________________
८४४
जीवाभिगमसूत्रे परिणताः, किमुक्तं भवति ? एवं नाम सर्वासु दिक्षु विदिक्षु च शाखाभिः प्रशाखाभिश्च प्रमृता यथा वतुलाः संजाता इति, आनुपूर्वी सुजाताश्च ते रुचिराश्च ते च वृत्तभावपरिणताश्चेति आनुपूर्वी सुजातरुचिरवृत्तभावपरिणताः, तथा 'एगखंधी' ते पादपाः प्रत्येकमेकस्कन्धाः, सूत्रे स्त्रीत्वं प्राकृतत्वात्, तथा'अणेग साहप्पसाहविडिमा' अनेकाभिः शाखाभिः प्रशाखाभिश्च मध्यभागे विटपो विस्तरो येषां तेऽनेकशाखाप्रशाखा विटपाः तथा-'अणेगणरवाम सुपसारियागेज्झ घणविउलवटूटखंधा' तिर्यगबाहु द्वयप्रसारणो व्याम: अनेकनरच्यामैः-पुरुषव्या मैः सुप्रसारितैरग्राह्यः-अप्रमेयः घनो-निबिडो विपुलो विस्तीर्णः स्कन्धो येषां ते अनेकनरव्यामसुप्रसारिताग्राह्य धनविपुलवृत्तस्कन्धाः तथा-'अच्छिद्दपत्ता' अच्छि. द्राणि पत्राणि येषां ते अच्छिद्रपत्राः, अयं भावः वृक्षाणां पत्रेषु वातदोषतः काल. दोषतो वा गड्डरिकादिरीति रुपजायते किन्तु तेषां पत्रेषु न तथा तेन तेषु पत्रेषु छिद्राणि न भवन्तीत्यच्छिद्रपत्राः अथवा-एवं नामान्योऽन्य शाखाप्रशाखानुप्रवेशात् पत्राणि पत्राणामुपरि जातानि, येन मनागपि अन्तरालरूपं छिद्रं नोपल. मूलादि परिपाटी के अनुरूपही ये सब सुन्दर ढंग से वृक्ष उत्पन्न हुए है। अतः वडे सुहावने लगते है ये सब वृक्ष एक २ स्कन्धवाले है और अनेक शाखाओं एवं प्रशाखाओं से मध्यभाग में इनका विस्तार अधिक है टेढी फैलाई हुई दो भुजाओं के प्रमाण रूप एक व्याम होता है अनेक पुरुष मिलकर भी ऐसे अपने फैलाए गए व्याम द्वारा जिसे ग्रहण नहीं कर सकते ऐसा निविड विस्तीर्ण इनका गोल स्कन्ध है। इनके पत्र छिद्र रहित है अर्थात् वात दोष से या काल दोष से-इन वृक्षों के पत्रों में किसी भी प्रकार से छिद्र आदि नहीं होते है अथवा इन वृक्षों के पत्र आपस में शाखा प्रशाखाओं में इस तरह से सटे हुए मिले रहते है कि जिससे उनके अन्तराल में थोडासा भी छिद्र ઘણાજ સહામણા લાગે છે. એ બધા વૃક્ષો એક એક અંધવાળા છે અને અનેક શાખાઓ અને પ્રશાખાઓથી મધ્યભાગમાં એને વિસ્તાર વધારે છે, વાંકી ફેલાવવામાં આવેલ બે ભુજાઓના પ્રમાણુ રૂપ એક વ્યામ-વામ થાય છે. અનેક પુરૂષે મળીને પણ એવી ફેલાવવામાં આવેલ વામ દ્વારા જેને ગ્રહણ કરી શકતા નથી. એવું નિબીડ વિસ્તાર વાળું તેનું સ્કંધ-થડ હોય છે, તેના પાનડાઓ છિદ્રો વિનાના હોય છે. અર્થાત વાયુના દોષથી કે કાળ દોષથી એ વૃક્ષના પાનડાઓમાં કઈ પણ પ્રકારના છિદ્રો વિગેરે હોતા નથી. અથવા એ વૃક્ષોના પાનાઓ પરસ્પરમાં શાખા પ્રશાખાઓમાં એવી રીતે ચૂંટીને લાગેલા રહે છે કે જેનાથી તેની અંદરના ભાગમાં થોડા સરીખા પણ
જીવાભિગમસૂત્ર
