________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.३ उ.३ सू. ९० धातकीपण्डे सूर्यचन्द्रयोर्वर्णनम् ६२३ जम्बूद्वीपगतचन्द्र सत्क चन्द्रद्वीपवद् वक्तव्याः 'सवओ समंता दो कोसा उसिया जलंताओ बारस जोयणसहस्साई तहेव विक्खंभपरिक्खेवो भूमिभागो' नवरं सर्वतो दिग्विदिक्षु समन्ताद् द्वौ क्रौशौ उच्छ्रिताः जलन्ताद् ऊर्ध्वमिति वक्तव्यम् द्वादशयोजनसहस्राणि तथैव विष्कम्भपरिक्षेपः । भूमिभागः-द्वीपानामन्तर्मध्यभागे बहुसमरमणीयो भूमिभाग इत्यारभ्य यावदने के ज्योतिष्का देवा देव्यः शेरते० विहरन्तीति यावत् । 'पासायवडिसए मणिपेढिया सीहासणा सपरिवारा' तद्भूमिभागा बहुमध्यदेशभागे० अत्रैकः प्रासादावतंसकः-आक्रीडाचन्द्रमाओं के चन्द्रद्वीप नाम के द्वीप कहे गये हैं 'सव्वओ समंता दो कोसा उसिया जलंताओ बारसजोयणसहस्माइं तहेव विक्खंभपरिक्खेवेणं' ये चारों ओर दिशा ओर विदिशा में फैले हुए हैं । पानी से दो कोश तक ऊंचे हैं। इनकी लम्बाई चौडाई १२ हजार योजन की है। इनका प्रत्येक का परिक्षेप ३७९४८ योजन से कुछ अधिक है इन सब का और अवशिष्ट वर्णन विजयद्वार की जैसा ही है इन सब में एक एक पद्मवरवेदिका और उसके चारों ओर बनषण्ड है । इन द्वीपों के भीतर का भूमिभाग बहुसमरमणीय है 'इस कथन से लेकर' यावत् अनेक ज्योतिष्कदेव और देवियां वहां पर उठती बैठती है शयन करती है इस कथन तक सब पीछे किया गया वर्णन यहां पर लगा लेना चाहिये इस भूमिभाग के बहुमध्यदेशभाग में एक प्रासा. दावतंसक है उसमें मणिपीठिका है और मणिपीठिका के ऊपर वहां सपरिवार सिंहासन हैं । इस सम्बन्ध में यहां वर्णन ऐसा करना આવતા એ સ્થાન પર ધાતકીખંડમાં ચંદ્રમાના ચંદ્રઢીપ નામના દ્વીપ मायेद छ. 'सव्वओ समता दो कोसा उसिया जलंताओ बारस जोयण सहस्साई तहेव विक्ख भपरिक्खेवेणं' से प्यारे या हिशास। मने विहिशायमा सा યેલ છે. પાણીથી બે ગાઉ ઉંચા છે, તેની લંબાઈ પહોળાઈ ૧૨ બાર હજાર
જનની છે. તે દરેકને પરિક્ષેપ ૩૭૯૪૮ સાડ ત્રીસ હજાર નવસો અડતાળીસ જનથી કંઇક વધારે છે, આ બધાનું બાકીનું વર્ણન વિજય દ્વારના વર્ણન પ્રમાણે છે. એ બધામાં એક એક પદ્વવરવેદિકા અને તેની ચારે બાજુ વનખંડ છે, આ દ્વીપની અંદરનો ભૂમિભાગ બહુ સમરમણીય છે, આ કથનથી લઈને થાવત્ અનેક તિક દેવો અને દેવિ ત્યાં ઉઠે બેસે છે, શયન કરે છે, આ કથન સુધી પહેલા કહેવામાં આવ્યા પ્રમાણે અહીંયાં કહી લેવું, આ ભૂમિભાગના બહુમધ્ય દેશભાગમાં એક પ્રાસાદાવતંસક છે, તેમાં મણિપીઠિકા છે, અને મણિપીઠિકાની ઉપર સપરિવાર સિંહાસને છે. આ સંબંધમાં
જીવાભિગમસૂત્ર
