________________
१८८
विपाकश्रुते
=
महावीरेण ' इत्यारभ्य सिद्धिंगतिनामधेयं स्थानम्' इत्यन्तानि पदानि संग्राह्याणि, 'दुविवागणं' दुःखविपाकानां दुःख विपाकस्य श्रुतस्कन्धस्येत्यर्थः आदरार्थे विषाबाहुल्यविवक्षया वा इह बहुवचनम्, 'पठमस्स अज्झयणस्स' प्रथमस्याध्ययनस्य 'अपम' अयमर्थः- पूर्वमुक्तोऽर्थः 'पण्णत्ते' मज्ञप्तः, 'दोच्चस्स णं भंते ! अज्झयणस्स' द्वितीयस्य खलु हे भदन्त ! अध्ययनस्य 'दुहविवागाणं' दुःख विपाकानां = दुःखविपाकश्रुतस्कन्धसम्बन्धिनः, 'समणेणं जाव संपत्ते' श्रमणेन यावत् संप्राप्नश्रमणेन भगवता महावीरेण यावत् सिद्विगतिस्थानं संप्राप्तेन कोऽर्थः प्रज्ञप्तः 2 - भगवता दुःखविपाकश्रुतस्कन्धस्य द्वितीयाध्ययने कोऽर्थः कथित इत्यर्थः । 'तर णं से मुहम्मे अणगारे' ततः खलु स सुधर्माऽनगारः, 'जंबूअणगारं' जम्ब्वनगारम् - जम्बूनामकमनगारम् ' एवं वयासी' एवं वक्ष्यमाणप्रकारेण अवादीत् - ' एवं खलु जंबू' एवं खलु हे जम्बूः ! 'तेणं कालेणं तेणं समरणं' तस्मिन् काले तस्मिन् समये 'वाणियग्गामे णामं णयरे' वाणिजग्रामो भगवान महावीरने, कि जो सिद्धिगतिनामक स्थान को प्राप्त कर 'चुके हैं, 'दुहविवागाणं' दुःखविपाक नामक प्रथम श्रुतस्कंध के 'पढमस्स अज्झयणस्स' प्रथम अध्ययन का 'अयमद्वे पण्णत्ते' यह पूर्वोक्त अर्थ प्रतिपादित किया है तो 'भंते !' हे भदन्त ! 'दुहविवागाणं दोचरस अज्झयणस्स' इसी दुःखविपाकनामक श्रुतस्कंध के द्वितीय अध्ययन का 'सम' जाव संपत्तेणं' उन्हीं श्री श्रमण भगवान महावीर प्रभुने कि जो सिद्धिगतिनामक स्थान को प्राप्त हो चुके हैं, 'के अट्ठे पण्णने ?' क्या भाव प्रतिपादित किया है ? 'तए णं से सुहम्मे अणगारे' इस प्रकार श्री जंबूस्वामी के प्रश्न को सुनकर वे सुधर्मा स्वामी अनगार 'जंबू - अणगारं ' जबूस्वामी अनगार के प्रति 'एवं वयासी' इस प्रकार बोले- 'तेणं कालेणं तेणं समएणं' उस काल उस समय में 'वाणियग्गा मे महावीरे है भेणे सिद्धिगति नामना स्थानने प्राप्त उरेस छे तेथे 'दुहविवागाणं ' દુ:ખવિપાક-નામના પ્રથમ શ્રુતસ્કંધના पढमस्स अज्झयणस्स प्रथम अध्ययनना પૂર્ણાંકત અર્થ પ્રતિપદન કર્યાં છે તે • विवागणं दोच्चस्स अज्झयणस्स' मा दुविधा श्रुतसंधना जीन अध्ययननो समणेणं जाव संपत्तेणं ' ते श्री श्रमण भगवान महावीर प्रभु ने सिद्धगति नामना स्थानने प्राप्त था शुभ्या छे तेथे ' के अट्ठे पणत्ते ' शु भाव प्रतिपाहन र्यो छे ? तणं से मुहम्मे अणगारे ' म प्रहारना श्रीमभ्यूस्वामीना अश्नने सांलजीने
6
9
' ते ' हे लढत !
सुधर्मा स्वाभी मगुगार 'जम्बू - अणगारं ' मा प्रभा मोहया- ' तेणं कालेणं तेणं
શ્રી વિપાક સૂત્ર
भ्यूस्वामी भगार प्रति 'एवं वयासी' समएणं ' ते आज भने ते सभयने