SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 566
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ प्रश्नव्याकरणसूत्रे - " 1 निधानरूपेण स्थापनम् ५, 'संभारो' संभारः - संम्रियते संभरणं वा संभारः - कोष्ठादौ भरणमित्यर्थः ६, ' संकरो ' संकरः संकीर्यते = संपिण्डयते इति, सङ्करः- सुवर्ण रजतादीन वह्मौ परिद्रव्य पाशकादिरूपकरणम् ७ ' एवं आया एवमाचार:आयारों ८, पिंडो ९, दव्वसारो १०, तहा महिच्छा ११, पडिबंधो १२, लोहप्पा १३, महट्टी १४, उवगरणं १५, संरक्खणा य १६, भारो १७, संपायुपायको, १८, कलिकरंडी १९, पवित्थरो २०, अणत्थो २१, संथवो २२, अगुत्ती २३, आयासो २४, अविओगो २५, अमुत्ती २६, तव्हा २७, अणत्थगो २८, आसत्थी २९, असंतो से ३०, त्तिविय तस्स एयाणि एवमाई नामधेज्जाणि हुंति तीस) हिरण्य, सुवर्ण, धन, धान्य आदि, पदार्थ ग्रहण किये जाते हैं इसलिये ये परिग्रह हैं अतः इसका प्रथम नाम परिग्रह है १ । धन धान्य आदिकी राशियां इसमें एकत्रित की जाती है अतः इस अपेक्षा इसका दूसरा नाम संचय है २ । परीग्रही जीव एक एक करके वस्तुओं का संग्रह या ग्रहण करता है, इस अपेक्षा इसका तीसरा नाम चय है ३ । उपचय शब्द का अर्थ वृद्धि है, क्रम क्रम करके कमाये गये धन धान्य आदि पदार्थों का इस उपचय में वर्धन होता है इसलिये इसका चौथा नाम उपचय है ४ । जमीन आदि में धनादिद्रव्य को परिग्रहि जीव गाड़ दिया करते हैं, ताकि चौर आदि से उसकी रक्षा होती रहे, इसलिये इसका पांचवा नाम निधान है ५, कोष्ठ आदि में जो वर्द्धित धान्य आदि पदार्थ भरकर रख दिये जाते हैं, ५०८ १३ महट्टी १४ पिंडो ९ दव्वसारो १० तहा- महिच्छा ११ पडिबंधो १२ लोहप्पा उवगरणं १५ संरक्खणाय १६ भारो १७ संपायुपायको १८ कलिकरंडी १९ पवित्थरो २० अणत्थो २१ संथवो २२ अमुत्ती २३ आयासो २४ अविओगो २५ अमुत्ती २६ तव्हा २७ अणत्थगो २८ आसत्थी २९ असंतोसे ३० ति विय तस्स एयाणि एवमाई नामघेज्जाणि हूंति तीसं (१) हिरएय, सुवार्श, धन, ધાન્ય આદિ પદાર્થો ગ્રહણ કરવામાં આવે છે તેથી તે પરિગ્રહ છે તેછી તેનું નામ ‘ પરિગ્રહ ’છે (૨) ધન ધાન્ય આદિના ઢગલા તેમાં એકત્ર કરાતા હાવાથી તેનું બીજુ નામ संयय ' छे. (3) परिग्रही व भेडे खेडे वस्तुઆના સંગ્રહ કરે છે અથવા તેને ગ્રહણ કરે છે, તેથી તેનું ત્રીજું નામ ‘ચય’ છે. (૪) ઉપચય શબ્દના અર્થ વૃદ્ધિ થાય છે. ક્રમે ક્રમે કમાયેલ ધન ધાન્ય આથિ પદાર્થનું ઉપચયમાં વન થાય છે, તેથી તેનું ચેાથું નામ ‘ઉપચય ’ (૫) ચાર આદિથી રક્ષણ કરવા માટે ધન આદિ દ્રવ્યને પરિગ્રહી લેાકા हाटी हे छे. तेथी तेनुं यांयभुं नाम ' निधान' छे. (६) ही माहिभां वधेस શ્રી પ્રશ્ન વ્યાકરણ સૂત્ર ""
SR No.006338
Book TitleAgam 10 Ang 10 Prashna Vyakaran Sutra Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1962
Total Pages1010
LanguageSanskrit, Hindi, Gujarati
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_prashnavyakaran
File Size57 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy