________________
६८
श्री अनुत्तरोपपातिकसूत्रे सकललोकवर्तिनः समग्रान् स्व स्व वर्गणायोग्यान पुद्गलपरमाणून् औदारिकशरीरवैक्रियशरीर-तजसशरीर-कार्मणशरीर-मनो-भाषा-श्वासोच्छ्वासलक्षणपदार्थसप्तकभावेन स्पृशति परिणमयति परिभुज्य२ मुश्चति तदा स परामाणूनां स्पर्शी बादरद्रव्यपुद्गलपरावर्ती भवति।
___ एकस्य जीवस्य द्रव्यतोऽनन्तानन्तपुद्गलपरावर्ता भवन्ति, तथाहिपरमाणवोऽनन्ताः सन्ति, एकैकं परमाणुमनन्तवारमौदारिकादिना जीवः स्पृशति, परिणमयति, परिभुज्य २ मुश्चति च । तत्रानन्तेन गुणिता अनन्ता अनन्तानन्ता
अनन्त अनन्तभव ग्रहणसे सकल लोकवर्ती समस्त परमाणुओं को अपनी २ वर्गणा के योग्य अर्थात् औदारिकशरीर के औदारिक शरीर योग्य, वैक्रियशरीर-योग्य, तैजस के तैजस शरीर योग्य, कार्मण के कार्मणशरीर-योग्य, मन के मनयोग्य, भाषा के भाषायोग्य, और श्वासोच्छ्वास के श्वासोच्छ्वासयोग्य पुद्गलपरमाणुओं को सामस्त्यरूपसे स्पर्श कर लेता है, परिणमन कर लेता है और उपभोग कर-कर छोड देता है, तब परमाणुओं का वह स्पर्श बादरद्रव्य-पुद्गलपरावर्त होता है ।
द्रव्य से एकजीव के अनन्तानन्त पुद्गलपरावर्त होते हैं, क्यों कि परमाणु अनन्त हैं । एक एक परमाणु को जीव अनन्तवार औदारिकादि सातों ही रूप से स्पर्श करता है, परिणमन करता है तथा उपभोग कर-कर छोड देता है । अनन्त का अनन्त से गुणा करने पर अनन्तानन्त होते हैं । अनन्त परमाणुओं में से एक एक पर
ભવગ્રહણથી સકલલેકવતી સમસ્ત પરમાણુઓને પોત પોતાની વર્ગણાને ગ્ય, અર્થાત ઔદારિક શરીરને ઔદારિક શરીર યેગ્ય, વક્રિયને વૈકિય-શરીર એગ્ય, તેજસને તેજસ શરીર એગ્ય કાર્મણને કાર્મણશરીરોગ્ય, મનને મોગ્ય, ભાષાને ભાષાગ્ય, શ્વાસચછવાસને શ્વાસોચ્છવાસયોગ્ય, પુદગલ પરમાણુઓને સમસ્તરૂપથી સ્પર્શ કરે છે, પરિશમન કરે છે અને ઉપભેગ કરી કરી છેડે છે, ત્યારે બારદ્રવ્યપુદ્ગલપરાવર્ત થાય છે.
દ્રવ્યથી એક જીવને અનન્તાનન્ત પુદગલપરાવર્ત થાય છે, કેમકે પરમાણુ અનન્ત છે. એક એક પરમાણુને જીવ અનન્તાનઃ ઔદારિક આદિ સાતેય રૂપથી સ્પર્શ કરે છે, પરિણમન કરે છે. તથા ઉપગ કરી કરીને છેડે છે. અનન્તને અનન્તથી ગુણતાં
શ્રી અનુત્તરોપપાતિક સૂત્ર
