________________
सुदशिनी टीका अ० ४ सू०३ ब्रह्मचर्याराधनफलम
७९५
तथा-' सुद्धचरिएणं ' शुद्धचरितेन=सम्यगाचरितेन ‘जेण' येन ब्रह्मचर्येण, 'भवइ' भवति · सुवंभणो' सुब्राह्मणः आत्मज्ञानतत्परः, · सुसमणो' सुश्रमणः सुतपरस्वी “ सुसाहू ' सुसाधुः निर्वाणसाधकः 'सुईसी' सुऋषिः, यथावस्तुदर्शकः, ‘सुमुणी' सुमुनिः जिनाज्ञाधारकः, 'सुसंजए' सुसंयतः= परमयतनापरायणः। तथा स एव 'भिक्खू ' भिक्षुः सर्वत्यागी परमपुरुषार्थसाधको वा, जो' यः ‘सुद्ध' शुद्ध 'वंभचेर' ब्रह्मचर्य 'चरइ' चरति-पालयति॥३॥
(सुद्धचरिएणं जेण सुबंभणो भवइ ) अच्छी तरह आचरित हुए इस ब्रह्मचर्य से ही मनुष्य सुब्राह्मण-आत्म ज्ञान में तत्पर--होता है, (सुसमणो ) सुश्रमण-सुतपस्वी, (सुसाहू ) सुसाधु-निर्वाण साधक, (सुईसी) सुऋषि-यथावत् वस्तुदर्शक (सुमुणी ) सुमुनि-जिनाज्ञा का आराधक, और ( सुसंजए ) सुसंयत परम यतना में परायण होता है । तथा ( स एव भिक्खू) वही सच्चा भिक्खू है-सर्व त्यागी-अथवापरम पुरुषार्थ साधक है, (जो सुद्धं बंभचेरं चरइ ) जो इस ब्रह्मचर्य को शुद्ध रीति से पालता है। ____ भावार्थ-सूत्रकार ने इस सूत्र द्वारा इस ब्रह्मचर्य की गुणगरिमा (महिमा) का ही कथन किया है। वे कहते हैं कि इस एक ब्रह्मचर्य व्रतके पूर्णरूपसे ओराधिक होनेपर सत्य, शील आदि जितने भी सद्गुण हैं वे सब आराधित हो जाते हैं । यह ब्रह्मचर्य पंचमहाव्रतों का मूलकारण है । अतःयावज्जीव साधु को इसका सेवन करते रहना चाहिये । जिस
___“सुद्धचरिएणं जेण सुबंभणो भवइ ' सारी रीते साय२वामभावेद मा ब्रह्मचर्य था। मनुष्य सुम्राह्मण-मात्म ज्ञानमा तत्५२ थाय छ, “सुसमणो" सुश्रम -सुत५२वी-“ सुसाहू " सुसाधु-निर्वाण साधर, "सुईसी"सुष-यथावत् १२तु श४, “ सुमुणी " on माज्ञान। भारा, मने “सुसंजए" सुसयत५२भ यतनामा पराया थाय छ, तथा “स एव भिक्खू" ते ४ सय लिमु छ-सत्यागी २५२१ ५२ पुरुषार्थ साथ छे, “जो सुद्धं बंभचेर चरइ" से આ બ્રહ્મચર્યને શુદ્ધ રીતે પાળે છે.
ભાવાર્થ–સૂત્રકારે આ સૂત્ર દ્વારા બ્રહ્મચર્યના ગુણ ગૌરવનું જ વર્ણન કર્યું છે. તેઓ કહે છે કે આ એક બ્રહ્મચર્ય વ્રતનું પૂર્ણ સ્વરૂપે આરાધના કરવામાં આવે તે સત્ય, શીલ આદિ જેટલા સદ્દગુણો છે તેમનું આરાધન આપોઆપ થઈ જાય છે. આ બ્રહ્મચર્ય પાંચ મહાવ્રતનું મૂળ કારણ છે. તેથી સાધુએ જીવનપર્યન્ત તેનું સેવન કરવું જોઈએ. જે રીતે મૂળ વિના કોઈ પણ વસ્તુની
શ્રી પ્રશ્ન વ્યાકરણ સૂત્ર