________________
शास्त्रपरिचययर्णनम् उचानानि, यक्षभवनानि, वनखण्डानि, समवसरणानि, राजानः, मातापितरौ, धर्माचार्याः, धर्मकथाः, इहलोकपरलोकीया ऋद्धिविशेषाः, भोगपरित्यागाः, प्रव्रज्याः, श्रुतपरिग्रहाः, तपउपधानानि, प्रतिज्ञाः, उपसर्गाः, संलेखनाः, भक्तप्रत्याख्यानानि, पादपोपगमनानि, अनुत्तरोपपातः, मुकुलजन्म, बोधिलाभः, अन्तक्रिया चेत्यादि । इह नबमाङ्गे एकः श्रुतस्कन्धः, त्रयो वर्गाः. (अध्ययनसमूहो वर्ग:) तत्र प्रथमे वर्गे दशाध्ययनानि । द्वितीये त्रयोदशाध्ययनानि । तृतीये
इस अनुत्तरोपपातिकदशाङ्ग सूत्र में भगवान्ने जिस जिस विषयका वर्णन किया है उस उसका संक्षेपसे नाम निर्देश करते है
यह विषय, नन्दिसूत्र में इस प्रकार है
राजगृह आदि नगर, वहाँ वहा अवस्थित उद्यान (बगीचे), यक्षायतन, वनखण्ड, समवसरण, राजाओंके और माता पिताओंके नाम, धर्माचार्य, धर्मकथा, ऐहलोकिक तथा पारलौकिक वैभव, भोगपरित्याग, दीक्षा, श्रुतपरिग्रह (श्रतग्रहण ), तप, प्रतिज्ञा, अभिगृह, उपसर्ग, संलेखना (संथारेका प्रयोग), आहारका त्याग, बिना शरीर को कम्पित किये वृक्षादिके समान एक स्थान पर स्थित रहने रूप पादपोपगमन संथारा, अनुत्तर विमानमें उत्पन्न होना, सुकुल में फिर जन्म लेना, सम्यक्त्व प्राप्त होना और मोक्ष प्राप्त करना आदि।
इस नवमाङ्ग - अनुत्तरोपपातिकदशाङ्गमें एक श्रुतस्कन्ध है। तीन वर्ग हैं । अध्ययनोंके समूहको वर्ग कहते हैं । प्रथम वर्ग में આ “અનુત્તરપપાતિક દશાંગ્ગ સૂત્રમાં, ભગવાને જે જે વિષયનું વર્ણન કર્યું છે, તે તેને સંક્ષેપથી નામ નિર્દેશ કરે છે–
આ વિષય નન્દિસૂત્રમાં આ પ્રમાણે કહ્યું છે –
२४ माहि नगर, त्यां रहेता धान (माया), यक्षायतन, वनम, સમવસરણ, રાજાઓના અને માતાપિતાઓના નામ, ધર્માચાર્ય, ધર્મકથા, આ લેકસંબંધી તથા પરલેકસંબંધી વૈભવ ભેગપરિત્યાગ, દીક્ષા, શ્રત પરિગ્રહ (શ્રતગ્રહણ), तप, धान, प्रतिज्ञा-ममिड, उपसर्ग. सोमना (संथारानी प्रयो1) माहारने। ત્યાગ, શરીરને હલાવ્યા વિના વૃક્ષાદિની માફક એક સ્થાન પર સ્થિર રહેવારૂપ પાદપપગમન સંથારે અનુત્તર વિમાનમાં ઉત્પન્ન થવું, ફરી સુકુળમાં જન્મ લે, સમ્યકત્વની પ્રાપ્તિ થવી, અને મોક્ષ મેળવવા આદી.
આ નવમાંગ અનુત્તરપપાતિક દશાંગમાં એક શ્રુતસ્કંધ છે, ત્રણ વર્ગ છે. અધ્યયનના સમૂહને વર્ગ કહે છે, પ્રથમ વર્ગમાં દશ, બીજા વર્ગમાં તેર, અને
શ્રી અનુત્તરોપપાતિક સૂત્ર
