________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.३ उ.३ सू.१०० मनुष्यक्षेत्रस्थ ज्योतिष्कदेवानां उपपात:७९१ दिव्वाई भोग भोगाई मुंजमाणा सुहलेस्सा सीयलेस्सा-मंदलेस्सा मंदायवलेस्सा चित्तंतरलेस्सा कूडाइव ठाणट्ठिया-अण्णोण्ण समोगाढाहिं लेस्साहिं ते पएसे सव्वओ समंता ओभासें ति' हे भदन्त ! मनुष्यक्षेत्रस्य बहिः स्थितिमन्तः खलु ये केचन चन्द्रसूर्यग्रहनक्षत्रतारारूपास्ते खलु भदन्त ! देवाः किं सौधर्मादि द्वादशभ्यः ऊर्ध्वमुपपन्ना:-कल्पेषु एव तेषु-विमानेषु वा सामान्यतः-उपपन्नाः वा मण्डलगत्या परिभ्रमणमाश्रितवन्तः-चारोपपन्नकाः चारस्थितिकाः-गतिरतिकाः साक्षाद्वतियुक्ता वा-इति प्रश्नः ? भगवानाह-हे गौतम ! ते प्रश्निता देवाः खलु नो ऊोपपन्नकाः नो वा कल्पोपपन्नकाः किन्तु-सामान्य विमानजाः, नो चारोपपन्नकाः किन्तु चारस्थितिकाः, अतएव नो वा गतिरतिकाः नापि गतिसमापन्नकाः नो साक्षाद्गतिमन्तः, इत्यर्थः, केवलं आयामतो दीर्घा-विस्तरतः स्तोका-चतुरस्रा च पक्वेष्टका तथा वहिर्मनुष्यक्षेत्रा तेषां तापक्षेत्राणि इत्थंभूतैरनेकशतसहस्रत संख्याततापक्षेत्रः वैकुर्विकाभि र्बाह्याभिः साहस्रिकाभिः पर्षदभिश्च सह महताऽऽहतनाटयगीतवादित्ररवेण प्रतिबोधिताः दिव्यभोगभोगान् भुंजानाः ववण्णगा, णो चारोववण्णगा चारद्वितीया, णो गतिरतिया नो गति समाचन्नगा' वे देव उद्योपपन्न नहीं होते हैं न कल्पोपन्न होते हैं, किन्तु विमानोपपन्न होते हैं, चारोपपन्नक नहीं होते हैं स्थिरगति वाले होते हैं गति रतिक नहीं होते हैं और न गति समापन्नक ही होते हैं । 'पकिटग संठाणसंठितेहिं जोयणसतसाहस्सिएहिं तावक्खेत्तेहिं साहस्सियाहिं य याहिराहिं वेउव्वियाहिं परिसाहिं महताहतणगीतवाइयरवेणं दिव्वाई भोगभोगाई भुंजमाणा' पकी हुई इंट के जैसे आकार वाले ऐसे लाखों योजन तक का इनका तापक्षेत्र है ये अनेक हजारों की संख्या वाले बाह्य परिषदा के देवों के साथ २ बहुत जोर से बजाये गये वादित्रों के शब्दों से नृत्य के शब्दों से और गीत के चारोववण्णगा, चारद्विनिया, णो गतिरतिया, गतिसमावण्णगा, ये हे। ५५न५ હતા નથી. તેમજ કલ્પપપન્નક પણ હોતા નથી. પરંતુ તેઓ વિમાને પપન્નક હોય छ ? था।५५न्न होता नथी. स्थि२ तिवाणा डाय छे. 'पक्किदुग संठाणसंठितेहिं जोयणसतसाहस्सिएहिं तावक्खेत्तेहिं सोहस्सियाहिं य वाहिराहिं वेउव्वियाहिं परिसाहि महताहतनट्टगीतवाइयरवेणं दिव्वाइं भोगभोगाइं भुजमाणा' पासी घटना सेवा આકારવાળા એવા લાખ જન સુધીનું તેમનું તાપ ક્ષેત્ર છે. એ અનેક હજારની સંખ્યાવાળા બાહ્ય પરિષદના દેવોની સાથે સાથે ઘણાજ જેરથી વગાડવામાં આવેલ વાજીંત્રના શબ્દોથી નૃત્યના શબ્દોથી અને ગીતના શબ્દોથી જાણે સમુદ્રને વાચાવાળે કરતા ન હોય તેમ કરીને દિવ્ય એવા ભેગ ભેગોને ભેગવતા રહે છે.
જીવાભિગમસૂત્ર