________________
८२
अन्तकृतदशाङ्गसूत्रे
रूपविशेषाः, लाक्षारसः प्रसिद्धः, सरसपारिजातका अभिनवपारिजातपुष्पम्, तरुणदिवाकरः उदीयमानसूर्यः, एतेषां द्वन्द्वसमासः, तैः समा-तुल्या प्रभा कान्तिर्यस्य तम्-जपाकुसुमादिवद्रक्तकान्तिधरमित्यर्थः; 'सव्वनयणकंतं सुकुमारं जाव सुरूवं सर्वनयनकान्तं सुकुमारं यावत्सुरूपम्-सर्वजननयनानन्दजनकं सुकुमारं यावत् सुरूपम गयतालुयसमाणं गजतालुकसमानम-गजतालुवत्सुकोमलम् 'दारयं पयाया' दारकं प्रजाता-जनितवतीत्यर्थः। 'जम्मणं जहा मेहकुमारे जाव' जन्म यथा मेघकुमारो यावत्, यथा मेघकुमारस्य जन्ममहोत्सवादिकम् एवमेवास्य कुमारस्यापि विज्ञेयम् । 'जम्हा णं अम्हं इमे दारए गयतालुसमाणे' यस्मात् खलु अस्माकम् अयं दारको गजतालुसमाना=गजतालुसदृशः सुकुमाल: 'तं होउ णं अम्हं एयस्स दारगस्स नामधेजे गयसुकुमाले' तद् भवतु खलु आवयोरेतस्य दारकस्य नामधेयं गजसुकुमालः । 'तए णं तस्स दारगस्स अम्मापियरो नामं करेंति गयसुकुमालेत्ति' ततः खलु तस्य दारकस्य अम्बापितरौ नाम कुरुतः गजसुकुमाल इति । 'सेसं जहा मेहे जाव अलं भोगसमत्थे याचि होत्था' शेषं यथा मेघो यावत् अलं भोगसमर्थश्चाप्यभवत् । 'तत्थ णं बारवईए नयरीए सोमिले नामं माहणे उदय होते हुए सूर्य के समान प्रभावाले तथा सभी जनों के नयन को सुख देने वाले, अत्यन्त कोमल यावत् सुरूप एवं गजके तालु के समान सुकोमल बालक को जन्म दिया। जिस प्रकार मेघकुमार के जन्म समय में उनके मातापिता ने महोत्सव किया, उसी प्रकार देवकी और वसुदेव ने भी जन्ममहोत्सव किया। उन्होंने सोचा कि यह हमारा बालक गजके तालु समान सुकोमल है इसलिये इसका नाम गजसुकुमाल हो। उसके बाद मातापिता ने उस बालक का नाम गजसुकुमाल रखा । गजसुकुमाल कुमार का बाल्यकाल से लेकर यौवन तक का वृत्तान्त मेघकुमार के समान जानना चाहिये। બધૂકપુષ્પ, લાક્ષારસ તથા પારિજાત અને ઉગતા સૂર્યના જેવી પ્રભાવાળો અને બધા જનેના નયનને સુખ આપવાવાળા, અત્યંત કેમળ યાવત્ સુરૂપ અને હાથીના તાળવાં જે સુકોમળ બાળકને જન્મ આપે, જે પ્રકારે મેઘકુમારનો જન્મ થતાં તેના માતાપિતાએ મહાવ કર્યો હતો તેવી જ રીતે દેવકી અને વસુદેવે જન્મમહોત્સવ કર્યો. તેમણે વિચાર્યું કે આ અમારો બાળક હાથીના તાળવા જે સુકેમલ છે, માટે એનું નામ ગજસુકુમાલ રહે. પછી તેના માતાપિતાએ તે બાળકનું નામ ગજસુકુમાલ પાડયું. ગજસુકુમાલ કુમારના બાલ્યકાળથી માંડીને યૌવનકાળ સુધીને વૃત્તાન્ત મેઘકુમારના જે જાણ.
શ્રી અન્નકૃત દશાંગ સૂત્ર
