________________
सुबोधिनी टीका. स. ५४ सूर्याभ विमानवर्णनम् रसमयानि - ज्योतीरसाभिधानरत्नमयानि, सूचयः-फलकद्वय सम्बन्धरक्षादक्षाः पादुकास्थानीयाः लोहिताक्षमय्य:-लोहितरत्नमय्यः, सन्धयःफलकानां सन्धानानि वज्रमयाः-वज्ररत्नमयाः-वज्ररत्नपूरिताः, समुद्काः-सम्पुटानि नानामणिमयाः -अनेकमणिमयाः, अर्गलाः - वज्रमय्यः-वज्ररत्नमय्यः, एवमर्गलापाशका:अर्गलानियमनावयवाः येषु अर्गला प्रवेश्यन्ते, तेऽपि वज्ररत्नमयाः आवर्तनपीठिका-इन्द्रकीलकाश्रयाः रजतमय्याः-रूप्यमय्यः । पुनः कीदृशानि द्वाराणी ? त्याह-अङ्कोत्तरपार्श्वकानि - अङ्काभिधानरत्नमयोत्तरपार्श्वयुक्तानि, पुनःनिरन्तरिकधनकपाटानि लध्वन्तररहितनिबिडकपाटयुक्तानि । तेषां द्वाराणां प्रत्येकमुभयोः पार्श्वयोः भित्तिष्वेव - कुडयेष्वेव नान्यत्र भित्तिगुलिकाः-पीठिका स्थानीयाः चतुष्कोणवेदिकारूपाः, तिस्रः-त्रिरावृत्ताः षट्पञ्चाशत् अष्टषष्टयधिकशतसंख्या भवन्ति । तावत्यः-तावत्प्रमाणाः पूर्वोक्तप्रमाणा एव अष्टपष्टयधिकशतसंख्याः नामक रत्नसे निर्मित हैं. सूचियां फलकद्वयके सम्बन्धकी रक्षा करनेवालीकीलिकाएँ, जो कि पादुकाके स्थानीय होती हैं लोहिताक्षरत्नमयहैं फलकोंपटियोंके सन्धियां-सन्धानवज्रमय हैं अर्थात् वज्ररत्नसे पूरित हैं, समुद्रकसम्पुट अनेक मणिमय है-अर्गलाएँ-श्रृंखलाएँ वज्ररत्नमय हैं, अर्गलापाशकजिनमें अगलाएँ प्रवेश कराई जाती हैं ऐसे स्थान भी वज्ररत्नमय हैं. आवतनपीठिकाएँ-द्वारभागविशेषइन्द्रकीलकके आश्रय-रूप्यमय हैं. द्वारोंका वर्णनद्वारोंके जो उत्तरपार्श्वभाग है वे अंकनामक रत्नके बने हुए है. तथा इन द्वारों में जो कपाटयुगल लगे हुए हैं उनमें थोडा सा भी अन्तर नहीं हैबिलकुल सटे हुए लगे है, इन द्वारोंकी आसपासकी ओर की भित्तियोंमें ही पीठिकास्थानीय-चतुष्कोणवेदिकारूप भित्तिगुलिकाए १६८ हैं, तथा इतनी
અંગો-અવયવ-જોતીરસ નામક રત્નના બનેલા છે. સૂચીઓ કે જે બંને ફલકના સાંધાને ટકાવી રાખે છે તે કાલિકાઓ કે જે પાદુકા-સ્થાનીય હોય છે–હિં. તાક્ષ રત્નમય છે. ફલકની સંધિઓ-સાંધાઓ-વમય છે–એટલે કે વજરત્નથી પૂરિત છે, સમુદ્ગક–સંપુટ-ઘણું મણિઓનાં બનેલા છે. અર્ગલાઓ (આંગળીઓ) વજારનમય છે. અર્ગલાપાશક-જેમાં આંગળીઓ પ્રવેશે છે–તે પણ વજરત્નમય છે આવર્તન પીઠિકાઓ-ઈકલના આશ્રય-રૂપ્યમય છે. બારણુઓનું વર્ણન – દરવાજાઓના જે ઉત્તર પાશ્વભાગો છે તે અંકનામક રત્નના બનેલા છે તેમજ આ દરવાજાઓમાં જે બંને બારણાઓ છે, તેમાં જરા પણ અંતર નથી એટલે કે બંને બારણાઓના સંધિભાગની વચ્ચે જરાપણ ખાલી જગ્યા રહેતી નથી. આ બારણાઓના આસપાસની દીવાલમાં જે પીઠિકા સ્થાનીય-ચતુષ્કોણ વેદિ
શ્રી રાજપ્રક્ષીય સૂત્રઃ ૦૧