________________
औपपातिक सू
मूलमंते कंदमंते जाव परिमोयणे सुरम्मे पासाईए दरिसणिजे अभिरू पडिवे ॥ सू. ५ ॥
४०
मूलम् - सेणं असोगवरपायवे अण्णेहिं बहूहिं तिलएहिं बउलेहिंलउएहिं छत्तावेहिं सिरीसेहिं सत्तवण्णेहिं दहिवण्णेहिं लोद्धेहिं स्कन्ध-त्वक्— शाला- प्रबाल - पत्र - पुष्प - फल - बीजानामपि ग्रहणम्, ' परिमोयणे ' परिमोचन: - अनेकरथादिवाहनानां परिमोचनं स्थापनं यत्र स तथा, क्रीडाद्यर्थमागतानां जनानां रथादयस्तत्र तिष्ठन्तीति भावः । " सुरम्मे' सुरम्यः - अतिशय - रमणीयः । 'पासाईए' प्रासादीयः - प्रसादाय हितः प्रसादोयः स एव मनः प्रसन्नताहेतुभूतः 'दरिस णिज्जे ' दर्शनीयः - द्रष्टुं योग्य: । ' अभिरूवे ' अभिरूपः - अभिमतं रूपं यस्य स तथा । 'पडिरूवे' प्रतिरूपः - प्रति - विशिष्टम् - असाधारणं रूपं यस्य स तथा || सू०५ ॥ टीका- -' से णं असोगवरपायवे ' इत्यादि । स खल्वशोकवरपादपः= पूर्ववर्जितः अशोकनामकः वृक्षः, अन्यैः बहुभिःबहुविधैर्वृक्षैर्वेष्टितः तथाहि 'तिलए हिं'
कंदमंते जाव परिमोयणे ) जो वृक्षों के विषयका वर्णन चतुर्थ सूत्रमें आया है, उस समस्त वर्णन से यह युक्त था । इसलिये यह भी [ सुरम्मे पासाईए दरिसणिज्जे अभिरू पडिवे) सुरम्य, चित्ताह्लादक, दर्शनीय, अभिरूप एवं विशिष्ट आसाधारण शोभा - संपन्न था ॥ सू. ५ ॥
'से णं असोगवरपायवे० ' इत्यादि
( सेणं असोगवरपायवे ) यह सुन्दर अशोक वृक्ष ( अण्णेहिं बहूहिं ) अन्य अनेक प्रकारके वृक्षों से परिवेष्टित था, उनमें से कितनेक वृक्षोंके नाम ये हैं( तिलएहिं बउलेहिं ) तिलक, बकुल ( लउएहिं छत्तोवेहिं सिरीसेहिं सत्तवण्णेहिं કરવામાં આવેલું છે એ સમસ્ત વર્ણનથી તે યુક્ત હતુ. તેથી તે પશુ (सुरम्मे पासाईए दरिसणिज्जे अभिरूवे पडिरूवे) सुरभ्य, ચિત્તાäાદક, દર્શનીય, અભિરૂપ તેમજ વિશિષ્ટ અસાધારણ શાભા–સંપન્ન હતું. (સૂ. ૫)
' से णं असोगवरपायवे ' इत्यादि.
( से णं असोगवरपायवे ) या सुंदर अशी वृक्ष ( अण्णेहिं बहूहिं ) अन्य અનેક પ્રકારનાં વૃક્ષાથી વીંટળાએલું હતું. તેમાંથી કેટલાંક વૃક્ષોનાં નામ या प्रमाणे छे. (तिलएहिं बउलेहिं ) तिसङ, महुस ( लउएहिं छत्तोवेहिं सिरीसेहिं
