योजन की तथा परिधि भी असंख्यात कोडाकोडी योजन की है । वह सर्वरत्नमय है, स्वच्छ है, यावत् चिकना, सुकोमल तथा घटारा-मठारा है । नीरज, અનેક સે જન અનેક સહસ એજન, અનેક લાખ એજન, અનેક કરોડ
જન અહિં સુધિની અનેક કેડા કેડી જનની ઊંચાઈ પર જઈને સૌધર્મ નામને પ્રથમ કલ્પ છે. તે સૌધર્મકલ્પ કેવા પ્રકાર છે, તે બતાવે છે સૌધર્મ ટા પર્વ અને પશ્ચિમ દિશામાં લાંબે તથા ઉત્તર અને દક્ષિણ દિશામાં પાળે છે. અર્ધચન્દ્રના આકારે છે તેની વર્ણકાન્તિ તિઓની માલા ની સમાન તથા દીપ્તિની રાશિના સમાન છે. તેની લંબાઈ અને પહોળાઈ અસંખ્ય કરોડ અસંખ્ય કડાકેડી જનની તથા પરિધિ પણ અસંખ્યાત કેવા કેડી જનની છે. તે બધી રત્નમય છે, સ્વચ્છ છે, ચિકણ સુડોળ તથા
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૧
