________________
3D
४३०
प्रज्ञापनासूत्रे द्वौ प्रदेशौ वर्तते, तशान्यां विदिशि वर्तमाने प्रदेशे हिमवतः पर्यन्तादारभ्य त्रीणि योजनशतानि लक्णसमुद्रमवगाह्य अत्रान्तरे योजनशतत्रयायामविष्कम्भः किश्चिन्यूनैकोनपश्चाशदधिक नवयोजनशतपरिधिः एकोरुकनामा द्वीपो वर्तते, अयश्च पञ्च धनुः शतप्रमाणविष्कम्मया द्विगव्यूतोच्छ्रितया पद्ममरवेदिकया सर्वतः परिमण्डितो वर्तते, तस्यैव हिमवतः पर्यन्तादारभ्य दक्षिणपूर्वस्यां दिशि त्रीणि योजनशतानि लवणसमुद्रमवगाह्य द्वितीयप्रदेशस्य उपरि एकोरुकद्वीपप्रमाणो आभासिकनामा द्वीपो विलसति, ___ एवं तस्यैव हिमवतः पश्चिमायां दिशि पर्यन्तादारभ्य दक्षिणपश्चिमायां नैर्ऋत कोणे त्रीणि त्रीणि योजनशतानि लवणसमुद्रमवगाह्य प्रदेशस्योपरि एकोषकद्वीपप्रमाणो वैषाणिकनामा द्वीपो वर्तते, एवं तस्यैव हिमवतः पश्चिमायां दिशि पर्यन्तादो प्रदेश हैं। उनमें से ईशान कोण में विद्यमान प्रदेश में, हिमवान् पर्वत से आरंभ करके लवणसमुद्र तीन सौ योजन की दूरी पर तीन सौ योजन लम्बा-चौडा कुछ कम नौ सौ उनपचास की परिधि वाला एकोरुक नामक द्वीप है । यह द्वीप पांच सौ धनुष विस्तार वाली और दो गव्यूति ऊंची पद्मवरवेदिका से सभी ओर मंडित है। ____ इसी हिमवान् पर्वत के पर्यन्त भाग से दक्षिण-पूर्व कोण में, तीन सौ योजन की दूरी पर लवणसमुद्र के अन्दर दूसरे प्रदेश के ऊपर एकोरुक द्वीप के बराबर ही आभासिक नामक द्वीप विद्यमान है।
हिमवान् पर्वत के पश्चिम की ओर, उसके अन्तिम छोर से लेकर दक्षिण-पश्चिम दिशा में अर्थात् नैऋत्य कोण में, लवण समुद्र में तीन सौ योजन की दूरी पर एकोरुक द्वीप के बराबर ही वैषाणिक नामक
તેઓમાંથી ઈશાન કેણમાં રહેલા હિમવાન પર્વતથી આરંભ કરીને લવણ સમુદ્રમાં ત્રણ જન દર ત્રણ સે યેાજન લાખે પહોળે અને થોડા ઓછા નવસ, એગણ પચાસ એજનની પરિધિ વાળો એકેક નામને દ્વીપ પાંચસો ધનુષના વિસ્તારવાળી અને બે ગભૂતિ ઊંચી પદ્મવર વેદિકાથી બધી તરફ સુશોભિત છે.
આ હિમાવાન પર્વતના પર્યન્ત ભાગથી દક્ષિણ પૂર્વ ખૂણે ત્રણસો જન દર લવણે સમુદ્રની અંદર બીજા પ્રદેશની ઉપર એકરૂક દ્વીપની બરે. બર જ આભાસિક નામને દ્વીપ આવે છે.
હિમાલયની પશ્ચિમ તરફ તેના અન્તિમ છેડેથી લઈને દક્ષિણ પશ્ચિમ દિશામાં અર્થાત્ નૈરૂત્ય ખૂણામાં લવણ સમુદ્રમાં ત્રણસે જન છેટે એકરૂક, દ્વીપની બરાબર જ વૈષાણિક નામે દ્વીપ છે. હિમવંત પર્વતની પશ્ચિમ દિશામાં
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૧
