SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 334
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ प्रमेयद्योतिका टीका प्रति० १ गर्भव्युत्क्रान्तिकमनुष्यनिरूपणम् ३२१ युक्ताः केवलिनः, यद्यपि केवलिनामपि सिद्धेः पूर्वमिन्द्रियाणि भवन्त्येव तथापि तदुपयोगाभावेन ते केवलिनो नो इन्द्रियोपयुक्ता एव भवन्तीति इन्द्रियद्वारम् ॥ समुद्घातद्वारे- 'सत्त समुग्धाया' सप्त समुद्धाता भवन्ति 'तं जहा' तथथा - 'वेयणा समुग्धाए जाव केवलिसमुग्धाए' वेदनासमुद्घातो यावत् केवलिसमुद्धातः, अत्र-यावत्पदेन कषायमारणान्तिकवैक्रियाहारकतैजससमुद्धातानां संग्रहो भवतीति । समुद्धातसंग्राहिका चेयं गाथा 'वेयणकसायमारणंतिए य वेउव्विए य आहारे । तेयकेवलि य समुग्धाए, सत्तसमुग्धाया इमे भणिया' ॥१॥ वेदनाकषायोमारणान्तिकश्च । वैक्रियकश्चाहारकः । तैजसः केवलिनः समुद्धातः, सप्त समुद्धाता इमे भणिताः इतिच्छाया । इति समुद्धातद्वारम् ।। संज्ञिद्वारे-- 'सन्नी वि नो सन्नी नो असन्नी वि' मनुष्याः संज्ञिनोऽपि भवन्ति नो पयुक्त केवली होते हैं। यद्यपि केवलियों के भी सिद्धि प्राप्ति से पहिले इन्द्रियां तो होती ही हैं फिर भी वे इनका कुछ भी उपयोग नहीं करते हैं अतः इन्हें नोइन्द्रियोपयुक्त कहा गया है। समुद्धातद्वारमें सत्त समुग्घाया "समुद्धात सात होते हैं-"वेयणासमुग्घाए जाव केवलिसमुग्धाए" वेदना समुद्धात यावत् केवलिसमुदधात यहां यावत्पद से कषाय, मारणान्तिक, वैक्रिय आहारक. तैजस इन समुद्घातों का ग्रहण हुआ है । समुद्धात को कहनेवाली यह गाथा है-" 'वेयणकसायमारणतिए य' इत्यादि ___ अर्थात् समुद्घात सात इस प्रकार से हैं-वेदनासमुद्घात १, कषायसमुद्धात २, मारणान्तिकसमुद्घात ३, वैक्रियसमुद्घात ४, आहारकसमुद्घात ५, तैजससमुद्घात ६, और केवलिसमुद्धात७, संज्ञी द्वार में- "सन्नी विनो सन्नी नो असन्नी वि” ये गर्भज मनुष्य संज्ञी મનુષ્યમાં કેવલીયે નોઈદ્રિયવાળા હોય છે. જોકે કેવલીયાને પણ સિદ્ધિ પ્રાપ્તિની પહેલાં ઈન્દ્રિયે તો હોય છે, તે પણ તેઓ તેને કંઈ પણ ઉપયોગ કરતા નથી. તેથી તેઓને नाइन्द्रियाणा ह्या छे. समुद्धातद्वारभा-"सत्त समुग्धाया" तेयाने सात समुदधाता डेय छ. "वेयणासमुग्धाए जाव केवलिसमुग्घाए" वेहना समुद्धात यावत् वसि समुद्धात અહિયાં યાવ૫દથી કષાય, મારણતિક વૈકિય, આહારક, તેજસ આ સમુદુઘાતે ગ્રહણ કરાયા छे. माहिया समधातना समयमांसमधाताने उडवावाणी मागाथा छ.-'वेयणकसाय मारणंतिपय" छत्याहि. अर्थात् सात समुधात २॥ प्रभारी छ.--वहन। समुद्धात १ ४ाय સમુદઘાત ૨, મારણાન્તિક સમુદ્રઘાત ૩ વૈક્રિય સમુદુઘાત ૪, આહારક સમુદ્ઘ ત પ, तेस समुद्धात, अने वलिस भुधात ७, सजीवाभां-"सन्नी वि नो सन्ना नो असन्नी ४१ જીવાભિગમસૂત્ર
SR No.006343
Book TitleAgam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 01 Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1971
Total Pages656
LanguageSanskrit, Hindi, Gujarati
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_jivajivabhigam
File Size37 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy