________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र. ३ उ. ३ सू. ९९ देवद्वीपादिगतचन्द्रसूर्ययोः निरूपणम् ६३९ यानि योजनसहस्राणि अवगाह्य - उल्लङ्घ्य अत्रान्तरे देवद्वीपगतानां चन्द्राणां चन्द्रानाम राजधान्यः प्रज्ञप्ताः शेषं तदेव ता अपि विजया राजधानीवद् वर्णनीयाः । एतदेव प्रकटयति- ' जाव रायहाणीओ सगाणं दीवाणं पुरत्थिमेणं देवद्दीवं समुहं असंखेज्जाई जोयणसहस्साई ओगाहित्ता एत्थ णं देव दीवयाणं चंदाणं चंदाओ णामं राहाणीओ पण्णत्ताओ, सेसं तं चेव' इति सूत्रपाठद्वारा सूत्रकारः, 'देव दीव चंदा देवा' अत्र देवद्वीप चन्द्रा देवाः प्रतिवसन्ति, ' एवं सूराण वि' एवं सूर्याणामपि अनेनैव प्रकारेण सूर्याणां सूर्यद्वीप विषयेऽपि ज्ञातव्यम् - क खलु भदन्त ! सूर्यद्वीपगतानां सूर्याणां सूर्यद्वीपा नाम द्वीपाः प्रज्ञप्ताः, भगवानाह - हे गौतम ! 'णवरं पच्चत्थिमिल्लाओ वेइयंताओ पच्चत्थिमेणं च भाणियच्वा, तंमि चैव समुद्दे' नवरम् - अयं विशेषः, देवद्वीपस्य-सूर्याणां सूर्यद्वीपनामक राजधानियां हैं । इन सब राजधानियों का वर्णन विजया राजधानी के जैसा ही है । यही बात 'जाव रायहाणीओ सगाणं दीवाणं पुरत्थिमेणं देवद्दीवं समुद्दे असंखेज्जाई जोयणसहस्साई ओगाहित्ता एत्थणं देवदीवगाणं चंदाणं चंदाओ णामं रायहाणीओ पण्णत्ताओ सेसं तं चेव' इस सूत्र पाठ द्वारा प्रकट की गई है। यहां पर देव द्वीप नाम के देव रहते हैं । ' एवं सूराण वि' इसी तरह से सूर्यो के सूर्यद्वीपों के सम्बन्ध में भी जानना चाहिये तथा च- हे भदन्त ! देवद्वीपगत सूर्यो के सूर्यद्वीप कहां हैं ? जब इस प्रकार से पूछा- तो प्रभु ने उनसे ऐसा कहा - 'णवरं पच्चत्थिमिल्लाओ वेदियंताओ पच्चत्थिमेणं च भाणियच्वा तंमि चैव समुद्दे' हे गौतम! देवद्वीप के पश्चिमान्त वेदिकान्त से देवोद समुद्र को पश्चिम में १२ हजार योजन आगे जाने पर
રાજધાનીયેા છે. આ બધી રાજધાનોયાનું વર્ણન વિજ્યારાજધાનીના વર્ણન પ્રમાણે छे. ४ वात 'जाव रायहाणीओ सगाणं दीवाणं पुरत्थिमेणं देवदीयं समुद्द असंखेज्जाई जोयणसहस्साई ओगाहित्ता एत्थ णं देवदीवयाणं चंदाणं चंदाओ णामं रायहाणीओ पण्णत्ताओ सेसं तं चेव' मा सूत्रपाठ द्वारा प्रगट उरवामां यावेस छे. अडींयां देवद्वीप नामना हेव रहे छे. 'एवं सूराण वि' से प्रभा સૂર્યના સૂઢીપાના સંબંધમાં પણ સમજી લેવુ', જેમકે-હે ભગવન દેવદ્વીપમાં આવેલ સૂર્યના સૂર્યદ્વીપ કયાં આવેલ છે ? ગૌતમસ્વામીએ જ્યારે આ પ્રમાણે प्रभुश्रीने पूछयुं त्यारे प्रभुश्री तेभने उत्तर भापता उधु है- 'णवरं पच्च त्थिमिल्लाओ वेदियंताओ पच्चत्थिमेणं च भाणियव्वा तं चैव समुद्दे' हे गौतम ! દેવદ્વીપની પશ્ચિમાન્ત વેદિકાંતથી દેવાદસમુદ્રને પશ્ચિમમાં ૧૨ બાર હજાર ચેાજન પારકરીને જવાથી ત્યાં આવેલ એજ સ્થાન પર સૂર્યદ્વીપ છે. આ
જીવાભિગમસૂત્ર