________________
३६२
राजप्रश्नीयसूत्रे मय्यः-वज्ररत्नमय्यः, लाला:-घण्टामध्ये प्रलम्बमानपिण्डरूपाः, नानामणिमया:अनेकजातीयमणिमयाः, घण्टापार्थाः-घण्टानां पार्श्वभागाः, तपनीयस्वर्णविशेषमय्यः शृङ्खला-घण्टावलम्बनलोहरज्जुस्थानीयाः, रजतमय्याः-रूप्यमय्यः, रजवः दवरिकाः। ताः खलु घण्टाः ओघस्वराः-ओपेन प्रवाहेण स्वरो यासां तास्तथा, तथा-मेघस्वराः-मेघवद्गम्भीरस्वराः, तथा-हंसस्वराः-हंसस्येव मधुरः स्वरो यासां ताः, तथा-क्रौश्चस्वराः क्रौञ्चस्येव मधुरः स्वरो यासां ताः तथासिंहस्वराः-सिंहनादसदृशस्वरयुक्ताः तथाः-दुन्दुभिस्वराः-भेरीसदृशस्वरयुक्ताः, तथा-नन्दिस्वराः-नन्दिः - द्वादशविधवाद्यानां सहनादः, तद्वत्स्वरो यासां भीतर, घंटा जिससे हिलाकर बजाया जाता है ऐसी लटकती हुई जो लालाए हैं वे वज्ररत्नकी बनी हुई हैं, तथा इन घंटाओंके जो पार्श्वभाग हैं वे तपनीय स्वर्णविशेषके बने हुए हैं। जिन लोहरज्जुस्थानीय शृंखलाओं पर ये घटाएँ लटकी हुई हैं वे श्रृंखलाएँ रूप्यकी बनी हुई हैं। तथा इन श्रृंखलाओंमें जो डोरी लगानेमें आई है वह डोरी भी रजतकी बनी हुई हैं इन घंटाओंका जो स्वर बजाने पर निकलता है वह प्रवाहरूपसे चलता रहता है. इकदन शान्त नहीं हो जाता है. निकलते समय वह मेघके समान गंभीरस्वरवाला होता है. जैसा स्वर हंसका मधुर होता हैं वैसा ही मधुर स्वर इन घंटाओंका है. क्रौंचपक्षीका स्वर जैसा सुननेमें मीठा लगता है. वैसा ही स्वर इन घंटाओंका लगता है जैसे सिंह दहाडता है वैसे ही ये घंटाए बजने पर अपनी आवाज निकालती हैं। तथा भेगेका स्वर जैसा भरा हुआ सा निकलता है-वैसा ही. स्वर इन घंटाओंका निकलता है। १२ प्रकारके बाजोंका एक साथ बजने पर जैसा स्वर आकाश और पृथिवी છે તે વારત્નની બનેલી છે તેમજ આ ઘંટાઓના જે પાશ્વભાગ છે તે તેપનીય (સ્વર્ણ) ની બનેલ છે. લોખંડની શૃંખલાઓના સ્થાને તે ઘંટાઓ ચાંદીની શૃંખલાઓના આધારે લટકી રહી છે તેમજ આ શૃંખલાઓમાં જે દોરીઓ છે પણ રજત (ચાંદી) ની બનેલી છે. આ ઘંટાઓમાંથી નીકળતે વનિ પ્રવાહરૂપે સતત વનિત થતો રહે છે. તે સાવ શાંત થઈ જતો નથી. અવનિ જયારે ઘંટાએમાંથી ધ્વનિત થાય છે ત્યારે મેઘના જે તે ગંભીર લાગે છે. હંસના મધુર ધ્વનિ જે જ આ ઘંટાઓનો મધુર ધ્વનિ છે. કૉંચપક્ષિને સ્વર જે સાંભળવામાં મીઠા લાગે છે. જેમ સિંહ ગર્જના કરે છે તેમજ આ ઘંટાઓ પણ જ્યારે વગાડવામાં આવે ત્યારે શબ્દ કરે છે. તેમજ ભરીને વનિ જેમ ગુરુ ગંભીર થઈને નીકળે છે તે જ આ ઘંટાઓમાંથી પણ નીકળે છે. બાર જાતના વાજાઓને એકી સાથે વગાડવામાં આવે અને જે જાતનો સમ્મિલિત થયેલો વિનિ
શ્રી રાજપ્રશ્નીય સૂત્ર : ૦૧
