________________
पीयूषवर्षिणी-टीका सू. ३७ अम्बडपरिव्राजकविषये भगवदगौतमयो संवादः ५८९
मूलम्-अम्मडस्स णं परिव्वायगस्स कप्पइ मागहए अद्धाढए जलस्स परिग्गाहित्तए, से वि य वहमाणए णो चेव कषायनिद्राविकथालक्षणेन आचरितः ‘हिंसप्पयाणे' हिंसाप्रदानम्-हिंसाहेतुत्वादग्निविषशस्त्रादिकं हिंसोच्यते, कारणे कार्योपचारात् , तत्प्रदानमन्यस्मै क्रोधाभिभूताय अनभिभूताय वा। यद्वा-हिंस्रप्रदानमितिच्छाया-हिंस्रं हिंसाकारि शस्त्रादि, तत्प्रदानं परेषां समर्पणम् , अयं तृतीयोऽनर्थदण्डः, ‘पावकम्मोवएसे' पापकर्मोपदेशः-पातयति नरकादाविति पापम् , तत्प्रधानं कर्म पापकर्म, तस्योपदेशः, कृष्यादिसावद्यव्यापारे प्रवर्तनम् , अयं चतुर्थः ॥ सू० ३६ ॥
टीका-'अम्मडस्स' इत्यादि । ___'अम्मडस्स णं परिवायगस्स कप्पइ' अम्मडस्य खलु परिव्राजकस्य कल्पते 'मागहए अद्धाढए जलस्स परिग्गाहित्तए' मागधमर्धाढकं जलस्य परिग्रहीतुम् , 'से वि य किये गये कार्य का नाम प्रमादाचरित अनर्थदंड है। हिंसा के हेतु होने से अग्नि, विष एवं शस्त्र आदि, कारण में कार्य के उपचार से हिंसास्वरूप कहे गये हैं। इन हिंसा के कारणों को किसो क्रोधयुक्त व्यक्ति के लिये अथवा क्रोधरहित व्यक्ति के लिये देना सो हिंसाप्रदान नाम का अनर्थदंड है। आत्मा को जो नरक में डाले उसका नाम पाप है, इस पापप्रधान कर्म करने का उपदेश देना अथवा स्वयं भी कृष्यादि सावद्यरूप व्यापार में प्रवृत्ति करना सो पापोपदेश नामका अनर्थदंड है ॥ सू. ३६ ॥
'अम्मडस्स णं परिव्वायगस्स' इत्यादि ।
( अम्मडस्स णं परिवायगस्स) इस अम्बड परिव्राजक को (मागहए अद्धाढए) मगधदेश प्रसिद्ध अर्ध-आढक-प्रमाण ( जलस्स परिग्गाहित्तए कप्पइ) जल વિકથારૂપ પ્રમાદથી આચરેલાં–કરેલાં કાર્યનું નામ પ્રમાદા ચરિત–અનર્થદંઠ છે. હિંસાના હેતુ થાય તેવાં અગ્નિ, વિષ તેમજ શસ્ત્ર આદિ, કારણમાં કાર્યો ઉપચાર થવાથી હિંસાસ્વરૂપ કહેવાય છે. આ હિંસાનાં કારણેને કઈ ક્રોધાયમાન વ્યક્તિને કે વિના ક્રોધવાળા વ્યક્તિને માટે આપવાં તે હિંસાપ્રદાન નામને અનર્થદંડ છે. આત્માને જે નરકમાં નાખે તેનું નામ પાપ છે. આ પાપપ્રધાન કર્મ કરવાને ઉપદેશ દે અથવા પિતે પણ કૃષિ આદિ સાવદ્યરૂપ व्यापारमा प्रवृत्ति ४२वी ते पापोश नाभनो मन छ. (सू. ३६)
'अम्मडस्स णं परिव्वायगस्स' ऽत्यादि.
( अम्मडस्स णं परिव्वायगस्स) । मम परिका (मागहए अद्धाढए) भगवशप्रसिद्ध मया प्रमाण (जलस्स परिग्गाहित्तए कप्पइ)
