________________
प्रमेयबोधिनी टीका द्वि. पद २ सू.२२ पिशाचदेवानां स्थानानि ८२३ दशदिश उद्योतयन्तः प्रभासयन्तस्ते खलु स्वेषां स्वेषाम् असंख्येय भौमेयनगरावासशतसहस्रादीनाम् आधिपत्यादिकं कारयन्तः पालयन्तश्च महताऽहतनाटयगीतवादित तन्त्रीतलतालत्रुटितघनमृदङ्गपटुप्रवादितरवेण दिव्यान् भोगभोगान् भुञ्जाना विहरन्ति, आसते इत्याशयः, अथ पिशाचेन्द्रकालमहाकालयोः स्थानादिकं प्ररूपयति-काल महाकाला इत्थ दुवे पिसायिंदा पिसायरायाणो परिवसंति' काल महाकालौ, अत्र उपयुक्तपिशाचस्थानेषु, द्वौ पिशाचेन्द्रौ पिशाचराजानौ परिवसतः, तौच 'महडिया महज्जुइया जाव विहरंति' महद्धिकौ, महाद्युतिको यावत्-महायशसौ, महाबलौ, महानुभागौ, महासौख्यौ, हारविराजितवक्षसौकटकत्रुटितस्तम्भितभुजौ अङ्गदकुण्डलमृष्टगण्डस्थलकर्णपीठधारिणौ, विचित्र हस्ताभरणौ विचित्र मालामौलीकल्याणकप्रवरवस्त्रपरिहितौ कल्याणक प्रवरमाल्यानुलेहैं। उनका शरीर देदीप्यमान होता है । लम्बी वनमाला के विभूषित होते हैं। अपने दिव्य वर्ण गंध आदि से दशों दिशाओं को प्रकाशिक एवं प्रभासित करते हुए तथा असंख्य लाख नगरावासों का अधिपतित्व आदि करते-कराते हुए, नाटक, गीत एवं कुशल वादकों द्वारा बजाये हुए वीणा, तल, ताल, त्रुटित, मृदंग आदि के निरन्तर वादन की ध्वनि के साथ दिव्य भोगोपभोगों को भोगते हुए रहते हैं । ___अब पिशाचेन्द्र काल तथा महाकाल के स्थान आदि की प्ररूपणा की जाती है-उपर्युक्त स्थानों में काल तथा महाकाल नामक दो पिशाचेन्द्र एवं पिशाच राज निवास करते हैं। वे महर्द्विक, महाद्युतिक, यावत् महायशस्वी, महावल, महानुभाग, महा सुखवान्, हार से सुशोभित वक्षस्थल वाले, कटक तथा त्रुटित नामक आभूषणों से અનુલેખનના ધારક હોય છે તેમના શરીર દેદીપ્યમાન હોય છે. લાંબી વન માળાથી વિભૂષિત હોય છે. પોતાના દિવ્ય વર્ણ ગંધ આદિથી દશેદિશાઓને પ્રકાશિત તેમજ પ્રભાસિત કરતા રહીને, અસંખ્ય લાખ નગરાવાસના અધિ પતિતવ આદિ કરતા કરાવતા, નાટક ગીત તેમજ કુશલવાદ દ્વારા વગાડેલ વીણા, તલ, તાલ, ત્રુટિત, મૃદંગ આદિથી નિરન્તર ઉત્પન્ન થયેલ વનિની સાથે દિવ્ય ભેગપગને ભેગવતા થકા રહે છે.
- હવે પિશાચેન્દ્ર કાલ તથા મહાકાલના સ્થાન આદિની પ્રરૂપણા કરાય છે ઉપર્યુક્ત સ્થાનમાં કાલ તથા મહાકાલ નામક બે પિશાચેન્દ્ર તેમજ પિશાચ રાજ નિવાસ કરે છે. તેઓ મહદ્ધિક, મહાતિ, મહાયશસ્વી, મહાબલવાન મહાનુભાગ. મહાસુખલાન હારથી સુશોભિત વક્ષસ્થળ વાળ કટક તથા ત્રુટિત નામના આભૂષણથી સ્તબ્ધ ભુજાવાળા. અંગદ, કુંડલ તથા ગંડસ્થળને ઘસાતા
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૧
