________________
जीवाभिगमसूत्रे जम्बूद्वीपो-लवणो धातकी कालोदः पुष्करो वरुणः । क्षीरं-धृत-मिक्षुवरश्च नन्दी-अरुणवरः कुण्डलं रुचकश्च ॥१॥ आभरण-वस्त्र-गन्धा-उत्पल-तिलकश्च पृथिवी-निधि-रत्नम् ।
वर्षधर-हद-नद्यो विजया:-वक्षस्कार-कल्पेन्द्राः ॥२॥ पुर मन्दरावासा वर्षाकूटा नक्षत्रचन्द्र सूर्याश्च । एवं भणितव्यम् ॥सू०८९ ।
टीका-'कहिणं भंते ! धाइय संड दीवगाणं चंदाणं चंददीवा नाम दीवा पण्णता' हे भदन्त ! कस्मिन् स्थले खलु धातकी खण्डगतानां चन्द्राणां चन्द्रद्वीपा नाम द्वीपाः प्रज्ञप्ताः ? भगवानाह-'गोयमा' हे गौतम ! 'धायइसंड दीवस्स पुरथिमिल्लाओ वेदियंताओ कालोयं णं समुद्दे' धातकीखण्डद्वीपस्य पूर्वदिग्वेदिकायाश्वरमान्तात् कालोदो नाम समुद्रः, तं च 'बारसजोयणसहस्साई ओगाहित्ता' द्वादशसहस्रयोजनान्यवगाह्याऽन्तः प्रविश्य, 'एत्थ णं धायइसंडदीवगाणं चंदाणं चंददीवा नाम दीवा पण्णत्ता' अत्र स्थाने खलु धातकीपण्डद्वीपगानां चन्द्राणां चन्द्रद्वीपा नाम द्वीपाः प्रज्ञप्ताः, ते द्वादशाऽपि
धातकीखण्ड में सूर्य और चन्द्र का वर्णन कहि णं भंते ! धाइयसंडदीवगाणं चंदाणं चंद्दीवा णामं दीवा पन्नत्ता' इत्यादि।
टीकार्थ-हे भदन्त ! धातकीखण्ड द्वीप के १२ चन्द्रमाओं के चन्द्रद्वीप नाम के द्वीप कहां पर कहे गये हैं ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं-'गोयमा ! धायइसंडस्स दीवस्स पुरथिमिल्लाओ वेदियंताओ कालोयं णं समुदं बारसजोयणसहस्साइं ओगाहित्ता एत्थ णं धाइयसंडजीवाचंदाणं चंददीवा णामं दीवा पण्णत्ता' हे गौतम ! धातकीखण्ड द्वीप की पूर्व की दिग्वेदिका के चरमान्त से कालोद समुद्र में १२ हजार योजन आगे जाने पर आगत इसी स्थान पर धातकीखण्डगत
ધાતકીખંડમાં સૂર્ય અને ચંદ્રનું વર્ણન. 'कहिणं भंते ! धायइसडदीवगाणं चंदाणं चंददीवा णाम दीवा पण्णत्ता'
ઇત્યાદિ "
ટીકાથ-હે ભગવન્ ધાતકીખંડ દ્વીપના ૧૨ બાર ચંદ્રમાના ચંદ્રદ્વીપ નામના દ્વીપ કયાં આવેલ છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી કહે છે કે'गोयमा ! धायइसंडस्स दीवस्स पुरथिमिल्लाओ वेदियंताओ कालोयं णं समुदं बारस जोयणसहस्साई ओगाहित्ता एत्थ णं धायइसडदीवाणं चंदाणं चंददीवा णाम दीवा पण्णत्ता' हे गौतम ! घाती' दीपनी पूनी हिवाना ચરમાન્તથી કાલેદ સમુદ્રમાં ૧૨ બાર હજાર યોજન આગળ જવાથી ત્યાં
જીવાભિગમસૂત્ર