________________
सुबोधिनी टीका. सू. २५ भगवद्वन्दनार्थ सूर्याभस्य गमनव्यवस्था २०७ बहिः प्रयाणसमयभाविनिदर्शने दर्शनीयाः द्रष्टुं योग्याः मङ्गलत्वात् संप्रस्थिताः इति परेण सम्बन्धः. तत्र वचनविपरिणामो बोध्यः । तथा वातोद्धतविजयवैजयन्तीपताका-वातोद्भूता-पवनकम्पिता या विजयवैजयन्ती-विजयसूचकवैजयन्ती तद्रूपा पताका। सा कीदृशी ? उच्छृता-उर्ध्वगता तथा-गगनतलमनुलिखन्ती-आकाशतलं स्पृशन्ती पुरतः - अग्रे यथानुपूर्वि-यथाक्रमम् संप्रस्थिता । तदनन्तरम् खलु वैडूर्यभासमानविमलदण्डं-वैडूर्यशब्दो वैडूर्यमयपरः, तेनवैडूर्यमयः भासमानो शोभमानः विमल:-निर्मलश्च दण्डो यस्य तत् तथावैडूर्यरत्नमयशोभमाननिर्मलदण्डयुक्तम् आतपत्रमितिपरेण सम्बध्यते - तदातपत्रं पुनः कीदृशम् ? प्रलम्बकोरण्टमाल्यदामोपशोभितं-प्रलम्बन-लम्बमानेन कोरण्टमाल्यदाम्ना-कोरण्टपुष्पमालया उपशोभितम् समलङ्कृतम् , पुनःचन्द्रमण्डलनिमंहो सकते हैं अतः आलोक दर्शनीय नहीं भी हो सकते हैं परन्तु ये पताकाएँ ऐसी नहीं थीं-ये दर्शनरतिक भी थीं और आलोक दर्शनीय भी थीं। ऊपर में पद 'संप्रस्थितानि' ऐसा आया है. सो यहां पर उसकी विभक्ति का विपरिणाम करना चाहिये. अर्थात् 'संप्रस्थिताः' ऐसा पद समझना चाहिये. इनके आगे यथाक्रम विजय वैजयन्ती पताका चलीं-यह पताका विजय सूचक होती है-अतः इस रूपसे इसका नाम पडा है. यह ऊंची थी. और इतनी ऊँची थी कि जो आकाशतकका स्पर्श कर रही थी. इसके बाद आतपत्र-(छत्र) चला, इस आतपत्रका दण्ड वैडूर्यमय था. अतएव चमकीला था और निमल था, यह आतपत्र लटकती हुई कोरंटपुष्पोंकी मालासे उपशोभित हो रहा था, चन्द्रमण्डलके जैसा गोल था. श्वेत था. चित्तालादक था. ऊपर में अच्छी तरह से उठा-तना हुआ था. आकाश एवं स्फटिकહોય છે, તે કદાચ અમંગળ રૂપ પણ થઈ શકે છે. એટલા માટે આલેક દશનીય નહિ હોય એની પણ સંભાવના રહે છે પણ આ બધી પતાકાઓ એવી નહિ હતી એઓ દર્શનાતિક પણ હતી અને આલેક દર્શનીય પણ હતી. ઉપર 'सप्रस्थितानि' मा ५६ ५९ मायुं छे. तो मडिया तनी विमतिम ३२१२ (विपरिएम) ४२३ नये. सेटवे 'संप्रस्थिताः' मा ५४ समये. તેમની આગળ અનુક્રમે વિજય વૈજયંતી પતાકાઓ ચાલી. એ પતાકા વિજય સૂચક હોય છે. એથી તેને વિજય વૈજયંતી કહેવામાં આવે છે. તે ઉંચી હતી, આટલી ઉંચી હતી કે જે આકાશને પણ સ્પર્શી રહી હતી, ત્યાર પછી આતપત્ર (છત્ર) ચાલ્યું. આતપત્રની દાંડી વિડૂર્યમય હતી એથી ચમકતી હતી અને નિર્મળ હતી. આ આતપત્ર લટક્તી કરંટ પુષ્પોની માળાથી ઉપાભિત થઈ રહ્યું હતું. તે य' भनी भगा तुं, श्वेत (स) तु. रित्तने. २६ ५३
શ્રી રાજપ્રક્ષીય સૂત્રઃ ૦૧
