________________
६३८
जीवाभिगमसूत्रे प्रमाणाः वोलट्टमाणाः वोसट्टमाणाः समभरघटतया तिष्ठन्ति, गौतम ! बाह्येषु खलु समुद्रेषु बहव उदकयोनिकाः जीवाश्च पुद्गलाश्चोदकतयाऽपक्रामन्ति व्युत्क्रामन्ति चीयन्ते अपचीयन्ते तत्तेनार्थेन गौतम ! एवमुच्यते बाह्याः खलु समुद्राः पूर्णाः पूर्णप्रमाणाः यावत् समभरघटतया तिष्ठन्ति ॥९१॥
टीका-'कहि णं भंते !" क-कुत्र खलु भदन्त ! 'देवदीवगाणं चंदाणं चंद दीवा पण्णत्ता' देव द्वीपगाना-देवद्वीपगतानां चन्द्राणां चन्द्रद्वीपपा नामद्वीपः प्रज्ञप्ताः ?-उक्ताः ? इति गौतमस्य प्रश्नः, भगवानाह-'गोयमा' इत्यादि 'गोयमा' हे गौतम ! 'देव दीवस्स देवोदं समुदं बारस जोयणसहस्साई ओगाहित्ता तेणेव कमेण पुरथिमिल्लाओ वेइयंताओ' देव द्वीपस्य-चन्द्रमसां चन्द्रद्वीपनामकद्वीपस्य पूर्वस्माद् वेदिकान्ताद् देवोदं समुद्र द्वादशयोजनसहस्राणि यावत् अवगाह्यगत्वा तनैव क्रमेण अत्रान्तरे देवद्वीपगतानां चन्द्राणां चन्द्रद्वीपाः प्रज्ञप्ता इत्यादि प्राग्वत्, राजधान्यः स्वकीयानां चन्द्रद्वीपानां पूर्वदिशि तमेव देवद्वीपम् असंख्ये
कहि णं भंते ! देवदीवगाणं चंदाणं चंददीवाणामं दीवा पन्नत्ता ।
टीकार्थ-हे भदन्त ? देवद्वीप के चन्द्रमाओं के चन्द्रद्वीप कहां पर कहे गये हैं ? उत्तर में प्रभु कहते हैं । 'गोयमा ! देवदीवस्स देवोदं समुदं बारसजोयणसहस्साई ओगाहित्ता तेणेव कमेण पुरथिमिल्लाओ वेइयंताओ' हे गौतम ! देवद्वीप के पूर्ववेदिकान्त से देवोद समुद्र में १२ हजार योजन तक आगे जाने पर आगत ठीक इसी स्थान पर देव द्वीपगत चन्द्रों के चन्द्रद्वीप कहे गये हैं इत्यादि रूप से जैसा पहिले कहा गया है वैसा यहां पर कह लेना चाहिये राजधानियां-अपने चन्द्रद्वीपों की पश्चिमदिशा में उसी देवद्वीप को असंख्यातद्वीप समुद्रों को पार करके इसी स्थान पर देवद्वीपगत चन्द्रों की चन्द्रा नाम की
'कहिणं भंते ! देवद्दीवगाणं चंदाणं चंद दीवा णामं दीवा पण्णत्ता' त्यादि
ટીકાર્થ–હે ભગવદ્ દેવદ્વીપના ચંદ્રમાને ચંદ્રદ્વીપ ક્યાં આવેલ છે ? या प्रश्न उत्तरमा प्रभुश्री गौतमस्वामीन ४३ छ -'गोयमा ! देव दीवस्स देवोद समुदं बारस जोयणसहस्साई ओगाहित्ता तेणेव कमेण पुरथिमिल्लाओ वेइयं તો” હે ગૌતમ ! દેવદ્વીપની પૂર્વ દિશાના અંતભાગથી દેવેદ સમુદ્રમાં ૧૨ બાર હજાર જન સુધી આગળ જવાથી ત્યાં આવતા સ્થાન પર દેવદ્વીપમાં આવેલ ચંદ્રોન ચંદ્રદ્વીપ આવે છે. વિગેરે પ્રકારથી પહેલાં જે પ્રમાણે કહેવામાં આવેલ છે. એ જ પ્રમાણેનું કથન અહીંયાં કહી લેવું જોઈએ. તેની રાજધાની પિતાના ચંદ્રદીપની પશ્ચિમદિશામાં એ જ દેવદ્વીપને તથા અસંખ્યાત દ્વીપ સુદ્રોને પારકરવાથી એ સ્થાન પર દેવદ્વીપમાં આવેલ ચંદ્રોની ચંદ્રા નામની
જીવાભિગમસૂત્ર
