________________
सुदर्शिनी टीका अ० ३ सू० १३ अदत्तादानफलनिरूपणम् ३१९ उपस्थापिताः, केभ्यः ? इत्याह-' चोरग्गहचारभडचाडुकराण' चौरग्राहचारभटचाटुकरेभ्यः तत्र चौरग्राहिणः चारभटा:-गुप्तचराः, चाटुकरणा: मुखपियामृदुभाषणेन चौरग्राहका इत्यर्थः, तेभ्यः ' तेहिय ' तैश्च चोरग्राहादि पुरुषैः 'कप्पडप्पहारनिद्दया रक्खियखरफरुसवयणतज्जणगलस्थल्लउत्थलणाहिं' कर्पटपहार निर्दयाऽऽरक्षिकखरपरुषवचनतर्जनगलत्थल्लउत्थलणाभि-तत्र कर्पटैः यष्टयाकारवलितवस्त्रैः 'कोडा' इति भाषा प्रसिद्धैः प्रहाराः ताडनानि तथा निर्दया ये आरक्षिकाः कोहपालपालास्तेषां खरपुरुषैः अतिनिष्ठुरैर्वच स्तर्जनानि-गलत्थल्लोत्थलनाच-गलथल्लाः = गलहस्तदानानि उत्थलनाः परिवर्तनाश्चेत्येताभिः 'विमणा' विमनसः खिन्नचित्ताः सन्तः 'निरयवसहिसरिसं' नरकवसतिसदृशां =नरकवासतुल्यां ' चारगवसहिं ' चारकवसति-कारागृहं 'पवेसिया' प्रवेशिताः। (समप्पिया चोरगाहचारभडचाडुकराण) बाद में वे राजपुरुष उन चोरों को चोरग्राही-चोरों को पकड़ने वाले गुप्तचरों के (कि जो मधुर बोलकर चोरोंको पकड़ने में सिद्धहस्त होते हैं उनके) आधीन कर देते हैं (तेहि य) वे चोरग्राही चारभट आदि उन चोरों को पहिले तो ( कप्पडप्पहार ) कोड़ों की मार मारते हैं, तथा (निद्दयारक्खिय ) निर्दय होकर कोटपाल उन्हें (खरपरुषवयणतज्जिय) अतिनिष्ठुर अत्यन्त कटु वचनों से तजित करते हैं, तथा (गलत्थल्ल उत्थलणाहि य ) गला पकड़कर दबोच देते हैं। (विमणा) इस तरह की क्रियाओं से अपमान जनक व्यवहारों सेचोरों को ये बहुत अधिक खिन्नचित्त कर डालते हैं । जब ये बहुत बुरी तरह खिन्नचित्त हो जाते हैं तो बाद में वे उन्हें (निरयवसहि सरिसं) नरकावास तुल्य (चारगवसहिं) कारागृह में (पवेसिया) बंद कर देते हैं। ३२वाय छे. “ समप्पिया चोरगाहचारमडचाडुकराण” त्या२ ४ ते २००४ पुरुषा તે ચોરને ચારગ્રાહી–ારને પકડનારા ગુપ્તચરને સેંપી દે છે. તે ગુપ્તચરો भी क्यनी मासीन यारीने ५४वामा निपुण जय छे. “ तेहि य” ते थोरयाही-शुतय२ मा ५९i तो ते यारोने “कप्पडप्पहार" ॥२ ॥ ५९ ३८२ छ, तथा “ निद्दयारक्खिय" निय २४ने १८वास तेभने "खरपरसवयणतज्जिय' भतिशय निहु२ तथा मतिशय ४७i क्यनी समाव छ, " गलथल्लउत्थलणाहिय " गणु ५४ीन मावे छ,“ विमणा" मा प्रा२नी અપમાનજનક ક્રિયાઓ તથા વર્તનથી તેઓ તે ચેરના ચિત્તમાં અત્યંત ખિન્નતા ઉત્પન્ન કરે છે. જ્યારે તેઓ અત્યંત ખિન્ન થાય છે ત્યારે તેમને તે सो निरयवसहि सरीर" न२४॥२ समान “ चारगवसहिं " ४२।गृहमा
શ્રી પ્રશ્ન વ્યાકરણ સૂત્ર