________________
८.
औपपातिकसूत्रे रंस-संठाण-संठिए वज-रिसह-नाराय-संघयणे अणुलोमवाउवेगे कंकग्गहणी कवोयपरिणामे सउणिपोस-पिटुंतरोरुपरिणए पउमुसप्तहस्त उत्सेधो यस्य स सप्तहस्तोत्सेधः-सप्तहस्तोच्छ्रित इत्यर्थः । 'सम-चउ-रंससंठाण-संठिए' सम-चतुरस्र-संस्थान-संस्थितः-समाः-तुल्याःअन्यूनाधिकाः, चतस्रोऽस्रयः हस्तपादोपर्यधोरूपाश्चत्वारोऽपि विभागाः [शुभलक्षणोपेताः] यस्य (संस्थानस्य) तत् समचतुरस्र-तुल्यारोहपरिणाहं तच्च संस्थानम्-आकारविशेष इति समचतुरस्रसंस्थानं, तेन संस्थितः युक्तः । 'वज्ज-रिसह-नाराय-संघयणे' वज्रर्षभनाराचसंहननःवजं कीलिकाकारमस्थि, ऋषभः-तदुपरिवेष्टनपट्टाऽऽकृतिकोऽस्थिविशेषः, नाराचम्उभयतोमर्कटबन्धः, तथा च द्वयोरस्थ्नोः परिवेष्टितयोरुपरि तदस्थित्रयं पुनरपि दृढीकर्तुं तत्र निखातं कीलिकाऽऽकारं वज्रनामकमस्थि यत्र भवति तद् वनऋषभनाराचं तत् संहनम्-संहन्यन्ते-दृढीक्रियन्ते शरीरपुद्गला येन तत्संहननम् अस्थिनिचयो यस्य स वज्रऋषभनाराचसंहननः । 'अणुलोमवाउवेगे' अनुलोमवायुवेगः-अनुलोमोऽनुकूलो वायुवेगः शरीराऽन्तर्वर्ती वायुवेगो यस्य स तथा, वायुप्रकोपरहितदेह इत्यर्थः, 'कंकग्गहणी' कङ्कग्रहणी-कङ्कः पक्षिविशेषः, तस्य ग्रहणीव ग्रहणी यस्य स कङ्कग्रहणीकङ्कगुदाशयवद् गुदाशयवान् । 'कवोयपरिणामे' कपोतपरिणामः-कपोतस्येव परिणामः आहारपरिपाको यस्य स तथा, यथा कपोतस्य । जाठराऽनलः पाषाणकणानपि पाचयति तथा तस्यापि जाठरानलोऽन्तप्रान्तादिसर्वविधाऽऽहारपरिपाचकः । 'सउणिहत्थुस्सेहे ] सात हाथ उँचे हैं। (समचउरंस-संठाण-संठिए ) समचतुरस्रसंस्थानवाले [वज्ज-रिसह-नाराय-संघयणे ] वज्र--ऋषभ-नाराच संहनन से युक्त [अणुलोमवाउवेगे] अनुकूल शरीरान्तर्वर्ती वायु के वेग से समन्वित, [ कंकग्गहणी ] कंकपक्षी के गुदाशय के समान गुदाशयवाले, [कवोयपरिणामे । कपोत की जठराग्नि जिस प्रकार कंकर पत्थर के कणों को भी पचा देती है उसी प्रकार प्रभु की जठराग्नि भी सब प्रकार के आहार को पचा देती है ऐसी जठराग्नि वाले,
सभयतु२ख संस्थानवाला (वज्ज-रिसह-नाराय-संघयणे) १००--नारायसडननथी युत (अणुलोमवाउवेगे) मनु शरीiat'ती' वायुना गया समन्वित, (कंकग्गहणी) ४४ पक्षीना गुदाशयना i सुहाशया (कवोयपरिणामे) पोतन। ०४४२॥शि से प्रारे ४i४२१-५त्य२नी ४णासाने पर પચાવી દે છે તે જ પ્રકારે પ્રભુને જઠરાગ્નિ પણ અન્ત પ્રાન્ત આદિ સર્વ પ્રકા
