________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र. ३ उ. ३. सू. ५६ विजयद्वारस्य पार्श्वयोर्वर्णनम्
७३
'तेसि णं पासायवर्डिसगाणं ' तेषां खलु प्रासादावतंसकानाम् 'पत्तेयं पत्तेय' प्रत्येकं प्रत्येकम् 'अतो बहुसमरमणिज्जे भूमिभागे पनते' अन्तर्मध्ये बहुसमरमणीयो भूमिभागो-भूमेः प्रदेशः प्रज्ञप्तः कथितः । बहुसमरमणीयतामेव दृष्टान्तेन दर्शयति - ' से जहाणामए' इत्यादि, ' से जहाणामए' स यथा नामकः 'आलिंगपुक्ख रेवा' आलिङ्गपुष्करमिति वा 'जाब मणीहिं उवसोभिए' यावन्मणिभिरुपशोभितः, 'मणीणं गंधो वण्णो फासो य नेयव्वो' मणीनां गन्धो वर्णः स्पर्शश्च नेतव्यः, आलिङ्गपुष्करमिति वा इत्यादि सर्वमपि भूमिवर्णनं पद्मवरवे - दिका भूमिवद् मणीनां वर्णपञ्चक सुरभिगन्धशुभस्पर्शवर्णनं पद्मवश्वेदिकावर्णनवदेव ज्ञातय्यम्, 'तेसि णं बहुसमरमणिज्जाणं भूमिभागाणं तेषां खल बहुसमरमणीयानां भूमिभागानाम् 'बहुमज्झदेसभाए' बहुमध्यदेश भागे 'पत्तेयं पत्तेर्य' प्रत्येकं प्रत्येकम् 'मणिपेटिका पन्नत्ता' मणिपीठिका प्रज्ञप्ता - कथेतेति । 'ताओ भूमिभागे पन्नते' भीतरी भूमिभाग बहुसमरमणीय है । 'से जहा नामए आलिंग पुक्खरेइवा जाव मणीहिं उवसोभिए' इस बहुसमरमणीय भूमिभाग का वर्णन - जैसा आलिङ्ग - मृदङ्ग के ऊपर चढा हुआ चमडासमप्रदेशों वाला होता है इत्यादि रूप से पहिले कहा हुआ जा चूका है ऐसा ही यहां पर वर्णन इसका कर लेना चाहिये यावत् यह भीतरी भूमिभाग अनेक मणियों से उपशोभित है। यहां पर 'मणी गंधो वण्णो फासो य नेयच्वो' मणियों के गंधका वर्णका और स्पर्शका वर्णन पूर्व में किये अनुसार समझ लेना चाहिये । यह सब वर्णन पद्मवर वेदिका के वर्णन में किया जा चूका है 'तेसिणं बहुसमरमणिजाणं भूमिभागाणं बहुमज्झदेसभाए' उन बहुसमरमणीय भूमिभागों के बहुमध्य देशभाग में 'पत्तेयं २' अलगर 'मणिपेढिया हरे आसाहोमा 'अंतो बहुसमरमणिज्जे भूमिभागे पण्णत्ते' अहरनो लूभिलाग बहु सरो ने रमणीय छे. 'से जहा नामए आलिगपुक्खरेइवा जाव मणीहिं સોમિ આ બહુ રમણીય ભૂમિભાગનું વર્ણન આ પ્રમાણે છે. જેમકે આલિ’ગ -મૃદંગની ઉપર ચડાવવામાં આવેલ સમપ્રદેશવાળુ હાય છે. ઇત્યાદિ પ્રકારથો પહેલા જે પ્રમાણે કહેવામાં આવેલ છે એજ પ્રમાણેનુ વર્ણન અહીયાં પણ સમજી લેવુ યાવત એ અંદરના ભૂમિભાગ અનેક પ્રકારના મણિયાથી શાભાયમાન છે. અહીંયા 'मणीण गंधो वण्णो फासो य नेयव्वो' भशियोना गंधनु', वर्णुन अने स्यर्शनुः વર્ણન પહેલા આજ ત્રીજી પ્રતિપતિમાં કરવામાં આવેલ છે, તે પ્રમાણે સમજી લેવું. આ ઉપર કહેલ બધું વણુંન પદ્મવર વેદિકાના વર્ણનમાં કરવામાં આવેલ છે. તેસિ णं बहुसमरमणिज्जाणं भूमिभागाणं बहुमज्झदेसभाए' मे महुस भरभणीय लूभिलागोना जी० १०
જીવાભિગમસૂત્ર
-