SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 596
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ प्रमेयद्योतिका टीका प्र.३ उ.३ सू.८७ अनुवेलंधरराज्ञः आवासपर्वतनि० ५८३ कुङ्कुमाऽगुरु कर्पूर कस्तूरी चन्दनानि च । महासुगन्ध मित्युवतं नामतो यक्षकर्दमम् ॥१॥ इति । ततः प्राचुर्येण यक्षकर्दमसंभवाच्चाऽसौ कर्दम इति कथ्यते पूर्वपदस्य (यक्षस्य) लोपे कृते सति सत्यभामेति वक्तव्ये भामेतिवत् । एवं क्रमेण कर्दमावासपर्वतस्य तदीय राजधान्या तन्नामादिकरणं च सर्वमपि निरवशेषं गोस्तूपा वासवत् । 'कइलासे वि एवं चेव णवरि दाहिणपच्चस्थिमेणं कइलासा वि रायहाणी ताए चेव दिसाए' कैलासेऽपि एवमेव कैलासे कैलासप्रभाण्युत्पलानि कैलास नामा च तत्र देवो महद्धिको यावत्पल्योपमस्थितिमान् परिवसति ततः कैलास इति पर्वतस्य नाम भवति केवलं कैलासपर्वतस्य दक्षिणपश्चिमायां कैलासाऽऽस्या राजधानी सा निरवशेष विजयाराजधानीवत् । 'अरुणप्पभे वि उत्तरपच्चत्थिमेणं 'कुङ्कुमागुरुकर्पूरकस्तुरी चन्दनानि च महासुगन्धमित्युक्तं नामतो यक्षकर्दमम् ॥१॥ यक्ष कर्दम में यहां पूर्व पद यक्ष का लोप सत्यभामा पद में सत्य पद के लोप की तरह हो गया है इसलिये यक्ष कर्दम न कहकर केवल कर्दम ऐसा कह दिया गया है 'विज्जुप्पभा रायहाणी' इसकी राजधानी का नाम विद्युत्प्रभा है गोस्तूपावास पर्वत की तरह ही यहां कर्दम की राजधानी का और इस के इस प्रकार के नाम होने का यह सब वर्णन जानना चाहिये 'कइलासे वि एवं चेव णवरि दाहिणपच्चथिमेणं, कइलासा वि रायहाणी एवं चेव दिसाए' कैलास के सम्बन्ध में भी ऐसा ही वर्णन जानना चाहिये परन्तु इसका आवास पर्वत नैऋत्य कोने में कहना चाहिये और इसकी राजधानी इसी दिशा में है ऐसा कहना चाहिये तात्पर्य इस कथन का ऐसा है हे भदन्त ! कैलास યક્ષ કર્દમ છે. બીજે આ પ્રમાણે કહ્યું છે. 'कुङ्कुमागुरुकपूर कस्तूरि चन्दनानि च महासुगन्धमित्युक्तं, नामतो यक्षकर्दमम् ॥१॥ યક્ષ કર્દીમમાં અહિં પૂર્વ પદ જે યક્ષ છે તેને લેપ સત્યભામા પદમાં સત્યપદના લેપની જેમ થયેલ છે. તેથી યક્ષ કર્દમ એ પ્રમાણે ન કહેતાં કેવળ કર્દમ એજ પ્રમાણે કહેલ છે. ગસ્તુપાવાસ પર્વતની જેમજ અહીયા કઈમની રાજધાનીનું અને તેનું એ પ્રકારનું નામ થવાનું કારણ આ બધું વર્ણન सभ से. 'कईलासे वि एवं चेव णवरं दाहिणपच्चत्थिमेणं कइलासावि राय हाणी एवं चेव दिसाए' सासन समयमा ५५ २मा प्रमाणेनु वानसभा પરંતુ તેને આવાસપર્વત નૈઋત્ય ખૂણામાં છે, તેમ કહેવું અને તેની રાજધાની એજ દિશામાં છે. તેમ સમજવું આ કથનનું તાત્પર્ય એવું છે કે-હે ભગવન જીવાભિગમસૂત્ર
SR No.006345
Book TitleAgam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 03 Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1974
Total Pages1580
LanguageSanskrit, Hindi, Gujarati
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_jivajivabhigam
File Size84 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy